Luz Iglesias: «Leo uns dez libros ao mes e, de cando en vez, deixo ningún nun banco»

O primeiro que fixo Luz Iglesias (Vigo, 1943) cando o fin do confinamento alumou, de novo, a súa liberdade individual foi ir á librería. É nestes espazos onde sente que a vida dá para moitas vidas, e se non que llo digan a ela. Tras a xubilación, esta economista que foi alumna de José Luis Sampedro deixou atrás as contas para outros, para cadrar unha rutina na que a cultura suma a cada hora. A piques de cumprir 80 anos, as clases de escritura combínanse coas de historia da arte, as sesións de documentais nos Cines Vía Norte, as reunións da Sociedade Filharmónica, onde leva as contas, e os clubs de lectura do Casco Vello e da Asociación de Viúvas Demócratas de Vigo. «Teño a axenda chea, xa quixese aburrirme, estou a pensar en irme a un balneario dous días para descansar» ironiza. E nos intres libres, le, de forma voraz. «Leo un libro cada tres ou catro días, uns dez ao mes. Agora mesmo o meu libro de cabeceira é O infinito nun xunco, tamén os históricos».

Aprendeu a ler por inmersión, igual que se aprenden os idiomas nativos. No seu caso, as letras chegaron á vez que a linguaxe; os seus pais eran profesores da escola de San Cibrán de Donas, en Gondomar, onde foi unha alumna precoz. «A miña nai empezoume a levar á escola cun ano, e deixábame por alí. Un día, cando tiña tres anos, déronse conta de que sabía ler, sen que ninguén me ensinase. Desde que teño cinco anos lembro ler sempre todo o que caía nas miñas mans».

Ela é muller de letras pero tamén de números, algo que se nota en como organiza a súa economía. Iglesias leva conta dos máis de mil euros que se gasta cada ano en historias que, tras lelas, gústalle compartir. «Hai 20 anos mudeime e desfixen a miña biblioteca, repartina entre a aldea e as casas dos meus fillos, e agora outra vez xa non me cabe nin un exemplar máis. O meu piso xa é máis biblioteca que casa. Moitos préstoos e, de cando en vez, deixo libros nos bancos da rúa. Ao intre, paso e vexo que non están. Eu mesma son incapaz de ver libros na rúa e non pararme a follealos, o libro pode contarche a súa propia historia».

Un universo cultural que cobra vida nos clubs de lectura que dirixe e nos que participa. Está a cargo do de Viúvas Demócratas de Vigo e coordina ocasionalmente o de Ou Casco Vello, na cidade olívica. Hai un máis, secreto, que comparte con algúns afeccionados á lectura que coñeceu na antiga librería da Praza da Independencia, preto de onde tiña o seu despacho. Este universo social entre o íntimo e o plural é unha ágora que Iglesias propón abrir ás novas tecnoloxías. «Hai que porllo doado á xente mozo, ten menos horarios e se o fas en liña si que participa».

Raimon, Sampedro e Fraga

A pesar do seu interese cultural desde o berce, esta muller de formas pausadas non quixo seguir o camiño docente dos seus pais. Con todo, si atesoura os exemplares que herdou dos mestres, especialmente, a colección de libros do Padroado das Misións Pedagóxicas da Institución Libre de Ensino. «Os meus pais eran católicos e moi comprometidos socialmente. A escola era o centro do pobo, xunto co cura. Recordo á miña nai mestra pondo inxeccións aos veciños». Aí naceu unha conciencia social que floreceu cando a alumna aplicada foi estudar á Facultade de Económicas de Madrid. «O meu último curso foi o concerto contra o franquismo de Raimon. Recordo que había policía todos os días na facultade».

Entre os seus profesores figuraban o que fóra ministro de Adolfo Suárez, Enrique Fuentes Quintana, ou José María Fernández Pirla, logo presidente do Tribunal de Contas. Aínda que un dos que máis marcou a esa xeración e posteriores foi José Luis Sampedro. «Recordo que era a resistencia á autoridade, como lles obrigaban a levar gravata, el levaba paxarela». Aí empezou a fraguarse unha ideoloxía socialista que Luz Iglesias exerceu cando decidiu presentarse ás eleccións de 1979 en Cuntis polo PSOE, de onde era o seu pai. Tras os primeiros comicios constitucionais, foi a primeira muller concelleira socialista da localidade. «Curiosamente o meu primeiro contacto coa política foi con Fraga. Viño a dar unha conferencia na facultade, recentemente nomeado Ministro de Información, os alumnos boicoteáronlla».

Aínda que podería pasarse o día contando batallitas á súa neta, Luz Iglesias prefire predicar co exemplo. Leva á nena de sete anos de compras, pero ás librerías. «Lévoa ao cine, ao teatro, a talleres e a exposicións. Na miña neveira teño imáns dos cadros máis coñecidos da historia da arte e xa llos sabe todos». Unha alumna avantaxada como tamén o foi a súa avoa.

A súa canción favorita

«Como ti», de Paco Ibáñez. «Gústanme os poemas de León Felipe e gústame a mensaxe que ten esta canción. Non hai que ser unha gran cousa, simplemente unha pedra pequena tamén achega á vida. Case todos somos pedras pequenas que podemos centellear nalgún momento ou defender uns dereitos».

---

---

---