A revolución que afronta o sector público coa intelixencia artificial

REDE

La cátedra creada entre USC, Ministerio de Transición Digital y Plexus Tech es un ejemplo del uso de las nuevas tecnologías por parte de los servicios públicos
A cátedra creada entre USC, Ministerio de Transición Dixital e Plexus Tech é un exemplo do uso das novas tecnoloxías por parte dos servizos públicos PACO RODRÍGUEZ

O 38  % dos organismos públicos de España aínda non comezaron o proceso para adaptarse ao novo paradigma tecnolóxico

04 jun 2025 . Actualizado á 05:00 h.

A Universidade de Santiago (USC), o Ministerio para a Transición Dixital e a empresa Plexus Tech uníronse hai só unha semana para crear a primeira cátedra de medicamento personalizado e intelixencia artificial (IA) de toda España. Foi Ángel Carracedo, experto mundial en xenética, o encargado de falar sobre a importancia dunha simbiose que cualificou de revolución, dun auténtico paso cara adiante que impactará na saúde de miles de galegos. A IA permitirá cribar millóns de datos sanitarios dos pacientes do Sergas. Facilitará o descubrimento de novos fármacos, adiantarase á aparición de enfermidades e permitirá acertar con maior precisión nos tratamentos. En definitiva, conseguirá que os cidadáns gocen de mellor saúde e durante máis tempo. En pleno 2025, a tecnoloxía continúa impactando nun mundo en constante cambio, aínda que é agora a IA a que acapara titulares e, sobre todo, investimentos multimillonarios. Esta realidade non é allea ao sector público, que tamén necesita adaptarse á nova contorna. Non facelo só é a garantía de acabar devorado por el. 

Nese contexto, The Economist Impact e a empresa SAS publicaron o estudo Reimagining the future of public sector productivity, que destaca que o 48% dos responsables das administracións públicas españolas consideran que a transición dixital podería aumentar a produtividade das súas organizacións. Con todo, recoñecen que o 38% dos organismos aínda non iniciaron este proceso, a pesar de que os seus profesionais admiten a importancia de adoptar medidas para non quedarse atrás nunha contorna global cada vez máis competitivo. O informe tamén destaca a irrupción da pandemia como pedra de toque, potenciando a dixitalización do sistema público, aínda que demostrando tamén a necesidade duns servizos máis áxiles, accesibles e personalizados.

Máis de 1.500 enquisados

O estudo baséase nunha enquisa a máis de 1.550 empregados públicos de 26 países diferentes. Todos recoñecen o potencial transformador de tecnoloxías como a IA, aínda que tamén que a súa implementación non é sinxela. Actualmente, só o 34% das organizacións usan a IA para optimizar operacións internas, mentres que un 30 % dos enquisados sinala a falta de transparencia destas ferramentas. Ademais, o 44% prefire non utilizar datos confidenciais, unha cifra que «pon en evidencia a necesidade das tecnolóxicas de desenvolver solucións máis seguras e confiables», segundo indican fontes de SAS.

A pesar destes desafíos, a IA posiciónase como unha ferramenta clave para o futuro do sector público español. O 52,3% dos enquisados cre que terá un impacto significativo na produtividade nos próximos tres anos. Actualmente, os seus principais usos inclúen a análise preditiva de grandes volumes de datos (62%) e a ciberseguridade e prevención da fraude (un 50%, á vez co 54% a nivel mundial). Estas aplicacións, destaca o informe, permiten anticipar riscos, mellorar a toma de decisións e garantir a protección fronte a ameazas externas.

Os datos debullados no documento tamén subliñan a importancia de xerar confianza na IA mediante casos de éxito e marcos regulatorios claros. O 65% dos profesionais españois afirma que só adoptará novas tecnoloxías unha vez que se demostrou a súa eficacia noutras organizacións. Este enfoque conservador reflicte a necesidade de estratexias sólidas de gobernanza dos datos dos cidadáns, algo que xa está presente no 58% das administracións públicas españolas e está en liña coa cifra global do 66%. Para Ángel Carracedo, o seu impacto será un antes e un despois. Antes aínda queda moito camiño por percorrer. A IA e os novos paradigmas tecnolóxicos aínda acaban de irromper.