Omar Banana, nomeado aos Goya por estouche amando locamente»: «A liberdade tamén é poder chegar a fin de mes»

Omar Banana (Huelva, 1994) deuse a coñecer ao público na pequena pantalla cos Javis —en series como Paquita Salas e Veleno—. Tamén se lle viu noutras grandes producións como Sky Rojo e en longametraxes como Marco Polo, de Pablo Risco. No entanto, o seu papel de Miguelito en estouche amando locamente —Que se proxecta este sábado, 2 de marzo, no Teatro Colón da Coruña dentro do ciclo Norte Cinema Diverso— serviulle para obter o seu primeiro nomeamento aos Goya, como mellor actor revelación, e para dar o salto na súa carreira como actor. 

—Como estás vivindo este momento?

—Moi moi ben. Pasando a resaca de todo, dos premios, da acollida que tivo a película... Foi moi bonito. Sobre todo, todos estes nomeamentos, que tampouco agardabamos tanto, a verdade. Ao final é unha película chiquitita, aínda que logo para moita xente non o pareza. Eu sabía que a longametraxe se cadra ía chegar á xente, inxenuamente, pero non sabía que a ían recomendar tanto ou que ía gustar tanto.

—Nos teus inicios fuches a un médium e acertou co teu futuro laboral. Volviches para os Goya?

—Non, porque xa non vivo en Inglaterra. Cando xurdiu o de Paquita Salas intentei volver antes de irme de Londres, pero perdín o contacto e non o cheguei a atopar. Entón non fun nunca máis....

—Coñecías a historia do movemento LGTBI andaluz?

—Non o coñecía demasiado. Foi xa coa película cando Alejandro Marín nos pasou toda a información e empecei a investigar e a decatarme moito máis. Pero si é verdade que hai xeracións como a miña que non somos moi conscientes de toda esta historia do colectivo... Entón está moi ben que exista unha obra que abra os ollos para xente como eu.

—Séntesche máis «millennial» ou xeración Z?

—Non teño nin idea [risos]. Eu diría que son máis millennial... Non estou seguro. Pero si que é verdade que hai cousas como de, non sei... Son moi friki, encántame a Play, os videoxogos e demais. Por exemplo, o Fortnite. Podería ser perfectamente xeración Z.

—Crees que as novas xeracións esquecemos do duro que foi esa loita para conseguir os dereitos que temos na actualidade?

—Si. Hai unha parte de tranquilidade... de acostumarse e non pensar que as cousas obviamente teñen o seu prezo e custa conseguilas. Creo que é algo que lles pasa a todas as xeracións con problemas que superaron ou que medio superaron en xeracións anteriores. É importante coñecer a historia, tendo en conta o presente político, porque os nosos dereitos tal como veñen pódense ir. Son cousas fráxiles e hai que coidalas e loitar por elas.

—Un tema que está en boca dos partidos son as liberdades. Que é para ti a liberdade?

—A liberdade deberíase basear na liberdade persoal de poder vivir tranquilamente. Non é «eu son libre e digo o que quero e fago o que quero», e niso fago dano ou prexudico a outras persoas. É un tema moi amplo. É poder ser un mesmo, poder vivir fóra da precariedade... A liberdade tamén é poder chegar a fin de mes, porque se non, estás atado de pés e mans. Na película hai unha cousa que creo que Alejandro fixo moi ben, que é falar da liberdade de ser un mesmo. A trama de Miguel non se centra en poder amar a quen quere. A súa liberdade é poder ser un mesmo sen ter que estar pendente do xuízo social. A película non se centra en «Miguel é homosexual e quere estar namorado dun mozo». Iso non o explica. Non sabemos se é gai, bisexual... Non se sabe nada realmente. Miguelito é un mozo que quere ser como el é. Sendo libre. Ao final pódeo conseguir grazas á rede de apoio do seu colectivo e da súa nai. Neste caso concreto, a obra fala dun tema que se trata pouco. Case sempre nos centramos en «ama a quen ti queiras», que está moi ben, pero que está xa case desfasado. Xa pasou e temos que reivindicar o ser quen es. Ser ti mesmo sen medo á represión social.

