Diego González Rivas, cirurxián: «Estou nunha bóla de neve que vai crecendo e é imposible parala»

Nas últimas 24 horas fixo de todo. Gravou con Alba Carrillo na praia do Orzán para un novo programa da TVG. Ofreceu unha charla no colexio Calasanz da Coruña aos rapaces que pronto iniciarán a súa etapa universitaria. Agora acaba de operar a un paciente no hospital San Rafael e bota unha ollada ás decenas de mensaxes e mails que lle chegaron mentres estaba en quirófano. «Esta mañá tamén me escapei unha horita a facer surf a Caión», puntualiza o cirurxián Diego González Rivas (A Coruña, 1974), que dentro de tres horas presenta o seu segundo libro na súa cidade natal. Non sabe o que lle agarda, unha cola interminable de xente ansiosa de escoitarlle e saudarlle diante do novo Espazo Abanca Avenida. Tanta expectación xerou que tivo que facer dúas presentacións. Primeiro a uns e despois aos que quedaron fóra da primeira. Empezou ás 8 da tarde e acabou case á medianoite. Apenas tivo tempo para durmir porque ás 8 da mañá despegaba para Bucarest.

—Con semellante axenda quédache tempo para desconectar nalgún momento?

—Intento facelo. Creo que o consigo cando estou na auga practicando surf, pero recoñezo que me veñen flashes de cousas que teño que facer, de pacientes aos que teño que chamar... A desconexión total é imposible.

—Levas cinco anos a este ritmo de tolos, expuxécheste parar un pouco?

—Ás veces intento baixar algo a intensidade, pero non dá resultado. Estou nunha bóla de neve que vai crecendo, crecendo e é imposible parala. Agora xorde a telecirugía e todas as posibilidades que ofrece. Imaxínate un colega cirurxián operando un caso en Kuwait e que de súpeto non teñen claro por onde seguir coa intervención, e eu desde aquí podo conectarme e seguir coa operación a distancia. Non tería que desprazarme. Ten tantas posibilidades... E vanme xurdindo novos proxectos vinculados á IA (intelixencia artificial) como os quirófanos intelixentes na China, que é algo superinteresante. Tamén está o do robot Shurui, que imos traer a Europa a finais de ano. É o futuro do medicamento e coa vantaxe de que funciona sen cables, co que podes chegar a sitios que a outros aparellos resúltalles imposible. O dito, non podo parar.

—A túa técnica para operar é a mesma en todos os sitios, e os pulmóns similares, pero a xente é distinta.

—Cada cultura é diferente. Os chineses, por exemplo, son moi preocupados e fanche moitas preguntas sobre o que lles vas a facer. O español é un encanto e confía moito no seu médico. Ponse nas túas mans. Ao operar a xente de tantos países vas apreciando os distintos xeitos de enfrontarse a un problema de saúde.

—Debido á túa fama, cantas persoas acoden a ti en busca dunha segunda opinión médica?

—Todos os días recibo unha tolemia de peticións de segundas opinións [móstrame no móbil sen achegarmo demasiado, cantidade de mensaxes]. Cada día recibo 50 correos cos tacs correspondentes de persoas ás que lles dixeron que o seu tumor non é operable. E 48 deses 50 non o son porque, por exemplo, non está indicado polo oncólogo. Pero se hai un caso complexo que creo que si podo operar con técnica Uniportal Vats, que non é agresiva para o paciente, fágoo.

—Imaxínome que será imposible levar a conta das cirurxías que practicas ao ano.

—O número exacto non, pero serán ao redor dunhas mil cirurxías anuais, que é unha barbaridade. En USA, de cancro de pulmón, que é o que fago eu, pode chegar un médico ás 400. A gran vantaxe de practicar tantas é que che fai mellor cirurxián. A experiencia lévate a facer cousas que nin imaxinabas. Os casos complexos fanche sufrir, pero desenvolves unhas habilidades incribles, que é a gran vantaxe. Van os retos. Un caso difícil que outros non fixeron é algo que me estimula. Insisto, se é operable, opéroo. Nunca dixen que non a un caso que fose operable. Aprendo máis e sento máis satisfacción.

