Ana Corredoira, gandeira de Palas: «Hai un modelo de produción que pode resistir a crise de Ucraína e a folga do transporte»
SOMOS AGRO
Cun rabaño de cen vacas, esta muller aposta por un modelo ecolóxico
04 feb 2023 . Actualizado á 13:44 h.O sector gandeiro, especialmente o lácteo, vén duns meses duros e nas últimas dúas semanas sumouse a invasión en Ucraína, que puña en perigo o abastecemento do penso, e agora a folga de transporte, que paraliza a recollida de leite. Con todo, desde as explotacións gandeiras queren destacar que hai un modelo de produción que pode resistir a estas crises. Explícao Ana Corredoira, da granxa ecolóxica A Cernada, que sorteou o desabastecemento de Ucraína e resistiu os primeiros días do parón de transporte.
Na aldea A Cernada, en Palas de Rei, Ana conta cun rabaño de 100 vacas, das cales 55 actualmente están a producir leite Sen Máis e que se emprega para outros derivados lácteos. De media, fabrica uns 1.000 ou 1.100 litros ao día, en ecolóxico. O seu modelo de produción está en camiño de ser autosuficiente, que é unha característica base do modelo de gandería que podería sortear esta situación. A invasión a Ucraína e os problemas de abastecemento de penso non lle afectaron. «Compramos o cereal para o pienso a productores de proximidade, en Castela e León, polo que non temos dependencia de concentrados estranxeiros», conta. Corredoira destaca que se debe potenciar o «sector tractor» que é España. «É unha das principais potencias en producción de alimento para o gando e aínda así temos unha dependencia enorme do exterior. A crise actual pode volver a pasar», argumenta Corredoira. Ademais, traballa en extensivo, o que lle dá máis resistencia en canto aos problemas da alimentación que aos modelos en intensivo.
Por outra banda, na Cernada, parte do leite que produce, envásaa ela mesma nas súas instalacións. «O noso obxectivo é envasar a totalidade da nosa produción e comercializalo de xeito directo, pero non é a realidade que temos hoxe», explica. Deste xeito, tampouco dependería dos transportistas que actualmente lle seguen recollendo parte da produción: «Agora temos excedentes de leite que a industria non está recollendo pola folga, o que nos obligará nas próximas horas a tirar leite, como lles está pasado a moitas compañeiras».
Por traballar tamén a transformación do leite, Corredoira puido paliar os efectos dos primeiros días de folga. Pero por traballar en parte con industrias lácteas está a verse afectada igual e se agora tivese que traer cereal, tampouco podería facelo. «O gran problema xa non ten que ver coa capacidade das granxas de ser autosuficiente, senón de que dependemos do transporte de mercadorías para varias cuestións», asegura.
«Hai que apostar pola agricultura familiar e autosuficiente, en extensivo e con consumo de proximidade»
Con todo, esta situación cre que é un bo momento para pór sobre a mesa o modelo produtivo ao que se debe encamiñar a gandería: «Hai que apostar pola agricultura familiar e autosuficiente, en extensivo e con consumo de proximidade». Ademais, recalca que son as explotacións que xeran maior impacto positivo e máis favorecen ao asentamento da poboación. Con este tipo de produción, podería resistirse ás crises actualmente, con todo, «non vimos dun momento extraordinario para ter capacidade de diluir os efectos no noso sector, porque os prezos acábanse resentindo».
Total desinformación
A gandeira de Palas quere empezar a apostar pola autosuficiencia enerxética, porque o gasto o electricidade «triplicouse» e encher os depósitos de combustible agrícola «cústanos moitísimo». É por iso que apoia as reclamacións do sector en folga, pero critica que se vulneren os dereitos dos gandeiros. «Dende a industria non temos nada de información sobre a recuperación da recollida de leite nin sabemos se había un acordo para manter os servizos mínimos de alimentación do gando ou de transporte de leite», denuncia. Destaca que o seu sector ten a particularidade de que non pode parar mentres se manteña a folga: «Non é que deixemos de ingresar, é que estamos gastando igual».
As granxas avícolas de Lugo protestan contra a subida de prezos e a folga
A pandemia, a guerra en Ucraína, a subida de prezos e o paro do sector do transporte. Eses elementos forman un cóctel mortal para os traballadores e as empresas do agro español, galego e lucense. Nunha semana na que as protestas e as manifestacións están á orde do día, máis dunha decena de empresas do sector avícola da provincia de Lugo hanse sumado a unha plataforma a nivel nacional para reclamar unha solución para os seus problemas de custos e distribución.
«No grupo de Telegram xa somos máis de 200 integrantes, que conformamos o 14% da produción nacional e despachamos máis de 70 millóns de pitos cada ano. Non hai sindicato en España que teña tanto apoio como o noso grupo». A voz cantante en Lugo leva Juan José López Freire, dono da empresa Avícola Arribada, situada en Gomeán, O Corgo (Lugo).
