Que foi de Lampazas: de encher o pobo con 15.000 persoas para ver a Sergio Dalma a vivir seis veciños
SAMOS
A aldea de Samos celebrou unhas festas multitudinarias con estrelas da música. A familia responsable segue na aldea: «Os cantantes ceaban na nosa casa, nun comedor para 300»
23 may 2023 . Actualizado ás 19:53 h.Detrás do vórtice de música, festa e comida que eran as multitudinarias festas de Lampazas, en Samos , había un detalle familiar. A nai de Jaime Veiga, o veciño que iniciou a celebración, repetía o moito que lle gustaba Manolo Escobar. Quería as súas cintas e tiña o capricho de ver un concerto seu. Así que o seu fillo cumpriu, pero no canto de levala a ela, trouxo ata Lampazas ao mesmo Manolo Escobar ás festas patronais. Foi no ano 2000 e o seu concerto orixinou unha tradición con decenas de miles de persoas. Pola aldea de Samos pasaron desde O Fary a David Bustamante ou Norma Duval.
A vila de Lampazas é o fin dunha estrada. Situado no monte Oribio, está a 1.000 metros de altitude e conta con apenas cinco casas. A situación no 2000 era a mesma que agora, tan só un matrimonio e unha familia viven permanentemente na aldea. Esporadicamente convive outra parella de xubilados. Ademais, hai unha empresa de lousa e unha gandería, da familia Veiga.
A perda de poboación fixo que as festas patronais pasasen 30 anos sen celebrarse. «Cando foi o concerto de Manolo Escobar, foron as primeiras festas que se facían dende que Jaime fixera a comunión», lembra Uxío, o seu sobriño. A familia organizadora das famosas festas continúa vivindo en Lampazas. Residen na aldea o pai de Jaime, o irmán e a muller, e un dos sobriños. Todos eles tamén traballaron cada ano para facer de Lampazas case o centro da festa.
O pistoletazo de saída da celebración dábao a peregrinación dacabalo desde Samos ata a pequena capela do pobo. Tamén foi unha idea iniciada polos Veiga. A partir de entón abrir a veda dunha sucesión de grupos de música, orquestras e grandes concertos. Sempre acompañado de restaurantes en carpas que daban comidas e ceas.
Nun principio, as festas duraban tres días, pero «había un pique cas festas do Concello, así que chegaron a durar toda a semana». O éxito que colleron desde o principio tamén foi non só polas grandes fichaxes, senón porque participaban moitos artistas da zona. Instalábanse casetas para que tocasen músicos da comarca: «Era moi bonito, ao estilo tradicional». Aínda que o innegable é que a súa gran fama chegou polas actuacións dos cantantes máis famosos do momento, que Veiga conseguía polos seus contactos na hostalería.
Tute con 256 parellas
«Ideas non faltábannos», presume a familia de Lampazas. Ademais das propias festas, tamén se converteu nunha tradición o torneo de tute celebrado antes dos días grandes. Chegáronse a xuntar 256 parellas. O máis maior da familia, Eugenio, aínda alardea de ter gañado unha daquelas competicións. Viñan autobuses desde Barcelona, onde agora reside Jaime, para participar.
Os visitantes, de acampada
O furor que causaron figuras como David Civera facía que as colas de coches acumulásese ata Samos, que está a 11 quilómetros. Chegou a haber 15.000 persoas, asegura a familia. «Era incrible, de non atoparte a ninguén no pobo, no collía nin unha persoa máis. Os bares chegaron a vender 80 caixas de Cocacola nunha noite, cada unha de 25 botellas», aseguran.
Coma se fose a seguridade dun gran festival, establecíase un despregamento duns 30 gardas, ademais de urxencias ou Cruz Vermella. Se o sitio para os coches era máis que reducido, tamén o era para todos os que trasnoitaban. O prado baleiro de Lampazas transformábase nunha gran acampada: «A xente traía tendas de durmir ou pasaba a noite onde podía». Acudían persoas de toda a provincia, do resto de Galicia, pero tamén doutras comunidades. «Vivir aquelo foi único». Estas icónicas festas mantivéronse durante 14 anos.