—Mil cirurxías ao ano e é capaz de manter contacto por WhatsApp coa maioría de pacientes.

—Gústame darlles o meu número de teléfono, porque grazas a ese contacto directo séntense protexidos. E aínda que teñen o meu número non me machucan a chamadas, son moi respectuosos. Nunca tiven un problema con ninguén.

—Pero ti, a maiores, tes unha gran presenza mediática e peticións constantes de xornalistas.

—O dos medios vai por refachos. Agora é un momento álxido porque acaba de saír o libro e porque chamou a atención a cirurxía a distancia que fixemos, que é a primeira vez que se fai unha desas características no mundo cunha pequena incisión. Desde Chinesa operamos un tumor en Romanía. Intento atender a todos os medios e creo que me deixan respirar. (Ensíname algunha chamada perdida de David Broncano).

—A túa presenza en programas de grande audiencia converteuche nun cirurxián que ao mesmo tempo é un personaxe público.

—É unha pasada. Sucédeme pola rúa en Madrid, e en restaurantes, que a xente me saúda. Páranme, coméntanme algo, e síntome moi querido. Na Coruña xa é algo fóra de serie. É a miña cidade, a máis bonita do mundo, e levo sempre o seu nome por onde vou. É o lugar no que quero vivir nun futuro. A miña xubilación será coruñesa. A calidade de vida de aquí non a hai en ningún sitio. Iso é o que lle dixen a Alba Carrillo nese programa que gravamos na praia e que pronto se emitirá. O que sucede é que agora mesmo quédame pequena para todo o tema da robótica e da tecnoloxía, que en lugares como en Chinesa están por diante, e necesito seguir viaxando por todo o mundo como levo facendo estes últimos anos.

—Entrando en temas persoais. Como te organizas co tema da maleta.

—Cada semana estou nun país diferente e asegúrote que nunca facturei unha maleta. Se o fixese perdería moito tempo nas recollidas de equipaxe e complicaríame nas combinacións de voos se son de varias compañas. Sempre utilizo unhas zapatillas Golden Goose que levo postas e que cambio cada dous meses. De calzado nada máis. Dous pantalóns, un par de jerséis, a roupa interior e cinco camisetas que vou lavando nos hoteis. O neceser e unha cazadora que levo posta por se vou a sitios de frío. Cunha maleta de man chégame. Simplificar é o mellor. E, ademais, agora valoro moito menos o material. Invisto en propiedades, pero non se me dá por comprar cousas, se cadra porque ao non vivir nun sitio fixo non tes necesidade de ter mellor coche que o veciño (di riseiro). Na túa cidade vólveste máis materialista.

—E como levas o tema do «jet lag» e os virus que hai en diferentes países?

—Só tomo un pouco de vitamina C polas mañás e levo cinco anos sen estar enfermo, só un pequeno catarro o outro día. A verdade é que me sorprendo a min mesmo polas poucas veces que enfermo. Creo que estou inmunizado de estar exposto a tantos virus. Estaba máis delicado de saúde cando vivía en Galicia. E o do jet lag creo que o teño dominado, porque non me afecta. Nótoo o mínimo. O outro día fixéronme entrega da cartón platino for life de Air France. O piloto díxoo pola megafonía do avión e a auxiliar de voo viño cunha torta, deume bastante corte. No resto de compañas teño a platino.

—Sempre vas aos mesmos hoteis?

—Os mellores son os da China. En Shanghái vou sempre ao mesmo e teño un cuarto reservado todo o ano. Normalmente adoitan estar preto dos hospitais nos que opero. Veñen buscar ao aeroporto e ás veces cámbianme de hotel, segundo os países.

—Dis que non es moi de comprar, pero si o fas para aumentar as túas coleccións.

—Colecciono reloxos, que é algo non demasiado orixinal, pero tamén xadreces do mundo, que é un xeito de entender as diferentes culturas dos países. Non se parece nada un xadrez dun lugar de África a un de Asia ou de Europa. E teño unha boa colección de libros de cirurxía en practicamente todos os idiomas do mundo. Ningúns de 1700 e anteriores, que adquiro en poxas e en foros. E compro instrumental de quirófano doutras épocas, teño un pequeno museo que creo que é moi interesante.

