De illa tráxica a campamento de verán

Jorge Lamas Dono
jorge lamas VIGO / LA VOZ

VIGO

M.MORALEJO

Por primeira vez, 30 adolescentes pasarán unha semana de agosto en San Simón. O primeiro requisito para estar neste enclave cargado de historia é saber nadar

23 abr 2023 . Actualizado á 01:07 h.

San Simón acollerá por primeiro vez un campamento de verán da Xunta de Galicia. Trátase dun uso inédito nunha illa cargada de historia e que serviu desde lazareto a prisión. Do 3 ao 10 de agosto, o complexo residencial reformado hai uns anos polo arquitecto César Portela acollerá a trinta adolescentes, de 13 a 16 anos, nun campamento denominado A illa dás historias. Ata o 2 de maio estará aberto o prazo de solicitude de prazas a través da sede electrónica da Xunta.

De entrada, xa se advirte que todos os participantes deberán saber nadar. A conselleira de Política Social e Xuventude, Fabiola García, visitou onte os preparativos na illa. Están a prepararse cómodas instalacións para os mozos que sexan seleccionados.

Un dos obxectivos que se marca esta iniciativa é difundir entre os participantes a rica e tráxica historia que teñen a illa de San Simón e o illote contiguo de San Antón.

Os monitores terán sete días para ensinar aos mozos asistentes ao campamento que ese enclave, situado no fondo da ría de Vigo, viviu momentos de recato monacal durante a Idade Media e inicios da Idade Moderna, pero tamén de violenta guerra aberta en 1702. En outubro dese ano, a illa foi testemuña da batalla de Rande, feito bélico que deu pé á imaxinación literaria de Julio Verne, plasmada en 20.000 leguas de viaxe submarina.

Cunha gran capacidade para realizar resumos históricos, os monitores aínda deberán lembrar o vital papel xogado por San Simón no desenvolvemento económico da ría, especialmente do porto de Vigo. Aí entrará o período vivido entre 1841 e entrado o século XX. Durante ese tempo, o lugar acolleu o lazareto da costa atlántica española. Todos os barcos procedentes de ultramar debían recalar na zona para pasar os perceptivos períodos de corentena co obxectivo de evitar a entrada de epidemias en España. A presenza destes barcos supuña uns importantes ingresos económicos, non só para o porto vigués, senón tamén para as firmas comerciais que os provían de todo o necesario para manter ás súas tripulacións. Claro que esa circunstancia tamén permitiu aos habitantes da comarca ser testemuñas do tráxico retorno das tropas españolas derrotadas na guerra de Cuba que foron desembarcadas en Vigo e que antes pasaron a corentena na illa de San Simón.

Os mozos participantes neste campamento pioneiro aínda terán que coñecer outro dos episodios tráxicos da insua redondelana. Tras o golpe de estado de 1936, aquel antigo lazareto foi convertido en campo de concentración para tropas republicanas e calquera persoa contraria ao levantamento militar liderado por Francisco Franco. Nese momento, tamén coñecerán que na mesma illa que están a gozar dunhas xornadas estivais, foron asasinadas persoas simplemente por pensar de forma diferentes aos seus captadores. E ningúns daqueles partidarios do golpe tiveron tamén alí o seu fin xa que entre a illa e a praia de Cesantes produciuse a maior traxedia náutica da ría en tempos de paz. En 1950, o afundimento dunha lancha, denominada A Monchiña, provocaba a morte de 43 membros da garda de Franco.

Así que os participantes non se aburrirán, aprendendo algo de historia. Pero se lles sobrase o tempo, aínda terán a oportunidade de participar en talleres artístico-literarios, de tradición marítimo-pesqueira e tamén de educación ambiental.