Google desprega a súa «máquina de respostas»: a IA devora a procura tradicional na internet
REDE
A desaparición das listas de ligazóns en favor de textos de IA que inclúen anuncios xera un debate sobre a compensación aos creadores orixinais de contido
02 jun 2025 . Actualizado á 14:02 h.De revolución en revolución. Primeiro foi internet, co cambio de século. Despois chegaron os smartphones, que se converteron en tecnoloxía de adopción masiva co cambio de década. E a seguinte é a IA, que xa está en marcha, veu para quedarse e, segundo Sundar Pichai, primeiro executivo de Google, pode supor unha transformación tan profunda como a que trouxo a electricidade.
A intelixencia artificial, segundo dixo Pichai nunha entrevista ao portal The Verge, «é a única plataforma que, co tempo, pode crear e automejorarse dun xeito que nunca viramos antes».
Palabras maiores? Si. Pero cada vez hai máis indicios de que o impacto da intelixencia artificial na sociedade e nas nosas vidas vai ser monumental. Un dos máis evidentes afecta á web, ás procuras na internet. Empezaron a cambiar de forma drástica.
Antes da eclosión de modelos de linguaxe como ChatGPT a secuencia era sinxela:
1. Abriamos Google.
2. Faciamos unha pregunta que incluíse palabras chave, cantas máis mellor.
3. O buscador proporcionaba unha lista de ligazóns que supostamente contiñan a información desexada. Ningúns eran patrocinados.
4. O usuario picaba nun ou varios. Visitaba páxinas distintas ao motor de procura, accedía a dominios dos creadores do contido ou o servizo orixinal.
Agora ese circuíto cambiou. Google, outros buscadores e os modelos de linguaxe de IA substituíron as listas ou ristras de ligazóns por respostas creadas a partir da pregunta. Nalgúns casos citan fontes. E noutros non.
Buscan satisfacer a curiosidade ou o interese do usuario sen que teña que picar en ningunha ligazón, sen que dalgún modo poida recompensar ao creador do contido, ao provedor do servizo orixinal, o que afecta á audiencia das páxinas web.
Varias polémicas rodean a esta transformación.
Unha das principais concerne á calidade das respostas da IA. Quen se fai responsable de que sexan precisas e non conteñan erros? Ninguén.
Convén lembrar que os chatbots alucinan con frecuencia. Que inventan e extrapolan para compor respostas con aparencia de veracidade. Un exemplo real. Nunha consulta en inglés sobre un poema do grego Constantin Cavafis que falaba do xeneral romano Marco Antonio (Mark Antony), respondeu falando do cantante Marc Anthony e a súa relación con Jennifer López.
«Non hai unha pota de ouro ao final dese arco da vella»
Outra cuestión por despexar é se os donos das intelixencias artificiais van compensar de xeito eficaz aos creadores.
Richard Gingras foi vicepresidente de Google e é unha referencia en innovación xornalística e tecnoloxía. Nunha entrevista recente co Nieman Lab definiu ás «máquinas de respostas» como o «futuro das procuras». E advertiu aos medios de que non agardasen moito diñeiro dos chatbots cunha frase que non deixa lugar a dúbidas: «Non hai unha pota de ouro ao final dese arco da vella».
Si a hai para os donos das IA's. A propia Google empezou a incluír anuncios nos resultados de procuras dos seus servizos AI Overviews (dispoñible en 200 países e máis de 40 idiomas) ou AI Mode (lanzado nos Estados Unidos, que incorpora un chatbot na barra de procura para realizar peticións máis extensas sobre temas máis complexos). A medida causou moita controversia.
A compaña deféndese tirando de datos internos e dicindo que os usuarios os atopan «útiles» e que lles permiten «conectar rapidamente con empresas, produtos e servizos relevantes». É dicir, pode cambiar a procura web, pero a máquina de facturar segue en mans dos xigantes da internet, cunha porcentaxe aínda maior do pastel.
Overview IA ten máis de mil cincocentos millóns de usuarios cada mes. E a app Gemini (rival de ChatGPT) conta agora con máis de 400 millóns de usuarios activos mensuais. Google compite con forza na carreira da IA, pero o fai nun momento crave para unha compaña sinalada polas súas prácticas anticompetitivas.
Foi condenada por abuso de posición dominante na publicidade dixital. E xa fora declarada responsable de exercer un monopolio no mercado das procuras. Aínda non se coñecen as medidas definitivas que pode adoptar a xustiza estadounidense, pero no aire está a posibilidade de que sexa obrigada a dividir o seu negocio e, entre outras opcións, desprenderse do seu navegador Chrome.
Agarda unha sentenza para agosto. Permanezan moi atentos ás súas pantallas. E aos seus buscadores, respondan con ou sen resumos de IA.