Inmigrantes que buscan emprego en negro: «Non entendo a este país. Ofréceme comida e axudas e non permiso para traballar»

María Hermida
María Hermida PONTEVEDRA / LA VOZ

PONTEVEDRA CIDADE

Alexandra Arteaga, que trata de subsistir en Pontevedra tras marcharse de Venezuela.
Alexandra Arteaga, que trata de subsistir en Pontevedra tras marcharse de Venezuela. CAPOTILLO

Alexandra, Andrea ou Edison poñen voz á desesperación dos sen papeis que, paradoxalmente, empapelan Pontevedra con carteis ofrecéndose para limpar ou ser albaneis

13 abr 2023 . Actualizado ás 16:44 h.

Non fai falta percorrer máis de tres cales en Pontevedra para topar un bo número de anuncios de persoas que, co método de toda a vida, colgando carteis, tratan de conseguir un emprego. Todos deixan o seu móbil de contacto, o seu nome e algúns mesmo agregan aos letreiros unha fotografía e unha descrición do que poden facer. Cando se lles chama, queda claro que hai un denominador común a todos eles: son os invisibles do sistema, persoas inmigrantes que non teñen a documentación e que, xa que logo, non poden buscar traballo doutro modo porque non poden acceder a un contrato. Veñen de Venezuela ou Colombia e son moi conscientes de que terán que resistir bastante tempo, mesmo anos, con sorte enlazando choios en negro, ata que regularicen a súa situación. Non comulgan coa normativa. Cunha mesma voz, sinalan: «En España facemos falta como traballadores, por que nolo poñen tan difícil, se nós queremos contribuír co país e cotizar á Seguridade Social?».

Alexandra Arteaga, de Venezuela , é unha das persoas que empapeló a cidade do Lérez en busca de traballos de limpeza ou xardinería que apenas lle están xurdindo. Ela ten 38 anos e fai seis meses que cruzou o charco xunto á súa parella, unha muller médica que tampouco pode empregarse de momento aquí «a pesar da falta de facultativos que hai». Di que o primeiro atranco que tivo foi concertar cita para solicitar asilo político. «A páxina web está colapsada e hai quen empezou a facer negocio con iso. Eu paguei 50 euros nun locutorio para poder ir á Policía Nacional. Aprovéitanse de que chegamos e non sabemos como funcionan aquí as cousas. Saben que estamos sen documentos, sen familia... e engánannos facilmente», indica. Acudiu a esa primeira cita e dixéronlle que ten que someterse a unha entrevista para comezar o proceso de petición de asilo. O problema é que a seguinte vez déronlla para xaneiro do 2024.

Sinala que tanto ela como a súa muller, que viñeron a Pontevedra porque algúns amigos xa habían migrado a esta cidade, resisten por agora cos aforros que teñen, pero que necesitan traballar. Logo, reflexiona: «Non entendo a este país. Non entendo que me ofrezan comida e axudas e non un permiso para traballar. Eu quero traballar, como case todo o mundo». Logo, indica que estar sen ningún documento que habilite para poder ser contratado implica ser pasto continuo de enganos: «Coa miña muller contactou un señor que se fixo pasar por médico e que lle pediu que o coidase uns días e logo non lle pagou. Era un estafador. Pero como saben que non podes facer nada...».

A impotencia de Alexandra séntea tamén Paula Andrea Landoño, que empapeló Pontevedra e Vigo ofrecéndose para facer limpezas. Ela é colombiana e leva xa un lustro en Galicia, onde vive coa súa parella e os seus dous fillos. Aínda así, non logrou regularizar a súa situación aínda: «Nunca puiden porque me piden un contrato laboral dun ano e non o conseguín. Resisto facendo limpezas e coidando a persoas maiores. Pero o meu soño é cotizar aquí porque agora teño 37 anos... pero un día envellecerei e gustaríame poder ter unha pensión para sosterme». Sinala que lle aparecen máis traballos na zona viguesa que en Pontevedra, e que se move dun lado a outro «porque todo o que saia é ben recibido». Conta que en Colombia facía traballos agrícolas, nun sector no que se formou, pero que aquí nunca viu a oportunidade de continuar nese ámbito. Logo, conclúe: «Está a ser moi duro, pero non me arrepinto de vir. Teño un fillo maior de idade e outro de 15 anos e se estivésemos en Colombia tería moito medo por eles, pola inseguridade que hai alí».

Tanto Alexandra como Paula Andrea, do mesmo xeito que outros invisibles que buscan traballo desde as paredes da cidade, reclaman que a norma se flexibilice. E xustifícano así: «Seguimos aquí e sen poder achegar ao país. Isto non ten ningún sentido».

«Chámanme para pequenos arranxos de obra que os españois non queren facer» 

Edison García deixou Colombia os 42 anos para probar sorte en España. Recalou na provincia pontevedresa seguindo os pasos dalgúns coñecidos. Sabía que non sería doado empezar de cero no país. Pero, un ano despois de ter emigrado, séguese sorprendendo do complexas que son as cousas: «Está a ser moi, moi duro. Tremendamente duro. Eu busco emprego por todas partes, colgo carteis ofrecéndome para facer todo tipo de traballos de construción, para pór pladur ou facer remodelacións... e algúns saen, pero poucos. Chámanme para pequenos arranxos de obra que os españois non queren facer porque son moi laboriosos. Eu intento cobrar o mínimo para que me chamen... pero aínda así non hai moita cousa».

Sinala que se lle chega o cartón vermello —un documento provisional que se concede a aqueles estranxeiros procedentes dun país en conflito ou no que ocorreu un desastre natural para que poidan quedar en España— posiblemente a súa sorte cambie: «Na construción hai traballo, pero tes que ter papeis. É tristísimo que che chamen e que non poidas ir pola documentación. Só traballas en negro, é así», manifesta. 

«Fai falta man de obra»

Esa circunstancia, a de que lle chamen para traballar pero non poida acceder ao emprego porque non ten papeis, coñécea tamén Alejandra García. Ela ofrécese para traballos de barbería canina e sinala que algunhas clínicas e tendas de mascotas contactaron con ela: «Chámanme bastante porque do meu fai falta man de obra, pero non me poden contratar, así que non teño posibilidades». Ela, que é venezolana e nova, leva escasos meses en Pontevedra. Di que deixou o seu país porque era activista política e estaba a ser ameazada.