Tempo de rodar cabezas

Francisco Ríos Álvarez
Francisco Ríos A MIRADA NA LINGUA

OPINIÓN

Chema Moya | EFE

14 may 2022 . Actualizado ás 20:39 h.

O caso da espionaxe telefónica trae de cabeza ao Goberno. Desde que estalou o escándalo, Pedro Sánchez non levanta a súa. O asaetean os seus aliados, cuxa demanda foi unánime desde do primeiro momento: «Teñen que rodar cabezas». Non pediron destitucións nin dimisións, senón que roden cabezas. A primeira foille cortada o martes pasado á ata entón directora do Centro Nacional de Intelixencia, que pode ser tan só unha cabeza de turco.

A decapitación como método para resolver problemas data da Antigüedad. Por ser remedio indoloro, nalgunhas épocas e culturas reservábase para persoas privilexiadas. Así, na antiga Roma só se ajusticiaba desa forma a quen tiña a cidadanía romana. Aos demais condenados á morte os crucificaban. Por entón perderon a cabeza personaxes como san Pablo, Juan o Bautista e Santiago o Maior, aínda que só o primeiro a mans romanas. Houbo monarcas con gran afección á cousa, como Henrique VIII, cuxas esposas Ana Bolena e Catalina Howard débenlle ter falecido así, de súpeto, como Tomás Mouro e Thomas Cromwell. Os reis Luis XVI e María Antonieta foron usuarios da guillotina, instrumento co que a decapitación chegou ata as clases modestas.

A expresión cortar cabezas resultou tan suxestiva para moitos que pasou a empregarse tamén en sentido figurado. Así se aplicou aos destituídos dos seus cargos por resultar incómodos. Con todo, talvez medorentos os usuarios da expresión de que tal efusión de sangue acabase salpicándoos, adoitan optar hoxe polo máis pudoroso rodar cabezas, que é o que fai ao —caer se non hai un cesto debaixo— o que queda dunha persoa do pescozo cara arriba cando acaba de probar o fío da machada do verdugo ou o da guillotina. Aí están os nosos deputados, que, facendo exercicio de gran corrección política, esixen que roden cabezas. E para que ninguén se senta ofendido nin se dea por aludido, falan de cabezas en plural e sen identificar a quen pertencen.

É curioso que o Goberno, que por momentos parece ter perdido a cabeza, sexa nesta ocasión o verdugo encargado das execucións e á vez vítima, pois está na picota. Esta expresión aplícase figuradamente a quen atravesa unha situación de descrédito por revelarse as súas faltas, mentres que literalmente é a posición en que se exhibían as cabezas dos reos decapitados, para exemplo dos demais mortais.