En España amasan as maiores fortunas perfís dedicados ao téxtil, as infraestruturas e a alimentación. No panorama global, son gurús tecnolóxicos quen domina o mundo
26 nov 2023 . Actualizado á 05:00 h.O ránking global dos máis ricos do mundo e o seu equivalente nacional só comparten que a presenza feminina é practicamente inexistente en senllas listas Forbes —resiste a primoxénita de Amancio Ortega, Sandra Ortega, co segundo posto no top español—. Ata aí pode lerse, pois nin os sectores que máis fortunas amasan nin os perfís que acumulan máis ceros nas súas contas bancarias teñen similitude ningunha. O panorama dos multimillonarios en España deixa unha radiografía inequívoca sobre onde e quen move o diñeiro neste territorio, pero tamén permite ver esas costuras que evidencian que este país aínda vai á zaga en cuestións tan relevantes como a tecnoloxía.
Dos dez magnates que Forbes destaca como os máis ricos do planeta, polo menos a metade están vinculados o mundo da tecnoloxía, quedando este ámbito vacante en España, pois hai que desprazarse ata a posición número 88 para atopar a representantes do sector tecnolóxico; neste caso, Jorge, Marc, Xavier e José Luis Rubiralta Giralt: accionistas de Werfenlife, un grupo familiar especializado en tecnoloxía sanitaria.
No territorio patrio leva a palma o sector téxtil, coa familia Ortega á cabeza e pisando moi forte Isak Andic, da xigante Mango. Pero tamén o terreo das infraestruturas grazas ao traballo de Ferrovial. Quere isto dicir que mentres no top ten mundial o groso de compañas necesitaron as vitaminas que son os avances dixitais para converterse en líderes da facturación global, en España case todas as compañas líderes gozan dunha lúa de mel grazas ás decisións tomadas no século XX.
Inditex despegou e se internacionalizó a finais dos 80, o imperio da alimentación que é Mercadona —con Juan Roig á cabeza facturando 3.900 millóns de euros— definiu a súa expansión nos noventa, e Ferrovial leva setenta anos executando grandes proxectos como a T2 do aeroporto londiniense de Heathrow, a autoestrada 407 ETR do Canadá ou o museo Guggenheim de Bilbao. A pesar de que o I+D+i se converteu en pedra angular para seguir xerando brotes verdes en calquera sector, a pregunta é inevitable: necesitará España a longo prazo o seu propio Elon Musk?
A SOCIEDADE DO COÑECEMENTO
Di Carlos Estévez Mengotti, profesor de Mercados Financeiros na USC, que cada país debe ter clara cal é a súa especialidade, «e mentres Suecia ten na maquinaria extractiva o seu principal activo e Alemaña é especialmente potente no sector do automóbil, España é unha zona que xera riqueza grazas ao sector servizos e a alimentación», indica, para engadir que partindo desta premisa, el defende o modelo económico do estadounidense Robert Solow, que dita que «un crecemento estable a longo prazo debe estar vinculado á sociedade do coñecemento», ou o que é o mesmo, esa que dá a man á innovación das tecnoloxías da información e as comunicacións.
Lista Forbes global
1. Bernard Arnault (luxo)
2. Elon Musk (automoción/ tecnoloxía)
3. Jeff Bezos (tecnoloxía)
4. Larry Ellison (tecnoloxía)
5. Warren Buffet (banca)
6. Bill Gates (tecnoloxía)
7. Michael Bloomberg (medios de comunicación)
8. Carlos Slim (telecomunicacións)
9. Mukesh Ambani (enerxía)
10. Steve Ballmer (tecnoloxía)
Por iso, explica, «Europa pídelle a España que aposte pola dixitalización, que ofreza axudas para que as empresas aposten pola innovación e que poña especial atención nas empresas gacela».
Fai referencia o especialista a compañas como Inditex, Apple ou Amazon; é dicir, firmas que durante varios exercicios tiveron un crecemento constante, rápido e superior aos seus semellantes, tanto en facturación como en creación de emprego.
Precisamente, a Asociación de Mercadotecnia de España-AMKT, presentou este ano o TOP CMO Empresas Gacela 2022, ránking no que incluíu a galega Nova Lonxa de Ribeira. Este economista considera que o crecemento pasa inevitablemente polas compañas TIC, «que en España son pequenas», e achega datos. «Aquí as vinte primeiras empresas en facturación suman uns 42.000 millóns de euros, mentres que só Salesforce, a empresa de software baseado na nube, factura máis de 28.000 millóns». Engade que parte do problema radica en que se trata dun espazo moi atomizado cun capital humano cualificado e competente, que acaba sendo captado por empresas de fóra.
Lista Forbes España
1. Amancio Ortega (téxtil)
2. Sandra Ortega (téxtil)
3. Rafael do Pino (infraestruturas)
4. Juan Carlos Escotet (banca)
5. Juan Roig (distribución)
6. Tomás Olivo (centros comerciais)
7. Daniel Maté (minería)
8. Juan Abelló (investimento)
9. Leopoldo do Pino (ferrovial)
10. Isak Andic (téxtil)
«En Galicia, en concreto, o nacemento da facultade de Informática da Universidade da Coruña (UDC) desenvolveu moito o sector, pero fai falta que desde as institucións se potencie a cohesión entre varias empresas e axilícense trámites e autorizacións ás compañas en expansión».
Segundo o último ránking en innovación realizado por Bloomberg, que cualifica o gasto en investigación e desenvolvemento e a concentración de empresas públicas de alta tecnoloxía, España atópase no posto 29 en innovación.
a malograda construción
Entre as patas que durante anos sostiveron a riqueza do país atopábase, ata a crise do 2008, a construción. Ningúns dos millonarios que aparecen de xeito recorrente na lista Forbes dos máis ricos de España atópanse figuras vinculadas, dalgún modo a este terreo.
O posto número 70 ocúpao, por exemplo, Eduardo Francisco Martínez Cosentino «e familia», que controlan o grupo almeriense Cosentino, líder en superficies de deseño para a arquitectura e o fogar. No ránking están tamén Eustasio López, dos hoteis Lopesan, que comezaron a súa andaina como construtora, ou Alberto Alcocer, que posúe o 9% de ACS, a construtora de Florentino Pérez.
Diferentes formas de enfrontarse á opulencia: do «old money» á extravagancia
Os multimillonarios deste e do outro lado do charco non só se diferencian polos sectores nos que están especializados, senón por como se manexan ante a opulencia. Mentres o home máis rico do mundo, o francés Bernard Arnault, e o seu homólogo en España, Amancio Ortega, teñen na discreción e a sublimación da familia os seus principais activos persoais, os gurús tecnolóxicos que nadan entre billetes nos Estados Unidos non escapan á polémica.
Elon Musk, CEO de Tesla e SpaceX, é un especialista en saír e entrar de cuestións controvertidas, algunhas relacionadas coa contorna laboral e, outras, dignas de ser despachadas nas páxinas do papel «couché». A compra de Twitter e o regueiro de decisións que tomou respecto a esta rede social, onda os rumores de infidelidades e que a súa filla Vivian renegase del, convertérono case nun vilán de telenovela. O fundador de Amazon, Jeff Bezos, tamén pasou de empresario a personaxe da crónica rosa polo seu soado divorcio e denuncias de empregados.