O auto do Tribunal Supremo do martes ten un especial interese porque os maxistrados non son columnistas ou politólogos que opinen en medios de comunicación. Con precisión limítanse a constatar a rebelión «indiciariamente». Deixo á parte que, aproveitando que «o Pisuerga pasa por Valladolid », referíronse á resolución do tribunal alemán que deixou en liberdade ao fuxido Puigdemont. É desexable que a confrontación, da que non está exenta defender a dignidade profesional, non enturbe a situación. Para que non haxa dúbidas, entendo que a decisión do tribunal alemán non está ben fundada en canto ao precedente, obstrución violenta á construción dunha nova pista nun aeroporto, e sobre todo porque o principio de que se obrigue ao Goberno a «capitular ante as esixencias dos violentos» faríaa inaplicable a unha rebelión como a de Companys, que se parou nunhas horas.
No relato dos feitos que conforman o procés non hai nada descoñecido; pero a súa exposición nun texto xudicial pon de relevo a gravidade do problema e o modo de afrontalo. Non se tratou dunha actuación illada e secreta, senón minuciosamente programada. Os promotores «camparon ás súas anchas durante os anos 2015 a 2017 para seguir a folla de ruta que se marcaron e anunciaron con toda clase de publicidade». Unha narración que non é crítica, pero non a impide, que afecta o Goberno, mal asesorado, que polo menos aplicou o artigo 155; tamén aos partidos constitucionalistas que o secundaron a rastro empeorando a proposta e sen ter proposto previamente solucións operativas. O auto insinúa a crítica ao confirmar a denegación do permiso ao líder de ANC para asistir á investidura, «tendo en conta que de xeito certamente discutible o Tribunal Constitucional interpretou (preventivamente) que a investidura ten que ser presencial a propósito do candidato Carles Puigdemont». Pola miña banda podería engadir que as resolucións do TC citadas non tiveron moita eficacia.
A lectura do auto deixa expostos algúns interrogantes. Ao xustificar a rebelión sostense que a «violencia física pasaba a un segundo lugar», porque a actuación era levada a cabo por «suxeitos que ocupaban oficial e lexitimamente os poderes constitucional e legalmente establecidos nunha Comunidade Autónoma». Habería que incluír aos membros do Parlament que votaron as leis sobre referendo e desconexión e a DUI que, neste caso, asinaron con publicidade? Non constituían un posible delito que xustificase a actuación da Fiscalía e en definitiva da Xustiza? No auto afírmase que os protagonistas do procés «induciron» a uns dous millóns de persoas a que saísen á rúa para votar ilegalmente. Volveron ter maioría absoluta no Parlament; deles depende que haxa Govern ou eleccións. O procesamiento por rebelión inhabilita para ser elixido; o problema é a elevada cifra dos «inducidos».