O hospital de Vigo, primeiro no mundo en pór un novo implante para tratar a válvula mitral do corazón
VIGO
O dispositivo colocouse sen parar a circulación do sangue nin abrir o peito do paciente, un home de 77 anos que se fatigaba e respiraba mal pola súa doenza
21 mar 2025 . Actualizado á 01:01 h.Un home de 77 anos operado no Hospital Álvaro Cunqueiro de Vigo é a primeira persoa do mundo que leva un novo dispositivo para curar unha lesión na válvula mitral do seu corazón. Foi intervido a semana pasada no centro sanitario galego sen necesidade de cirurxía aberta e sen que fixese falta parar o seu corazón. O paciente tiña unha fuga grave na válvula mitral.
«O corazón vaise danando, crece, contrae peor, aparecen arritmias... O paciente fatígase, o corazón latexa máis e entón acumúlaselle sangue nos pulmóns», detalla o xefe de sección de cardioloxía intervencionista do Complexo Hospitalario Universitario de Vigo, José Antonio Baz.
O funcionamento do corazón consiste en que o sangue chega ao lado dereito polas veas, de aí pasa aos pulmóns para recibir osíxeno e despois regresa ao lado esquerdo do corazón. Aí a válvula mitral xoga un papel crave, porque se hai fugas, o sangue osixenado volve cara atrás e acumúlase. As válvulas do corazón son como as de calquera máquina: un mecanismo que fai que o líquido (sangue, neste caso) circule sempre cara adiante. A válvula ten un veo, que é unha comporta que se abre para que o sangue pase e péchase para que nunca regrese. Para pecharse, ten unhas fibras que tiran dela e ténsana. O paciente tiña rotas tres desas fibras (chamadas cordas tendinosas).
O xeito de resolver este problema é nova: implantar cordas artificiais grazas a un novo dispositivo que evita abrir o tórax do enfermo. Ata o de agora non existían no mundo implantes que puidesen curar esta lesión da válvula mitral e que se puidesen colocar sen parar o corazón. Había outras alternativas imperfectas: implantar un dispositivo que é como unha grampa para que a válvula se peche, pero que non resolve o problema de base, o das cordas; ou ben pór novas cordas mediante cirurxía aberta, parando o corazón, o que implica moitos máis riscos.
Este novo artefacto está deseñado para ser colocado cun catéter que se introduce pola íngua e, a través das veas, chega ao lado dereito do corazón mediante un catéter. Despois, os cardiólogos atravesan a parede interior do corazón e acceden ao lugar onde se coloca o implante, no lado esquerdo. «É como cirurxía suíza, unha intervención con moitas posicións, moi precisas», di Baz. A incisión interna acaba pechándose soa. As novas cordas artificiais ancóranse nos músculos interiores do corazón. Así fan que o veo volva ao seu sitio e que o mecanismo da válvula funcione correctamente, sen que o sangue regrese cara atrás. O coordinador da intervención foi o cardiólogo Rodrigo Estévez Loureiro.
A reparación de válvulas ou a implantación dunhas novas a través de catéter —por tanto, evitando abrir o tórax do paciente— é frecuente desde hai uns anos. No Cunqueiro fan 350 intervencións deste tipo cada ano, segundo o Servizo Galego de Saúde. A rotura das cordas tendinosas da válvula mitral non é frecuente.
O novo dispositivo chámase ChordArt e estase estudando a súa viabilidade. Cando se inventa unha nova prótese, primeiro fanse estudos para confirmar a súa viabilidade e a súa seguridade. O hospital de Vigo accedeu ao estudo. Os centros que están incluídos envían posibles casos ao comité que o coordina e leste selecciónaos. O paciente de Vigo é o primeiro que se inclúe no estudo e por iso é a primeira vez que se implanta no mundo. O dispositivo, da empresa Coremedic, foi inventado polo cirurxián vascular Alberto Weber Varela, que traballa en Suíza e é de orixe galega.
O paciente recibiu a alta en dous días e evoluciona ben. Os médicos consideran que o seu problema de base quedou curado.