Esta vilagarciá de adopción celebrou o seu centenario aniversario o domingo

antonio garrido

Cristina Ruipérez Bajón lembra ben a praga do tifus, que a mantivo seis meses coa alma en albas cando os seus fillos eran pequenos, pendente de que non enfermasen por culpa do «piollo verde» como lle chamaban. Talvez por iso, aos seus 105 anos, asume este confinamento sen demasiados sobresaltos. Aínda que, iso si, con algunha sorpresa. O domingo, o día no que estivo de aniversario, tivo máis dunha. Chamouna o alcalde Alberto Varela, «que lle prometeu que cando todo isto acabe virá visitala a casa para darlle un bico e traerlle un agasallo», apunta a súa filla Cris. E tamén tivo a visita, aínda que fóra a distancia, dos vehículos de Protección Civil, que pararon ante o número 10 de Rosalía de Castro para renderlle unha pequena homenaxe que, a final de contas, 105 anos non se cumpran todos os días.

Non os leva do todo mal, segundo asegura a súa filla, que é con quen vive. Ten problemas de oído e de mobilidade, pero a cabeza funciónaa moi ben -salvo algún descoido puntual- e está relativamente ao tanto de todo o que pasa porque ve a televisión. Nota os cambios, claro que si, porque por exemplo hai uns días que a asistenta que a aseaba non pode ir por casa e é a súa filla e a afillada desta quen se encargan disto, pero polo demais todo vai ben.

Foi ao colexio coa nai de Amancio OrtegaCristina naceu en Valoria la Buena, un pequeno pobo valisoletano duns 700 habitantes que ten entre os seus fillos alguén especial. Alí naceu tamén a nai de Amancio Ortega. «Eu fun ao colexio con Josefina Galdoa», contoulle máis dunha vez aos seus fillos, aínda que aquela era uns anos maior. De feito, un dos iates do empresario leva o nome de Valoria B en recordo á vila de a súa nai.

Como acabou Cristina en Vilagarcía? Pois haberá que contar en primeiro lugar como acabou en Galicia. E sucedeu porque o seu marido era militar e foi destinado a Pontevedra, Corría o ano 1945 e alí instalouse o matrimonio valisoletano e formou unha familia.

O destino, con todo, tiña preparado unha volta para a súa filla Cris, que se namorou e casou cun vilagarcián. Durante moitos anos rexentaron un quiosco de prensa en Rosalía de Castro. «Vendiamos máis de cen Voces cada día, pero traballabamos moito. Abriamos ás sete da mañá. Comprábannos o xornal os que ían cara a Carril para entrar na quenda da mañá de Lantero e os que volvían. E repartiamos nós os xornais», lembra.

A súa chegada a Vilagarcía

A vida pegaríalle un xiro á familia cando o pai de Cris se puxo enfermo e decidiron que o mellor era que o matrimonio viñese a vivir a Vilagarcía. Un par de anos despois morreu o patriarca e Cristina quedou definitivamente en Vilagarcía coa súa filla e o seu xenro.

A familia non perdera contacto coas súas raíces valisoletanas, onde seguiron indo practicamente cada Semana Santa ata que hai uns anos os problemas de mobilidade da matriarca complicaron demasiado os desprazamentos e houbo que aprazalos.

E ata agora. Cris entretense polas tardes dando clases de costura mentres o seu marido queda coa súa nai e van gozando cada día dos que queda á matriarca, que parece decidida a gañar a batalla ao coronavirus, como fixo coa gripe española e con aquel «piollo verde» que a angustiou dunha forma que aínda lembra porque os seus fillos eran moi pequenos e aquel tifus tamén fixo un arraso na poboación.