Mondariz-Balneario: o pobo onde o 6% dos veciños son candidatos

A campaña das eleccións municipais arrincaba onte en toda España. O ritmo de vida de todos os concellos acelérase nun esprint que rematará nas urnas o domingo 28 de maio. En Mondariz-Balneario, o municipio máis pequeno de Galicia, estas dúas semanas tamén serán, en palabras dos veciños, «movidas». Por primeira vez en corenta anos, José Antonio Lorenzo (PP) deixará de ser alcalde, ao non presentarse á reelección. O bastón de mando non se movía desde 1983, cando gañou a súa primeira maioría absoluta na candidatura Coalición Popular. Por se a súa xubilación non fose suficiente, nestas eleccións compiten catro listas electorais nas que participan 42 dos 678 veciños que hai no concello. É un 6% da poboación. Por iso, os veciños coinciden en que, sexa cal for o resultado, o 28M será unha xornada histórica no concello que naceu hai case cen anos, o 30 de novembro de 1924.

Onte, coas imaxes dos candidatos na rúa, Carlos, un veciño de toda a vida, paseaba por diante da casa do Concello. Para el, que se presenten tantos partidos «é unha titiritada». Ao seu lado, os militantes colocaron un panel de anuncios que se reparten os catro partidos que se presentan: Partido Popular, Bloque Nacionalista Galego, Independentes por Mondariz-Balneario e Saidoiro por Mondariz-Balneario. «A algún non ou coñecen nin na casa», pero «ou que está claro é que toca un cambio», conclúe. Seguindo estrada abaixo, en dirección ao Gran Hotel, chégase ao único supermercado do pobo. José Manuel e Rosa abrírono hai tres anos. Vivían en Madrid, pero a pandemia tróuxoos aquí. A nai de Rosa era do pobo e querían «un cambio». «Aquí é difícil ter un negocio», lamentan e lémbranlles aos candidatos que Mondariz-Balneario «o que necesita é vida». Explican que é moi difícil mudarse ao pobo porque «é imposible atopar vivenda». Levan buscando un piso ou unha casa desde que se mudaron e non atopan. «Aquí é imposible. Necesitamos un cambio», conclúen.

Non todos os veciños queren que as cousas cambien, sempre hai ningúns que, como José Luis, coñecido como ou Nécora, confían en que o camiño siga sendo o mesmo que o que emprendeu José Antonio Lorenzo hai 40 anos. Como dicía Manrique nas súas coplas, para el, calquera tempo pasado foi mellor. «Eu quero que Mondariz siga como está e que non se monte un Cristo», pide e recomenda que a el que vinga «que siga facendo o mesmo». En cambio, Tania, a única que aguanta co seu negocio aberto na praza de abastos, lembra que «un cambio era urxente» e pide aos candidatos que «aposten por revitalizar a actividade cultural e económica dá vila». Ela recoñece, coa boca pequena, a quen vai votar. Carlos, José Luis, Rosa e Nécora non son tan claros, pero todos coinciden en dous aspectos clave para gañar en Mondariz Balneario: «vivir aquí e falar coa xente». E todos o fan? «Non», conclúen.

Os catro candidatos, Marisa Domínguez (PP.), Xosé Álvarez (Saidoiro), César Gil (B.N.G.) e Santiago Castrodeza (Independentes), como os seus veciños, teñen as súas diferenzas, pero, aínda que seguramente lles estrañe, teñen un obxectivo común. Os catro comparten que queren atraer a xente mozo. Buscan, como dixo José Luis, dar vida a un concello que ten menos poboación que cando se fundou da man dos balnearios. Eles viviron, cada un ao seu xeito, as dificultades de facer unha vida no pobo. Por exemplo, César, o máis mozo de todos, naceu en Mondariz Balneario e traballa como moitos veciños no hotel, en cambio, Xosé tivo que emigrar a Mallorca a principios de século por unha moi boa oportunidade de traballo; a súa idea é volver vivir no municipio se gaña as eleccións. Marisa rexenta un restaurante no centro do pobo e Santiago é de Ponteareas, pero o seu «amor» por Mondariz-Balneario fíxolle abrir un pub que anima o pobo desde hai 23 anos.

Eles son os candidatos, pero ás súas costas hai 38 veciños máis implicados. Co cabeza de lista BNG preséntanse 12 (a máis numerosa), co de Saidoioro 10 (entre eles un irmán do candidato); co de Independentes van 9 e a do PP 8. Cada partido xa ten unha boa porcentaxe do electorado garantido. En Mondariz-Balneario poden votar 582 persoas. Nas últimas eleccións, o PP gañou a maioría absoluta (4 edís) por tres votos: 236 por 233 do BNG. Os nacionalistas empezan con vantaxe, pero, ao final, como dixo Rajoy, «é o alcalde o que quere que sexan os veciños o alcalde».

---

---

---