«Se na casa non tiras os desperdicios ao corredor, co planeta igual»

Samuel Ama

YES

JOSE PARDO

Hostalería polo Clima. O restaurante Memories Eder, de Ferrol, acaba de recibir o recoñecemento nos Premios Sen Pegada polo seu compromiso ambiental

12 jun 2025 . Actualizado á 05:00 h.

Chus Martínez leva case 17 anos no sector hostaleiro. Empezou cun pequeno local na zona de Ultramar, en Ferrol, e a partir de aí foi abrindo outros restaurantes. Os pequenos xestos ambientais que foi incorporando nos seus locais valéronlle o recoñecemento nos Premios Sen Pegada, organizados por Hostalería #PorElClima, unha iniciativa de Coca-Cola e Comunidade #PorElClima co apoio de Hostalería de España, que valorou o seu compromiso ambiental e a descarbonización no seu restaurante Memories Eder (Ferrol). Trátase do único restaurante en Galicia que recibiu este galardón e que premia a locais de toda España. Na anterior edición, a primeira destes premios, tamén foi galardoado Ou Semáforo, en Fisterra.

«Hai máis ou menos dous anos, Coca-Cola propúxonos participar nesta iniciativa para intentar reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro no sector da hostalería. A nós, máis aló de que nos parecía unha boa iniciativa, pensabamos que pouco podiamos facer. Pero gustounos a idea e, a medida que fomos valorando as cousas que podiamos facer, démonos conta de que pequenos xestos no noso sector podían dar bos resultados, porque a hostalería é un sector moi importante no noso país», conta Chus, para pornos en situación de como se foi levando a cabo este proxecto. «Se todos nos comprometemos con este labor, podemos axudar bastante na descarbonización», conclúe.

No momento que houbo ese cambio de mentalidade por parte de Chus Martínez e de Pepe López, responsables do restaurante, iniciouse un camiño do que xa non houbo marcha atrás. E en total puxeron en marcha a preto de 30 iniciativas centradas na eficiencia enerxética, a optimización de recursos e a redución do impacto ambiental. «Como estabamos un pouco alleos, empezamos a estudar que cambios podiamos levar a cabo. E fómonos metendo no tema, e o primeiro que fixemos foi cambiar a iluminación e pór luces led. Tamén instalamos detectores de presenza en zonas de paso. Logo cambiamos as enerxías e agora son 100% renovables. Tamén realizamos a separación dos residuos e priorizamos aínda máis se cabe, os produtos locais, aínda que ese aspecto xa formaba parte da política da empresa», explica.

Para Chus, non hai nada mellor que o produto da terra, por moitos motivos. O principal é a súa calidade, pero se amais axuda a reducir a pegada de carbono, pois xa non hai dúbida: «A leituga sempre é de produtores locais. E cando chega o tomate de aquí, que por desgraza non o hai todo o ano, tamén nos abastecemos sempre del. O queixo que usamos é dunha queixaría galega, o pan é dunha panadería de Neda, as carnes son de matadoiros galegos... Démonos conta de que, á parte de contribuír e activar a economía local, tamén estabamos a facer un beneficio á sustentabilidade e a reducir a nosa pegada». Outro dos aspectos que contemplaron foi o do consumo de auga, e para iso trataron de reducilo: «Usamos atomizadores, que controlan presión, e que ao final son só unhas pezas, nada máis. Pero démonos conta de que con iso reducíase o consumo».

Tamén cambiaron os envases nos que os clientes levan a comida para contaminar o menos posible. «Unha parte da nosa actividade dedícase ao take away e neste momento case todos os nosos envases son reciclables nun 90%, e agardamos chegar pronto ao 100%. Como che dicía antes, o noso sector, o da hostalería, tampouco é que teña un impacto ambiental moi grande, pero somos moitos os que nos dedicamos a iso e cada xesto conta», comenta a dona deste local que leva aberto desde o 2015, onde teñen moitísimo éxito as hamburguesas que ofrecen, aínda que tamén todo tipo de ensaladas e acompañantes e que se atreven, tamén, cos almorzos e as sobremesas.

Ademais, percibe que o cliente tamén quere formar parte desa cadea en favor da sustentabilidade. «Sempre lle suxerimos que a comida que non consuma no local, lévea. E preparámoslla en envases reciclables. E cada vez que renovamos algún equipo, antes non nos fixabamos niso, pero agora vemos que sexan enerxeticamente máis eficientes e que teñan apagado automático. Deste xeito, tamén reduces o consumo e os custos. Porque unha cousa non está rifada coa outra. Ao contrario, a túa marxe aumenta porque os teus consumos se reducen», indica, quen leva as rendas doutros dous negocios máis, California Eder e Atavico by Eder, onde segue a mesma filosofía ambiental que en Memories Eder e que xa anuncia a seguinte medida que quere tomar: «Agora o que queriamos tamén é adquirir unha máquina de compostaxe, para xerar compost para usar como fertilizante». Con esta filosofía non é de estrañar que fosen un dos gañadores dos Premios Sen Pegada. Pero para Chus é un camiño que aínda non ten final e ademais cre que cada día todos concienciámonos un pouquiño máis sobre a importancia de pór o noso gran de area á hora de deixar a nosa pegada coidando o planeta.

«Cada vez súmase máis xente á iniciativa porque ao final o planeta é a casa de todos. E dámosnos/dámonos conta de que estamos a contaminar e que os recursos non son infinitos. Igual que ti na túa casa non tiras os desperdicios ao corredor, por exemplo, dásche conta de que o planeta tamén hai que coidalo e que debería ser igual», explica mentres constata que a xente está máis concienciada: «Vexo que hai un compromiso na xente mozo, que xa teñen esa mentalidade. Quizais eles tamén xa nacen noutro tempo, e hai unha problemática que non había fai anos, ou polo menos non a viamos así, non tiñamos datos reais como temos agora».

Os Premios Sen Pegada son un recoñecemento a aqueles establecementos hostaleiros, institucións e asociacións que asumiron un compromiso para actuar contra o cambio climático no sector da hostalería. E todos os premios destacan polas accións emprendidas para reducir a súa pegada de carbono, impulsar o aforro de auga, fomentar o consumo responsable e potenciar a xestión eficiente da enerxía ou a correcta xestión dos residuos. Nesta segunda edición destes premios, ademais de Memories Eder, foron galardoados outros 16 establecementos hostaleiros, cada un nunha comunidade autónoma distinta e o restaurante Nobelo, en Madrid, do chef e propietario Javier Muñoz-Calero na categoría de Innovación; a insignia A Tagliatella, na categoría de Acción; a Oficina de Sustentabilidade de Turismo de Navarra, na de Liderazgo; o grupo hostaleiro Restaurant Brands Europe (RBE), na de Impulso; e o Concello de Bilbao, na de Alianzas.