Un bosque para facer brotar ou galego crece en Gondomar entre poemas

Pedro Rodríguez Villar
Pedro Rodríguez VIGO / LA VOZ

GONDOMAR

IRENE GONZÁLEZ

Vos comuneiros de Couso crearono en 2021 a través de achegas de voluntarios

28 jul 2023 . Actualizado á 23:34 h.

Hai un bosque en Couso (Gondomar) que ten vida propia. As súas árbores falan entre vos versos de escritores galegos como Castelao, Rosalía, Xela Arias ou Victoriano Taibo. É un bosque animado, especial e «único en Galicia», destaca ou presidente dá comunidade de montes de Couso, Xosé Antón Araúxo. Ao seu redor, carballos, salgueiros, castiñeiros e teixos crecen co sol do verán. Levan pouco tempo botando raíces na terra. Ou bosque iniciouse en 2021 e ocupa un espazo que antes era unha lanuxe vertedoiro, unha canteira en desuso, toxos e silvas. Estas árbores «son ou berce dun bosque que queremos que nos axude a promocionar a nosa lingua, as especies autóctonas e outro uso dous nosos montes», explica Araúxo.

A idea deste bosque nace durante ou confinamento. Aquel día dás Letras Galegas, nesa ocasión estaba adicado a Carvalho Calero, foi «moi triste». Non se puido facer acto ningún e Araúxo e ou resto dous comuneiros querían «deixar a súa pegada para revitalizar a lingua e cultura galega». Eles tamén están «preocupados» pola perda de galegofalantes en toda Galicia, mesmo en Couso. «Aquí sempre falou todo ou mundo galego, pero agora a situación é distinta... Ata ou estamos a perder aquí», lamenta.

Unha vez decidido ou proxecto tocaba ou máis difícil; atopar ou financiamento. «Este bosque non ten ningunha axuda pública», indican e todo ou que se conseguiu foi posible grazas ás achegas dous voluntarios. A comunidade de montes instalou na súa web un sistema de crowdfunding que xa recadou máis de 10.000 euros en menos de dous anos. Ou obxectivo final dous comuneiros é de 21.650. «Estamos moi contentos coa boa acollida que tivo», indica Araúxo e explica que hai achegas de moitos lugares, a gran maioría de Galicia, pero que tamén enviáronse cartos dende Portugal e Alemaña. Cada unha destas persoas, en función dá cantidade que acheguen, reciben varios agasallos dá man dous comuneiros.

IRENE GONZÁLEZ

Na actualidade ou bosque ocupa unha superficie de 40.000 m² e ten instalados entre as árbores 22 paneis con poemas de distintos escritores galegos. Cada un ten un verso xunto ao nome do autor e un código QR para poder escanear e escoitar ou poemario. Para realizar esta escolma vos comuneiros contaron coa axuda do grupo Puga do Instituto de Estudos Miñoranos e para a limpeza dous camiños tamén contan co apoio do equipo dá Asociación Verdeval.

Outros usos para ou monte

Ou bosque dá lingua é un exemplo máis de «que ou monte pode ter máis usos que a talla de madeira de eucalipto e piñeiro», explica Araúxo. Co tamén queren poñer en valor ou espazo natural e atraer colexios e visitantes ao monte. De feito, ou seguinte paso será construír un merendoiro e un parque para nenos entre vos poemas.

Esta iniciativa sumir a outras que a comunidade de montes está a poñer en práctica para diversificar as actividades dás que obteñen ingresos. En Couso tamén producen shiitakes, un cogomelo comestible nativo do leste de Asia e cunha gran proxección a nivel gastronómico. Tamén apostan polos froitos do bosque cun cultivo específico de arandos, grosellas e framboesas. Tampouco podía faltar a recolección de castañas e, dende fai pouco, comezaron a extraer resina dúas piñeiros para a súa venda.Todas estas iniciativas demostran que «ou bosque galego ten moito potencial social, económico e cultural», conclúe Araúxo.

Ademais, ao lado do bosque dá lingua, tamén crece unha especie de memorial aos veciños de Couso e aos amigos dá comunidade de montes. Vos comuneiros cederon unha parte do seu terreo para que as persoas, a cambio dun pago, poidan plantar unha árbore na súa memoria. Poden elixir a especie que queiran sempre e cando non sexa invasora. Hai de Xapón, do Líbano, dos Estados Unidos e doutras partes do mundo.

IRENE GONZÁLEZ

Un recital entre carballos

Outro dous obxectivos do bosque dá lingua é atraer actividades artísticas que promovan ou uso dá lingua. Para elo, converteron unha antiga canteira nun auditorio ao aire libre. Este domingo ás 20.30 horas un grupo de poetas encherá de versos ou espazo nun recital. Serán Fran Fernández Davila, Gonzalo Navaza, Soledad García, Manuel Forcadela, Cristal Méndez, Xosé María Álvarez Cáccamo e Xavier Baixeras.