«Vos cantantes ceaban na nosa casa, temos 16 habitacións e un comedor para 300 persoas, era demasiado traballo»
Se a festas de Lampazas eran ao grande é porque na familia Veiga tamén son así. Mesmo coas visitas: «É raro o día que non veña ninguén por casa para tomar un café». Recíbenos con café, biscoito ou o que faga falta. A súa vivenda converteuse nas multitudinarias festas practicamente nunha pensión, aínda que para coñecidos.
Había sitio para toda a súa familia, que non é pouca, e algunha pasábase mesmo o mes enteiro no pobo. «Temos 16 habitacións con sete baños», contan. Nos días grandes das festas non había unha soa praza libre. Algunhas tiñan mesmo máis preferencia porque os grandes artistas invitados ceaban na súa casa e algúns quedaban a durmir. «Lembro cando viñeron uns xogadores do Barcelona e alucinaban cas vistas da habitación». Desde a montaña de Lampazas divísase ata Lugo.
A casa está preparada para grandes comidas cun gran salón para 300 persoas, que todos os anos se enchía. A cuñada de Jaime encargábase todos os días de preparar as ceas e as comidas para todos os seus invitados. «Aos cantantes colocábamolos nunha sala aparte pero moitos deles, como El Fary, querían comer con toda a familia», lembra. De cada unha das estrelas que pasou por alí gardan unha fotografía, que agora decora o longo corredor da vivenda. «Todos vos que pasaron por aquí quedaban encantados aínda que estiveran nunha aldea».
Uxío e David, sobriños de Jaime, lembran que durante as festas parecía que o traballo non pesaba, pero era duro ter que estar dez días antes montando as carpas e as casetas. «O peor era o antes e o despois, acababa ca saúde». En parte, foi porque era «demasiado» o que facían cada ano polo que as festas foron a menos e pararon de facerse desde a pandemia.
A Uxío a celebración pilloulle na súa vintena e David, de 27 anos, lamenta que aínda era pequeno. Aínda así, todos sen distintivo botan de menos aquel evento estelar. Tamén era algo inédito para os poucos veciños da aldea, que só lembran con boas palabras aqueles anos: «Pasábame toda a semana con traxe e gravata».
Un prado onde actuaron Civera, Bustamante ou O Fary
A música dos 2000 tivo o seu escenario propio en Lampazas. O prado despexado da montaña de Samos convertíase case en Las Vegas. Deu o pistoletazo de saída dos grandes concertos Manolo Escobar, pero seguíronos máis artistas que entón eran fenómenos de masas. Subiron ao escenario David Bustamante, David Civera ou Raúl e Verónica, todos de Operación Triunfo. Tamén houbo sitio para os cantantes máis clásicos e recoñecidos do país como Sergio Dalma, O Fary ou Os Do Río. Artistas internacionais tampouco se perderon as festas de Lampazas, incluíndo as actrices da aclamada serie Paixón de Gavilanes.
Para todos estes artistas, acostumados a grandes escenarios ou grandes cidades, a de Lampazas non era unha actuación desmerecida. Nos 14 anos que se fixeron as festas, tan só houbo problema cun deles. Miguel Ríos deixou a miles de persoas plantadas polas malas condicións meteorolóxicas, que poderían provocar unha accidente. O cantante tivo que saír escoltado do pobo e dous anos despois declarou nos xulgados de Madrid, por romper o contrato. O referente do rock español gañou a batalla xudicial fronte á familia de Samos.
Máis aló da música, chegou a Lampazas o «famoseo» do fútbol. Concretamente do Barcelona, que se trasladaban en autobús para xogar o torneo de tute.