00031577266769104235416
00031577266769104235416

O Berbés despide ao seu cantadeira

OBITUARIOS

Meira Paz

Falece aos 85 anos Josefina Sánchez, Finocha, a voz máis veterana do grupo que recuperou a canción tradicional galega en clave feminina

26 dic 2019 . Actualizado ás 07:42 h.

Encantábanlle o Nadal e o destino quixo levarlla un día de Noiteboa. Josefina Sánchez Cubeiro, Finocha, faleceu este martes no Berbés, o barrio onde naceu hai 85 anos e ao que estivo ligada toda a súa vida. Con ela vaise unha época e unha forma de entender Vigo.

Viño ao mundo en 1934, cando o Plan Palacios propuña a desaparición do casco antigo e cando as dúas Españas encamiñábanse a unha guerra. Filla de mariñeiro, pasou fame de nena como a gran maioría dos seus coetáneos e aos 15 aniños empezou a traballar no porto. Fíxoo como empacadora de peixe polo día e seleccionando pezas nas descargas polas noites. Tempos duros que lle acabarían pasando factura aos seus ósos, pero que nunca lle borraron o sorriso da cara nin as ganas de vivir.

Finocha casou con Miguel López, do bar Canta Ou'Galo, todo un clásico da Ribeira ao que eran asiduos grandes artistas da época e boa parte da comunidade portuaria. E pasado o tempo converteuse na yaya do Casco Vello. Concretamente, da asociación veciñal e cultural. Animadora incansable, non se perdía ningunha das festas que se foron creando ou recuperando no barrio histórico: os Maios, o Entroido, a Reconquista...

En 1996 abriuse a que probablemente foi a etapa máis feliz da súa vida. Aquela «muller brava», como a definiu Xurxo Souto, que sendo pequeniña cantaba e actuaba polos portais con salero e graza por unhas cadelas, puido ao fin subirse aos escenarios. Apadriñadas por Muxicas e con Uxía Senlle como mestra, naceron as Cantadeiras do Berbés. O grupo rompeu moldes con tres discos (A roupa do mariñeiro, Agora cantámolas nós e Todos a bordo) e resucitou a canción tradicional galega en clave feminina. Que che cae ou cu, na voz sobresaliente de Finocha, foi todo un hit desde que o deron a coñecer no seu querido Luar. No programa da Televisión de Galicia bailou con Bobby Farrell de Boney M., tocoulle o cu entre bromas a David Bisbal e fixo os seus primeiros pasos como xurado do OT autonómico.

Mentres a saúde llo permitiu, actuou baixo o manto protector e incondicional da súa filla María José e o resto das Cantadeiras alí onde as reclamaban. Esa condición de artista, ver crecer ao seu neto Miguel e a chegada ao mundo dos seus bisnietas Meira e Insua foron a maior felicidade durante os seus últimos anos. Ata que a enfermidade a levou a ese lugar onde habita o esquecemento, como dixo o poeta Luis Cernuda e canta Sabina. 

O tanatorio Vigomemorial acollerá ás 19.00 horas de hoxe un acto litúrxico previo á incineración. Será unha emocionada despedida para Finocha, co acompañamento musical da soprano Teresa Novoa e os gaiteiros do Casco Vello.