—Os actores sentides medo a expresar a vosa opinión sobre certos temas?

—Iso é algo que é certo en moitos ámbitos. O acoso sexual, que se está empezando a falar diso, é un exemplo. Na nosa industria hai un certo medo á represalia ou a que certas opinións nos poidan prexudicar nas nosas opcións de traballo. Pero tamén noutros sectores profesionais. Sempre hai unhas figuras de poder que teñen a capacidade de mandar e decidir sobre o futuro dos demais e creo que agora, con todo o tema das declaracións por acoso sexual, estamos a tomar un pouco de conciencia de que se cadra moita xente o sabía, pero é importante que, aínda que non o digan nese momento, fáleno despois. E remátase falando, porque ao final se todos nos unimos contra as entidades que teñen o poder e a capacidade de decisión sobre o noso futuro, quitámoslles o poder. Creo que é necesario que a xente fale e denuncie o abuso de poder.

—Como vives a exposición en redes sociais?

—Son unha persoa supertorpe. Equivócome moitísimo e encántame aprender. Corrixir os erros que cometo. Grazas a deus, polo momento non tiven ningún problema. Pero si é verdade que noto certa repercusión. Por exemplo, o outro día subín unha storie boba comentando unha cousa, e de golpe vexo que a xente fala en Twitter diso, neste caso para ben, pero que falan de algo que para min era insignificante. E isto como que me pasou moitas veces, e ao final digo: «Foder, a xente realmente escoita». Pero sinto como que non é así. Non sinto que a alguén lle poida interesar o que teño que dicir. Si que é verdade que ultimamente son un pouco máis consciente de todo o que digo e fago, porque aínda que sexa torpe e demais, cada vez hai máis xente que me ten no punto de mira ou que escoita o que digo en redes sociais.

—Como foi a túa formación en Londres?

—Vivino como algo moi ben, pero tamén como algo duro. Cando me fun a Londres, na miña cabeza a miña intención principal era traballar para poder pagarme os estudos de interpretación. A base da miña experiencia é a precariedade económica. Ao final, se ti non tes uns recursos, ti non podes formarche. Eu son de Huelva. Aí non hai tantos actores coñecidos, ou directores, ou cantantes... Isto non é porque en Huelva haxa un xene que faga á xente menos artista. O que ocorre é que moitas veces as oportunidades laborais e económicas non son iguais que noutros sitios. E isto provoca, na maior parte das veces, que a xente teña que deixar este tipo de profesións para poder dedicarse ao que chaman «un traballo de verdade». Se non tes unha economía familiar que che poida axudar para poder seguir a túa carreira sen ter que traballar doutras cousas a tempo completo, non o podes facer. Tes que deixar os teus soños e dedicarche a outra cousa.

—E ti como o fixeches?

—É que tamén hai outra cousa, que ao non ter as oportunidades económicas, ti non podes estar en Madrid. Por exemplo, no meu caso, eu non puiden virme no seu momento porque pensaba que non ía poder traballar, e é verdade. Eu en Inglaterra podía traballar a tempo parcial mentres me pagaba os estudos e vivía. Pero en Madrid eu teño que traballar a tempo completo para nada, para ter o diñeiro que me permita chegar a fin de mes. Un diñeiro que me gasto en vivir, pero non teño nin tempo nin máis diñeiro para dedicarme a outras cousas. No mundo da arte é algo que leva falando moito tempo e que pasou durante moitos séculos.

—Con que xénero vesche máis cómodo?

—Co drama. A comedia é incrible, o que pasa é que me parece unha cousa moi complicada. Ao drama creo que estou moito máis acostumado, é no que me formei máis e síntome un pouco máis tranquilo. Paréceme que a xente que fai comedia é superadmirable. Eu a verdade é que cada vez que a fixen paseino moi mal. Igualmente, os dous xéneros encántanme.

—O audiovisual galego tamén está vivindo un auxe nos últimos anos. Que referencias tes?

—Luis Zahera me flipa. E teño compañeiros galegos que son incribles e que admiro moitísimo. O bo disto é que estamos a demostrar que hai máis artistas fose da capital e de Barcelona. E iso é moi bonito.

---

---

---