Basta coas autovías para lograr o desenvolvemento económico de Vilalba?

Xosé María Palacios Muruais
XOSÉ MARÍA PALACIOS VILALBA / LA VOZ

VILALBA

ALBERTO LÓPEZ

A confluencia da A-8 e da AG-64 potencias o papel de nó viario, pero hai máis sectores con posibilidades

12 ene 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

A rotonda de simboliza A Grandisca no século XXI o papel de Vilalba como nó de comunicacións do norte de Galicia: a confluencia da autovía do Cantábrico (A-8) e da autovía Ferrol-Vilalba (AG-64) reforzou un perfil que xa se iniciou a finais do XIX e potenciouse no XX. Esa intersección de dúas autovías foi citada reiteradamente, en anos pasados, polo goberno local, como un dos detalles que mostraban as posibilidades de futuro do municipio en xeral e do seu capital en particular.

Coas dúas autovías rematadas e sen un estudo que recolla o seu impacto na vida socioeconómica, hai un dato que mostra unha tendencia negativa. Como xa publicou xornal o xoves 3, Vilalba non se libra do descenso demográfico: segundo datos do Instituto Nacional de Estatística, o censo do 1 de xaneiro do 2018 (14.226) indica un descenso de máis de 100 habitantes comparado co do 1 de xaneiro de 1998 (15.645).

Vilalba Aberta exporá no próximo pleno a conveniencia de que o Concello elaborase un plan de desenvolvemento económico e fiscal para intentar combater a perda de poboación. A proposta, se logra saír adiante, dificilmente terá consecuencias neste mandato, con eleccións municipais previstas para o 26 de maio. Doutra banda, a aprobación dunha iniciativa dese tipo tampouco garante efectos inmediatamente: en Guitiriz, en xaneiro do 2018, saíu adiante unha proposta coa que o concelleiro non adscrito, Jordi Blengua, solicitaba a elaboración dun plan estratéxico de desenvolvemento; pero doce meses despois non hai avance algún.

 MEDIO RURAL

Proxectos de máis concentracións parcelarias nun contexto gandeiro. Nestes momentos están a se dar os primeiros pasos das concentracións parcelarias de Goiriz, de Lanzós e de Roman. As dúas primeiras parroquias entraron nun plan piloto da Xunta, que favorece o intercambio de terreo entre propietarios, aínda que logo se incorporaron ao proceso convencional. En febreiro do ano pasado veciños doutras parroquias -Alba, Insua y A Torre- expuxeron ao alcalde, Agustín Baamonde, a intención de afrontar conxuntamente o proceso. Árbore, Santaballa e Vilapedre son as tres parroquias do municipio nas que o proceso rematou: na primeira, no 2004; na segunda, no 2009, e na terceira, no 2015.

 Doutra banda, o peso gandeiro do municipio de reflexa na súa a existencia de máis de 10.000 vacas: como publicaba este xornal o pasado día 26, as 10.224 reses colocan a Vilalba como sétimo concello de Galicia e terceiro da provincia por cabezas de gando vacún. Segundo datos da Xunta, en Vilalba hai 742 explotacións de gando vacún, con clarísimo predominio das de produción cárnica (610).

Así as cousas, ata iniciativas relacionadas co ensino teñen relación co sector agropecuario. Vilalba Aberta propuxo, en setembro do ano pasado, que o Concello expuxese un aumento da oferta de ciclos formativos -impárteos o IES Pena Novo-, solicitando o de Explotacións agrarias extensivas e o de Procesos e calidade na industria alimentaria.

 ECONOMÍA

A ampliación do polígono, agardada desde a pasada década. A ampliación do polígono de é Sete Pontes unha aspiración municipal desde a pasada década, aínda que sometida a diversos avatares e aínda pendente. A pretensión do Concello, que xa iniciou os trámites, é transformar, ao leste do actual parque empresarial, uns 300.000 metros cadrados de chan rústico en chan industrial.

 Na pasada década, xa había unha ampla bolsa de chan industrial (uns 700.000 metros cadrados). Alterouna a cualificación e modificou os plans, aínda que finalmente, cunha extensión menor, logrouse unha solución ao quedar o terreo considerado como Área de expansión de Galicia. Mentres tanto, na superficie dispoñible seguiron instalándose empresas: en novembro abriu unha gasolineira, Tecnorenova e Prestes están ampliando as súas instalacións e está proxectada a construción dunha nave para un taller de coches.

 FEIRAS E COMERCIO

Dous certames con produtos coñecidos pero con distinta evolución. O queixo de , San Simón da Costaamparado cunha Denominación de Orixe Protexida, consolidou a súa feira, xurdida nos anos noventa, nunha fin de semana con variados alicientes (demostracións de cociñeiros ou talleres para nenos, por exemplo) e propicia un concurso de tapas cuxo poder de convocatoria pasa amplamente a comarca. O capón, que acaba de conseguir unha Indicación Xeográfica Protexida, ten unha coñecida feira anual, que en certo xeito marca o inicio do Nadal en Galicia; tamén hai un concurso de tapas con capón, aínda que o feito de que parte das aves véndanse antes da feira -en parte consecuencia tamén dun feito favorable, a celebración de xornadas gastronómicas do capón en restaurantes- restou animación ao certame nos últimos anos.

 O Concello introduciu unha nova feira, dedicada á artesanía, na súa programación anual, e mostrou a súa intención de organizar unha centrada nos produtos ecolóxicos. De concretarse a idea, serviría para promocionar produtos locais, pois hai agricultores e gandeiros orientados a ese sistema.

 TURISMO

Máis oferta de aloxamentos que de propostas. Na oferta de aloxamentos destacan dous hoteis de catro estrelas, e o auxe do Camiño Norte propiciou, como noutros municipios, a apertura de albergues privados que completan a rede pública. O paseo fluvial do Magdalena é un dos elementos naturais máis coñecidos do municipio, que polos seus alicientes naturais -a charca do Alligal, o Monseivane...- e patrimoniais -o xacemento de , Pena Grandeo cristo de ...- Lanzánpodería ter no turismo unha baza máis aproveitada, completada con recursos de municipios próximos.