O dilema de Vigo: a Madrid en tren por Santiago ou pola vella liña do Miño

Carlos Punzón
Carlos Punzón VIGO / LA VOZ

VIGO CIDADE

«Bypass» de Conxo. 2,5 kilómetros antes de Santiago se construyó la variante de 1,1 kilómetros que permite a los trenes que vienen de la provincia de Pontevedra seguir a Ourense sin parar en Santiago
«Bypass» de Conxo. 2,5 quilómetros antes de Santiago construír a variante de 1,1 quilómetros que permite aos trens que veñen da provincia de Pontevedra seguir a Ourense sen parar en Santiago PACO RODRÍGUEZ

A variante de Conxo aforraría 23 minutos sen parar en Santiago

23 oct 2020 . Actualizado ás 05:00 h.

Vigo ten ante si o dilema ferroviario de facer as súas viaxes a Madrid como ata agora, pola veterana liña de vía única que segue o curso do río Miño, ou presionar para que mentres non se constrúa a ligazón directa por Cerdedo, habilítese o bypass compostelán de Conxo e recórtense aínda máis os tempos de desprazamento á capital de España. Con esa variante, un tren directo que partise de Vigo cara a Madrid podería aforrarse uns 23 minutos e facer a viaxe en 5 horas e 22 minutos en lugar dos 5 e 45 que requirirá o traxecto polo Miño unha vez que o luns se inaugure o novo tramo de alta velocidade de 110 quilómetros entre Zamora e Pedralba.

Os trens de Vigo xa non terían que chegar ata a estación de Santiago, parar nela, nin cambiar a cabina de condución, operación que demora cinco minutos ao variar o sentido de circulación cara ao sur. Pero de entrada, coa diminución de frecuencias provocada polo coronavirus, o novo tren que unirá Pontevedra con Madrid si fará a parada en Santiago e non utilizará xa que logo o bypass.

Renfe decidiu que devandito tren a Madrid parta desde Pontevedra e non desde Vigo, cidade na que o seu alcalde rexeita dita posibilidade. Pero a operadora ferroviaria posibilitou que o tren de media distancia que sae ás 5 horas e 13 minutos de Vigo chegue a Pontevedra a tempo para que se suban a el os viaxeiros que queiran utilizar ese horario para viaxar á Meseta. Do mesmo xeito, desde A Coruña poderán utilizar o tren pontevedrés os que se despracen ata Santiago no ferrocarril que sae da estación herculina de San Cristóbal ás 5 horas e 18 e fagan transbordo en Compostela. 

Pontevedra contará mentres dure a redución de frecuencias pola pandemia, con dous trens a Madrid. Un por Santiago á primeira hora e o segundo ao arrincar a tarde, que tras pasar por Vigo continúa a Ourense pola vía do Miño. Na primeira os pontevedreses tardarán 5 horas e 22 minutos, e na segunda 6 e 18. A segunda opción require máis tempo ao circular por unha vía con tramos limitados a 80 quilómetros por hora nos seus perfís máis sinuosos, pero que na maior parte do trazado tampouco supera os 100. Ao ter só unha vía, os cruces cos demais trens nun trazado con sensible incidencia de mercancías, obriga a paradas nas estacións de paso, que se demoran se algunha unidade acumula atrasos.

O ADIF está a acometer diversas obras nese trazado ata Ourense, pero centradas en afianzar taludes e tratar de evitar os cíclicos desprendementos sobre a vía, e polo tanto non inciden nun aumento da velocidade dos trens que a utilizan.

O sindicato CXT solicitou formalmente ao Ministerio de Transportes que manteña un tren a Madrid pola vía do Miño e habilite outro desde Vigo por Santiago, pero aproveitando o bypass de Conxo o que igualaría o tempo de viaxe coa Coruña.

Caballero ve unha «humillación» desprazar aos vigueses polo norte

Abel Caballero descarta drasticamente a posibilidade de que os vigueses vaian ata Santiago para realizar en tren nas súas viaxes a Madrid. O rexedor olívico tachou onte de «humillación» para os seus concidadáns dita posibilidade. O alcalde indicou que xa hai un tren que opera desde Vigo a Madrid mediante transbordo dos pasaxeiros en Santiago, aludindo ás dúas ligazóns que por sentido había antes da perda de frecuencias polo covid que permitían devandita ligazón. Senllos trens de media distancia partían desde a estación viguesa facendo posible que os seus ocupantes tomasen en Santiago o que desde A Coruña vai a Madrid, como agora os coruñeses poderán aproveitar o novo tren de Pontevedra facendo transbordo en Compostela.

«Saben o que sucede con ese tren? Pois que ao chegar a Santiago, a xente de Vigo ten que ter a humillación de baixar, cambiar de plataforma e ir ao outro, moverse coas maletitas e agardar pasando frío a que cheguen comodamente sentados os da Coruña e subirnos ao seu tren», dixo o rexedor socialista. «Non se aforra tempo, é case o mesmo, un, dous, tres minutos como máximo» afirmou, cualificando de «contos chineses» calquera outra interpretación. «Non o imos a facer, por moito que os da Coruña insistan e que traten de enganar». Segundo a súa argumentación detrás da opción de ir por Santiago hai unha estratexia para converter ese itinerario en definitivo e non facer a variante de Cerdedo. «Non temos que baixarnos do tren, iso é bastante incómodo, e mentres os da Coruña, cómodos, sentados», insistiu.

Portugal prevé que a viaxe en tren de Galicia ao Porto durará só unha hora no 2030

As cidades do Porto e Vigo estarán conectadas en tan só unha hora a través dunha nova ligazón ferroviaria de alta velocidade, informa Luis Carlos Llera. Así o prevé o Goberno de Portugal, que investirá 900 millóns de euros nunha primeira fase no tramo norte, de Braga a Valença do Minho, para reducir o tempo de viaxe en 45 minutos.

As viaxes tardan actualmente 2 horas e 22 minutos entre a capital do norte luso e a cidade galega. O horizonte da actuación prevista polo Goberno de António Costa é o 2030, ten como principal aposta a liña Lisboa-O Porto (quedarían a unha hora e quince minutos) e está supeditado á consecución de importantes fondos estruturais de financiamento europeo. Un paso necesario é a electrificación de toda a vía e a substitución do material ferroviario.

A alta velocidade ferroviaria entre O Porto e Vigo é un proxecto que xa foi anunciado no 2004 coa promesa de rematalo no 2009, pero todo quedou en auga de borrajas tras o estalido da crise. No último cume luso-española, celebrada fai un par de semanas en Garda, os dous países comprometéronse a avanzar en mellóralle ferroviaria entre O Porto e Vigo e o primeiro ministro dixo, mesmo, que Portugal non deixaría escapar o tren de alta velocidade. O Programa Nacional de Investimentos 2030 recolle esta actuación e a que comunica as dúas principais urbes do país. Prevese que o investimento custe 4.500 millóns de euros, incluíndo dúas grandes pontes.

Para que a viaxe O Porto-Vigo quede nunha hora será necesario, tamén, modernizar o tramo galego. Todo depende do Ministerio de Transportes. Segue pendente de estudo a saída sur de Vigo para unir a cidade coa fronteira portuguesa dunha forma máis directa xa que agora hai que pasar por Redondela.