A iniciativa naceu hai apenas un mes, da man de Alexis Codesal, propietario dunha granxa do mesmo tipo na provincia de León. El foi quen empezou a reunir os empresarios do seu mesmo sector por toda España. «O boca a boca fixo moito», —conta López Freire— «entre distribuidores e produtores de todo o país foise pasando a noticia, e fómonos metendo no grupo. Creceu todo moi rapidamente».
Non forman parte de ningún sindicato, segundo o lucense, por «malas experiencias no pasado». Exercen a presión como un grupo independente, e chegaron a enviarlle cartas ao Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, Luis Planas, solicitando a súa intervención.
«O 75% dos gastos dunha granxa avícola correspóndense á electricidade, así que non nos podemos permitir pagar máis do dobre que hai apenas uns meses»
Os granxeiros protestan contra a subida de prezos dos últimos meses, sobre todo na luz e no combustible, e solicitan que as institucións lles dean axudas a través de subvencións ou que interveñan os prezos para abaratar os custos. «O 75% dos gastos dunha granxa avícola correspóndense á electricidade, así que non nos podemos permitir pagar máis do dobre que hai apenas uns meses», di López.
A súa empresa despacha máis de 600.000 pitos cada ano. «A miña compaña é unha granxa de integración. Isto quere dicir que o meu provedor me envía o penso e os pitos recentemente nados, e eu críoos na miña nave», afirma. O prezo de vente oscila entre os 30 e os 50 céntimos por pito.
«O noso produto é un ben de primeira necesidade. Pedimos que nos baixen os impostos ou que nos abaraten os custos, porque baixar o prezo de venda ao público non é unha opción, xa que o pito é un alimento que compran moitas familias de clase obreira e non poderían permitirse pagar máis por el», di o empresario.
A toda a cadea de distribución encarecéronselle os custos, di o lucense, o que fai que eles se vexan tamén afectados. É este sector, precisamente, o que tamén está a dar moitos problemas ás granxas durante os últimos días.
risco de non poder alimentar aos animais
O paro convocado polo sector do transporte ten efectos inmediatos no sector avícola. Segundo conta López, «corremos o risco de que non poidan vir traernos o penso para darlles para comer aos pitos. Négome a crer que vaian deixalos morrer de fame, pero acabará pasando se este paro dura moito máis», sentenza.
De momento, segundo di el mesmo, os provedores de penso están a cumprir cos servizos mínimos.
O transporte de alimentos animais non é a única circunstancia que afecta as súas granxas. Segundo o lucense, «o matadoiro no que levabamos a sacrificar aos pitos, en Castro de Rei, parou esta semana a súa actividade». Isto provocará que os animais queden nas granxas e sigan engordando, o que podería facer que os empresarios incorresen nun delito. «A lei é clara: non nos podemos pasar dos 39 quilos de pito por metro cadrado. Se non veñen recoller aos animais pola falta de transporte, os pitos van seguir engordando aquí e moitos van pasar desa cifra e terán problemas», laméntase.
El librouse in extremis de varios destes problemas. «Xustamente mandei ao matadoiro aos pitos que tiña na nave o luns pasado. Viñeron buscalos e pagáronme con normalidade, así que agora teño a granxa baleira e non terei máis problemas neste sentido».
Carmen Sánchez, de Embutidos Suarna: «O luns teremos que parar a producción»
A cargo de Embutidos Suarna desde hai máis de dúas décadas, Carmen Sánchez explica que ademais que hai materias primas como pemento ou tripas que se lle acabaron, e que a folga no sector de transporte impídelle repor. Un fío de circunstancias farán que a produción cese o luns na fábrica situada en Navia de Suarna. En canto á saída dos seus produtos, explica que esta semana non conseguiron enviar o material, tendo en conta que boa parte da súa produción vai parar a Barcelona, xa que son moitos os ancareses afincados en Cataluña pola forte emigración do século pasado. Androllas -é o produto estrela-, chourizos, butelos, salchichones... toda a produción desta empresa susténtase nun proceso artesanal.
Patacas Eiras: «Estamos practicamente parados»
Adrián e Jessica Eiras, a cargo da empresa de patacas que leva o seu apelido e que ten case un século de historia, explican que están «practicamente parados» como consecuencia da folga no transporte. Só continúan coa súa pequena repartición na cidade, «pero na venda ao por maior, qe é a que nos dedicamos, nada». Polo momento non teñen problemas de desabastecemento, e a diario desta empresa situada en Castroverde saían case 15.000 quilogramos de pataca. «Estabamonos recuperando e xa ves...», explica Adrián.
