Fai xa case medio século, o economista canadense George Doxey penetrouse no estudo dun terreo ata entón inexplorado: tratar de entender o comportamento das poboacións locais fronte ao turismo. Das súas investigacións, levadas a cabo na contorna das cataratas do Niágara e na illa caribeña de Barbados, saíu o que se coñece como o índice de irritabilidade turística, composto por cinco fases; a euforia, marcada polas perspectivas de novos ingresos; a apatía, na que se ve ao visitante como un simple xerador de negocio; a irritabilidade, momento no que aparece o malestar pola masificación; o antagonismo, que é cando se ve ao turista como causante de todos os males; e, para rematar, a rendición. Nesta fase, o residente asume resignado o cambio que sufriu a súa contorna e iníciase un período de declive. Talvez unha parte da sociedade canaria atópese no estadio catro desta escala, suxeita a moitas críticas, ao tratarse dun modelo lineal, unha especie de molde composto por secuencias onde a realidade non sempre encaixa. Supoño que os veciños da compostelá rúa de San Pedro, fartos de que as turbas de peregrinos esperten cantando ás sete da mañá, atoparanse tamén no nivel catro da escala de Doxey. E tamén quen non atopan piso pola hiperinflación dunha oferta dirixida ao visitante. O de Canarias ou o da rúa de San Pedro abre un debate transcendental, que non debe resolverse coas advertencias do perigo que entraña a turismofobia. Evidentemente, estamos ante un sector estratéxico —en xeración de riqueza e de emprego— que debemos preservar entre todos. É hora de expornos que queremos, porque o turismo deixa ingresos, pero carrexa custos que transcenden o económico e son de índole social. Custos que deben compensarse. E en Santiago sabémolo ben, cunha gran parte do seu centro histórico entregado incondicionalmente ás esterillas, as mochilas e o comercio de baratijas.