Arume reclama medidas para pór coto ao abandono desta especie
02 jun 2025 . Actualizado á 10:27 h.Hai agora dez anos, Galicia tiña 127.000 hectáreas máis de piñeiro. Son datos do Inventario forestal continuo da comunidade, recollidos por Arume, que deixan claro que cada ano da última década desapareceron 10.500 hectáreas desta especie forestal. Detrás desta situación están causas como o abandono dalgúns propietarios ou os incendios forestais, ademais das pragas e enfermidades. Arume reclama á Xunta que tome medidas para pór coto a esta perda, pois pola contra Galicia entrará nunha situación de escaseza nun prazo de dez anos. Disto tamén advertiron os serradoiros, que hai unha semana lanzaron unha mensaxe de preocupación porque se temen que, a medio prazo, a súa principal materia prima empeza a desaparecer.
«É certo que agora mesmo hai stock, porque segundo inventario temos 409.000 hectáreas de pino», explica Xacobe Feijoo, vicepresidente de Arume. O problema é que as cifras deixan entrever un problema que, ademais, podería agravarse co paso do tempo. A enfermidade das bandas, no norte, e o nematodo, no sur, poderían facer aínda máis dano a unha especie cuxa presenza xa está a decrecer. «Ante este escenario temos que dar un golpe de timón e empezar a facer outras cousas, porque senón en quince anos podemos ver reducidas á metade as existencias de pino do país», engade.
Esta situación afecta, sobre todo, ao piñeiro pinaster. «O Silvestris se sigue repoboando porque é unha especie que goza de boa saúde e que non ten problemas sanitarios», engade Feijoo. En canto ao radiata, está a aguantar mellor, aínda que nalgunhas zonas está a ser substituído polo eucalipto. «Neste caso o que máis nos preocupa é a incidencia da banda marrón. Agora hai en marcha un proxecto para combater a enfermidade, pero hai que ver que efecto ten e hai que seguir investigando porque pode haber algún método curativo algún día», afirma.
Nas plantacións de pinaster, en cambio, están a detectar que «unha vez que cortan os propietarios non replantan porque non lles interesa. Son parcelas pequenas. Tamén se ven afectadas polos incendios forestais», conta. De feito, segundo os datos do inventario forestal, entre o 2015 e o 222 perdéronse cada ano 10.500 hectáreas desta especie «e o eucalipto so se incremento en 3.400 hectáreas, o que quere dicir que hai moitas plantacións que se están abandonando e desaparecen», engade. Aquí enmárcanse as plantacións que non son rendibles e as afectadas polos incendios forestais. «Tamén estamos repoboando 2.200 hectáreas por ano con fondos dá UE, pero iso non é suficiente», sostén.
Plan de acción
Para Arume, a solución ao problema pasa por facer un traballo a curto e medio prazo. O primeiro que hai que facer é ampliar a moratoria do eucalipto, «que ten que servir para gañar tempo e poñer en marcha investigacións que nos permitan combater as bandas e o nematodo», explica Feijoo. A medio prazo é imprescindible lograr mellores prezos para a madeira de piñeiro nos mercados. E iso pasa por lograr unha madeira de maior calidade. Para lograr eses obxectivos é imprescindible a mellora xenética, que axudará tanto a contar con especies resistentes ás enfermidades como con plantas que obteñan as mellores cualidades en función do fin ao que se destinen. «O problema pode ser grave a medio prazo por iso temos que empezar a tomar decisións xa», argumenta Feijoo. Asegura que é preciso facer un diagnóstico preciso da situación e pór en marcha medidas para atallala.
En Arume tamén teñen claro que este non é só un problema que afecta a Galicia, senón tamén ao norte do Portugal. Alí son os incendios os que están a provocar a desaparición do piñeiro. «Se non lle poñemos remedio, vai a haber unha crise de piñeiro en toda a península ibérica a curto prazo», conclúe o vicepresidente da fundación.