—Outra faceta na que destacaches nos últimos anos é no teu labor solidario axudando a persoas sen recursos e en países con poucos medios.

—Hai dous anos que presentamos a fundación que leva o meu nome e xa fixemos unha chea de misións. O ano pasado fomos a Ghana, e puxemos en marcha algo que nunca se fixera. Este verán imos mover a Liberia, a Serra Leona e a Angola. Chámannos de Rusia ou o Tíbet para propornos todo tipo de misións, pero non é sinxelo solucionar todos os trámites que hai que facer. O feito de que agora sexa un cirurxián coñecido fai que ata me chame un ministro do Salvador para que vaia operar alí. A axenda é a que é. Fíxate que me premiaron coa marca España e entrégano os Reis, e non sei se poderei recollelo, se me coincidirán as datas.

—Aos poucos empezan a chegar os recoñecementos a todo o teu labor, hai pouco tamén recibiches o título de doutor Honoris causa pola Universidade Miguel Hernández de Elxe.

—Si, e todo premio é benvido, pero o que me move é outra cousa. O mellor premio é o recoñecemento dos pacientes e que se atopen ben despois dunha intervención, que lles devolvas a ilusión. Un premio non che fai mellor ou peor, porque é algo subxectivo, xa que o decide un xurado. Pero me alegra recibilos.

—Todas esas vivencias supoño que quererías contalas nun libro como «Curando o mundo».

—Claro, son moitas experiencias, cousas que me pasaron que nunca contara. Axudoume unha xornalista, María Ferreira, que lle deu un toque máis profesional ao que eu lle ía mandando por correo electrónico. Condensar as miñas vivencias é complexo porque todo é intenso na miña vida. Falo de cando operei en Gaza, Ucraína ou Libia que son cousas que me vía na necesidade de contarlle a todo o mundo [tres horas despois desta entrevista formouse unha cola xigante de admiradores para a presentación do libro].

—O libro está a ser moi demandado, exposte lanzar unha segunda parte?

—O primeiro que escribín, Imposible é nada, tardou oito anos en chegar á sexta edición. Curando o mundo vai na cuarta edición nun mes e é primeiro en vendas de non ficción. Creo que haberá que escribir unha segunda parte en vista da gran cantidade de xente que o está comprando e das boas críticas que recibo, creo que é moito mellor que o primeiro.

—Se tes que responder a ningún das mensaxes ou chamadas, por min non hai problema [dígollo porque non deixa de iluminarse o seu móbil].

—Teño 4 ou 5 tacs para ver e pacientes que están pendentes da miña resposta. Non te preocupes, téñoos que ver con calma antes de contestar. Mira [móstrame a pantalla a distancia], hai mensaxes desde México, Kuwait, Alemaña, Macedonia...

—Como che ves estes próximos anos?

—Como che comentei, hai moitísimos retos por diante. En India, en Alemaña están a desenvolver proxectos punteiros. A robótica cada día avanza máis, a intelixencia artificial é unha realidade, facer operacións single port en directo por telecirugía... O que vén vai ser brutal e teño que estar aí.

Únete á nosa canle de WhatsApp

—Faise tarde. Levantámonos da mesa da cafetería do Hospital San Rafael, onde levamos máis dunha hora, e ofrécese a levarme no seu coche ata o centro da Coruña. Co mans libres contesta unha chamada e queda coa persoa que lle chama dentro de dez minutos.

—É un dos mellores tatuadores de España e tivo o detalle de deseñar unhas camisetas para min que veu entregarme. [Ma mostra no móbil. Ver unha caricatura de Diego rodeado de aparellos e arriba escrito Dievinci. Apenas dúas horas despois luciuna na presentación do libro].

—Tes algunha teima ou ritual que segues antes de operar ou de viaxar?

—Vou pensar, pero creo que non. A verdade é que non son nada fetichista nin maniático.

—Que diche a familia dun paciente que ata que te coñeceu parecía desafiuzado?

—De ser unha persoa que pensa, e a súa contorna tamén, que se vai a morrer, a prolongarlle a vida, é unha gran diferenza. Dáslle algo que non tiña, ilusión, e se cadra vaille ben e vive moitos anos. A xente é moi agradecida.

---

---