Pasan os anos e, mentres a outras moitas festas do mapa galegas hai que empurralas para que non perdan identidade e non sexan botellóns multitudinarios, a de Pontevedra, naturalmente, conserva ben a esencia
07 sep 2025 . Actualizado á 05:00 h.Di o dito, e a lóxica abafante, que o que funciona non se toca. E a iso levan anos agarrándose en Pontevedra, onde a Feira Franca é un bastión de resistencia. Ninguén dirá aquí que o festexo non serve para que moita xente bote un grolo de máis ou haxa esmorga colectiva, pero se a iso das dúas da tarde, chegado o viño do Ribeiro ao Lérez e facendo o caldo xa algún que outro estrago, se un percorre a zona monumental de cabo a rabo, chega a unha conclusión: a Feira Franca non vende a súa alma. De xeito natural, case como un milagre festeiro, a Feira Franca resiste sen convertese no botellón multitudinario que foi rillando moitas outras romarías galegas. ¿Por que? Se cadra, ten que ver con ter logrado que sexa unha celebración que non entende de idades, na que os bebés van en carriños medievais tirados por cabalos e Marujita, de noventa e pico —«a idade non se lle pregunta a unha señora», dixo ela con carraxe— tamén se viste de nobre e sae para a ocasión.
O guión non fallou o máis mínimo, como é tradición, por outra parte. Nin a chuvia se atreveu, polo menos ata o peche desta edición, a facer acto de presenza. Así que dende a media mañá os festeiros empezaron a deixarse caer pola Peregrina. Donas, cabaleiros, guerreiros, mesoneiras, soldados, o chepudo pedindo cartos... Alí non faltaba nin o apuntador cando, a paso de boi, chegou a xentiña do Ribeiro cun carro tirado por potentes animais co viño amais, recreando o mítico traslado dos caldos na Idade Media. Chegou o viño e a ledicia veu con el. Abríase así unha nova edición da celebración na que Lores, o alcalde, apareceu cun traxe algo máis claro que outros anos pero coa idéntica elegancia.
«Eu son Chicha e non fallo»
Na Ferrería, coa palla espallada polo chan, os oficios tradicionais tomaban corpo. Aí empezaba a entenderse porque a Feira Franca non perde esencia. Porque a Feira Franca é Chicha de Cerponzóns, que rilla un bocadillo vestida de medieval mentres amosa con orgullo aos mociños as cabazas que ten na súa horta; uns cultivos revirados e verdes que dá gloria velos. Ou tamén é Dioniso, dos gaiteiros Os Alegres, que naceu no 1945 e senta na Ferrería para ensinarlle ás novas xeracións que a tecnoloxía nunca será quen de competir cun artesán ao que lle saen instrumentos extraordinarios das mans. Hai quen traballo o coiro. Ou a pel. E a madeira. E hai estranxeiros, algúns peregrinos, que miran con cara abraiada. Un deles, inglés falante, remexe ás présas nun dicionario de papel, e berra ante todos os oficios: «¡Marabilla!». Amén.
E despois veñan as comidas. E hai algúns rapazolos —ou non tanto— aos que se lles escapa unha botella de plástico de Coca-Cola e unhas bandexas de papel de prata con racións de churrasco. Pero a maioría do persoal tómase en serio o asunto. E saen a pasear as vaixelas de barro. Os manteis de tela de saco. As flores adornando o mesado. «¡Hai Feira Franca», óese. Hai, oh, hai.
E pasa a tarde. E chega o solpor. E hai que ir á praza de touros ver o espectáculo. E acordarse de que este ano as protagonistas son as meigas. Si. Si. Que xa o sabemos todos, que habelas hainas. O caso é dar con elas. Pero iso non estaba difícil onte en Pontevedra, onde o meigallo tiña saias negras e gana de algueirada.