O xurro poderase esparcir con abano, canón ou prato en zonas de alta montaña
AGRICULTURA
O Ministerio de Agricultura saca a exposición pública o novo borrador do decreto de fertilización, ao que poderán presentarse alegacións ata o 5 de maio
05 may 2022 . Actualizado ás 17:03 h.En setembro de hai dous anos, o Ministerio de Agricultura sacaba a exposición pública o borrador do decreto de fertilización de chans, unha norma que buscaba establecer un marco adecuado para a achega de nutrientes aos chans agrarios, controlando e minimizando os riscos que iso supón para o medio ambiente. Con todo, a normativa ameazaba con converterse nun quebradizo de cabeza máis para agricultores e gandeiros. Prohibía sistemas como prato, abano ou canón para esparcir xurros, moi utilizados todos eles en Galicia, e obrigaba a contar cun plan de abonado e un asesor. Contra todas estas medidas alegaron sindicatos e comunidades, entre elas a galega. Agora, o borrador de decreto volveu a ser publicadeou e inclúe algunhas melloras, como que eses sistemas de fertilización poderán seguir utilizándose en zonas de alta montaña. Ata o 5 de maio pódese alegar.
Explica Agricultura que esta normativa quere manter ou aumentar a produtividade dos chans agrarios, pero logrando unha xestión máis sostible da nutrición dos cultivos, reducindo as emisións de gases de efecto invernadoiro e evitando a contaminación das augas, entre outras cousas. Aínda que no borrador anterior quedaban fóra do seu ámbito de aplicación as parcelas máis pequenas, agora só se exclúen os hortos familiares destinados exclusivamente ao autoconsumo, que aínda así deberán cumprir algunhas das normas deste decreto.
Segundo o novo borrador, que agora se atopa en exposición pública, gandeiros e agricultores disporán dun prazo dun mes desde que fertilicen os seus chans para anotar todas estas operacións no caderno de explotación. A partir do 1 de setembro do 2024, terán, ademais, que contar cun plan de abonado para cada unha das leiras da explotación, exceptuando ás de menos de 10 hectáreas. Doutra banda, prohibe a aplicación de fertilizantes en terreos xeados ou cubertos de neve e en períodos con alertas meteorolóxicas por precipitacións torrenciais, ademais de que establece uns períodos de prohibición de fertilización nitrogenada que varían en función do tipo de cultivo.
Outro dos aspectos que regula é que as abonadoras e apeiros utilizados na aplicación de fertilizantes deberán estar correctamente calibrados e, para iso, prevese desenvolver un sistema de revisións periódicas, como as ITV. Ademais, o almacenamento dos produtos fertilizantes debe realizarse en condicións que minimicen as perdas de emisións ou verteduras accidentais e para iso situaranse a un mínimo de 15 metros das canles de auga. As explotacións gandeiras, pola súa banda, deberán priorizar o uso do esterco que producen como método para a fertilización.
Pero o principal problema que xerará esta normativa no sector agrogandeiro galego é que prohibirá a aplicación de xurros mediante sistemas como o prato, o abano ou o canón. A novidade deste novo borrador é que deixa fóra desta norma aos recintos situados en zonas con pendentes mediadas superiores ao 10 % e onde se apliquen os xurros producidos polo gando da propia explotación, co que quedarían á marxe desta norma as explotacións de alta montaña. Tamén establece que os estercos e os produtos ou materiais orgánicos deberán ser enterrados canto antes tras a súa aplicación e que é obrigatorio cando se aplique estercos sólidos ou xurros empregar polo menos una das medidas de mitigación de emisións previstas nun de loa anexos. Neste último apartado autorízanse prácticas como a dilución dos xurros, a súa acidificación ou o emprego de inhibidores da ureasa, que son técnicas de doado aplicación.
Co fin de evitar a contaminación das augas, o borrador prohibe aplicar estercos ou xurros a menos de cinco metros das beiras dos ríos, lagos ou masas de auga estancadas. E regula tamén o emprego dos lodos de depuradoras, cuxo uso deberá estar xustificado mediante un escrito do asesor de fertilización da explotación.
Obrigación de contar cun caderno de explotación
e un asesor
A partir da entrada en vigor deste decreto, as explotacións deberán incorporar ao seu caderno de explotación unha sección de fertilización. Ademais, tamén pasará a ser obrigatoria en moitas granxas a figura do asesor de fertilización, un profesional que deberá contar coa acreditación que establece o decreto e que deberá avalar as decisións de achega de fertilizantes que se realicen ao chan das explotacións agrícolas.
Segundo recolle o borrador, nese caderno de explotación deberá figurar o plan de abonado. Este documento terán que incluír información que permita identificar os recintos que forman as unidades de produción e outra relativa aos datos do chan deses espazos. Tamén haberá que especificar o volume de auga que achegar as precipitacións que se rexistran na zona e o momento no que se pretenden achegar os nutrientes, así como o tipo de abono ou material. Tamén debe especificar as medidas para diminuír as emisións de amoníaco.
Pero é que, a maiores dese plan de abonado, o caderno de explotación terá que recoller información sobre os datos do chan dos recintos, a composición analítica e en particular o contido en nitróxeno, fósforo e materia orgánica dos estercos aplicados á terra, as doses e datas nas que se realicen esas achegas e un informe do asesor en fertilización no caso de utilizar lodos de depuradora.
Un ano despois de que entre en vigor o plan de abonado, será obrigatorio contar cun asesor técnico, aínda que as comunidades poderán autorizar que ese asesoramento o realice o agricultor a través dun programa informático de recomendacións de abonado.
