Deporte (e deportistas), diñeiro e dereitos humanos

Gumersindo Guinarte Cabada PROFESOR DE DEREITO DA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO

OPINIÓN

Juan Carlos Cárdenas | EFE

17 ene 2024 . Actualizado ás 16:07 h.

A Toni Kroos, centrocampista do Real Madrid, apúpano nos estadios de fútbol de Arabia Saudita cada vez que toca o balón. O xogador alemán tivo a ousadía de dicir publicamente que non entende como xogadores de primeiro nivel na metade das súas carreiras váianse a xogar alí só por diñeiro (poden gañar moitísimo en calquera outro país, pero a avaricia é un desexo incontrolable), e que el nunca o faría pola falta de dereitos humanos. As afirmacións do futbolista son case de Perogrullo, pero sorprenden; sorprenden porque ninguén, case ninguén, entre os deportistas de elite dio.

Vexamos un paradoxo. Nos próximos Xogos Olímpicos de París, xa este verán, os deportistas rusos non desfilarán coa súa bandeira, nin oirán o seu himno nacional cando suban todo o máis alto do podio. É unha consecuencia, un castigo, pola guerra de agresión do seu país contra Ucraína. E paréceme xusto se se aplica a aqueles que fixeron manifestacións de apoio á guerra. Castígase aos deportistas rusos polo delito do seu Goberno, que converteu ao seu país nun Estado agresor, e perpetrador de graves crimes contra os dereitos humanos. Case todos os deportistas occidentais abandonaron os seus clubs en Rusia cando se iniciou a invasión de Ucraína, e deportistas rusos foron despedidos dos seus equipos na Europa democrática. Pero, en cambio, ningún reproche para os deportistas (futbolistas, tenistas, golfistas, pilotos de ralis) que se prestan voluntariamente, e moi ben retribuídos, a unha operación de branqueo dun réxime político que vulnera sistematicamente, e de forma gravísima, os dereitos humanos. Operación de branqueo, si, porque non é un feito illado que algún deportista caia por aqueles pagamentos, como podería ir a calquera outro lugar. Arabia Saudita ten un programa que se chama Saudita Visión 2030, regado con miles de millóns de petrodólares, que fai posible esas fichaxes e a organización deses eventos deportivos.

Máis aló do cinismo e do fariseísmo que supón castigar a uns deportistas polas malas decisións do seu Goberno, o ruso agora, e mirar para outro lado cando os nosos, moi lonxe de necesitalo, van demostrar o seu valía a soldo doutro Goberno, o saudita, igual de vulnerador dos dereitos humanos, hai algo que ao meu xuízo resulta moito máis perturbador: que iso non o fagan os deportistas a título individual ou os seus clubs, senón os organismos que xestionan o deporte, o noso deporte. A Toni Kroos pitábanlle estes días na península arábiga porque a Federación Española de Fútbol decidiu (máis ben, vendeu) que a Supercopa masculina de fútbol de España xogásese en Arabia Saudita, e por varios anos. A masculina; a feminina non, porque alí iso do deporte feminino non lles gusta moito. Mellor lavamos a cara cun clinic da seleccionadora nacional feminina e así tamén lle permitimos que ensinen ao mundo o moito que avanzaron en deporte feminino: ¡xa deixan ás nenas xogar coa pelota!

Hai quen sostén que levar competicións e deportistas a ditaduras absolutistas ou teocráticas facilita a súa apertura. O mesmo díxose cando o mundial de Catar. E eu digo: se tanto interese teñen en exhibir alí a mellor liga de fútbol, o mellor circuíto de golf ou o mellor rali, por que non lle dicimos, por que nosos deportistas de elite non din, como Kroos, que primeiro os dereitos humanos (de moitos dos cales privan sistematicamente á metade da poboación, ás mulleres), e logo xa, se iso, ligas, torneos e ralis.

No canto de compralas con diñeiro, que as compren con dereitos humanos.