Decidir morrer con 12 anos

Manuel Fernández Blanco
Manuel Fernández Blanco Os SÍNTOMAS DA CIVILIZACIÓN

OPINIÓN

María Pedreda

05 mares 2023 . Actualizado ás 13:13 h.

Alana (que pedira ser coñecida como Iván) e a súa irmá xemelga Leila decidiron acabar coas súas vidas. Desgraciadamente Alana logrouno. Á súa irmá intentan recuperala das súas graves lesións. O método elixido para intentar pór fin á súa existencia non deixa lugar a dúbidas sobre a determinación do seu acto. Aínda que o feito de que o abordasen conxuntamente confírelle un carácter excepcional, xa que o suicidio é o acto solitario por excelencia. Isto abre á posibilidade do carácter solidario da conduta dunha das irmás, quizais reforzado polo vínculo gemelar. Impresiona que non podían separarse tampouco nese momento, o que é moi a ter en conta na atención que precisará Leila. 

A pasaxe ao acto de Alana e Leila conmóvenos e desafía todos os nosos prexuízos sobre a infancia e a adolescencia. É frecuente que a maioría das persoas exprese ter tido unha infancia feliz, pero este xuízo baséase sobre todo na negación e na amnesia sobre o sufrimento infantil. Todos os que tratamos a nenos, ou psicoanalizado a adultos, sabemos que a infancia non é un paraíso.

Esta actitude de negación individual exprésase tamén a nivel social. Por iso a primeira reacción das institucións concernidas é a negación de factores de risco, que normalmente as informacións posteriores desmenten. Non se trata de pór o acento na culpabilidade (normalmente os máis inocentes son os que poden culparse máis), nin tampouco pensar que son posibles políticas capaces dunha detección e prevención absoluta do risco suicida, pero tampouco negar o máis evidente: a situación límite que sempre atravesa quen intenta ou logra acabar coa súa vida.

Esa situación caracterízase pola abolición do rexistro da demanda. O acto de Alana e Leila é todo o contrario dunha chamada de atención ou dunha petición de auxilio. A pasaxe ao acto suicida adoita ser a resposta a unha situación na que a angustia non se tolera máis. É un intento de saír da escena insoportable, de separarse. Pero esta separación realízase operando coa propia perda.

Aínda que se deixe unha carta, ou un escrito, xa non se agarda nada. Esas palabras non agardan ningún retorno, unha vez que se renunciou a toda esperanza. Operar coa propia perda supón identificarse ao obxecto prescindible, a un resto que se elimina.

Imposible saber con exactitude que puido facerlles sentirse así a Alana e a Leila. Quizais a guía máis fiable para sabelo son os seus escritos de despedida. En calquera caso, algo lles fixo sentir, nun momento en que a procura da identidade faise depender moito da aceptación dos demais, que a súa existencia non tiña valor.