Entre dúas cidades santas para a cristiandade como Santiago de Compostela e Caravaca de la Cruz median uns mil quilómetros de distancia. É a distancia que, podemos dicir, separa a Galicia de Murcia.
O verbo é oportuno. Separa. Comparten ambas as comunidades un litoral xeneroso para a pesca e o turismo, un goberno autonómico baixo as mesmas siglas, do PP, e ata un quíntuplo medallista olímpico, David Cal, nacido nas Rías Baixas e adoptado agora como un señor de Murcia.
Sepáranlles mil quilómetros nunha diagonal case perfecta pola que circulan unhas cantas diferenzas. De entrada, Murcia é a comunidade con mellor crecemento vexetativo, ten a maior porcentaxe de poboación inmigrante e está entre os territorios máis rexuvenecidos de España. Pór todo o contrario en Galicia. É tamén o territorio no que Vox obtén os seus mellores resultados, cun galego, José Ángel Antelo, como ariete. Este partido é inexistente en Galicia.
Por varios motivos, temos que falar de Murcia en Galicia, aínda que estea (ou precisamente por iso) a mil quilómetros de distancia. Porque en apenas seis semanas episodios amplificados ou alentados por ese partido inexistente en Galicia enturbaron a convivencia en dúas das súas prazas, en Torre Pacheco e en Jumilla. Racismo, exclusión e persecución ao de fóra. Non hai outro xeito de describilo.
Temos que falar de Murcia porque en Galicia descoñecemos fenómenos desa magnitude. Coa brocha gorda adóitase dicir que en Galicia ao estranxeiro recíbeselle cos brazos abertos porque foi este un pobo emigrante. Pero Murcia tamén, especialmente cara ao norte da África colonial, desde finais do século XIX ata entrados os anos 60, como ben foi explicando en varios informes José Miguel Martínez Carrión, economista da Universidade de Murcia. El mesmo expón así os paralelismos entre aquel éxodo, iniciado hai 150 anos, e a emigración que hoxe reciben: «Miles de miserables e empobrecidos traballadores murcianos embarcaban de forma semiclandestina para acadar as terras de Alxeria co obxectivo de buscarse a vida, procurarse o sustento e aliviar o seu desdichada situación».
Desmemoria. Oportunismo.
O odio amplificado que aflorou nalgunhas rúas de Murcia este verán xa se anticipou hai vinte e cinco anos nEl Ejido (Almería), con aquel primeira «caza do mouro», como a describiron entón ningúns. E desde hai quince anos esa narrativa que converte ao inmigrante en sospeitoso (ou directamente en culpable) está institucionalizada na Hungría de Viktor Orbán. Pero se Murcia nos pilla lonxe a mil quilómetros, imaxinen o que pode interesar un discurso ultras en Budapest, a tres mil...
Jumilla —persecución e veto por cuestión relixiosa— e Torre Pacheco —xenofobia e nova caza— convertidos en anécdota ou en categoría. Iso é o que está agora en discusión.
Hai 55 anos Jim Lovell, recentemente falecido, a bordo do Apollo XIII, trasladoulle por radio á NASA aquilo de «Houston, temos un problema». Pois iso. Que temos un problema e que temos que falar de Murcia.