Tito Díaz, director deportivo do Breogán: «Sempre é un plus quen xogase a tempada anterior connosco»

José Antonio -Tito- Díaz López (Lugo, 1957) é o director deportivo do Breogán desde o 2019. Ata o 2024 compatibilizou a dirección xeral coa deportiva. Agora vai comezar a súa segunda tempada como unicamente director deportivo. Hoxe día, o Breogán ten dez xogadores confirmados en persoal: os bases Erik Quintela, Dominik Mavra e DeWayne Russell; os escoltas Arturs Kurucs e Francis Alonso; os aleiros Aleksandar Aranitovic e Keandre Cook; a á-pivote e aleiro Bakary Dibba; e os pivotes Jordan Sakho e Dragan Apic.

—Nota moita diferenza agora entre ser só director deportivo que as cinco tempadas previas onde compatibilizou a dirección deportiva coa xenerala?

—Si, si. Podo centrarme máis soamente no traballo deportivo. Evidentemente o club deu un paso importante ao separar as dúas áreas. Fixémolo para mellorar e notouse xa o ano pasado, que tivemos por desgraza que facer movementos durante a tempada e si que notei que tiña máis tempo e podía dedicarme a estar co equipo. Foi positivo. Foi unha boa medida e un paso adiante importante na estrutura do club.

—Que cualidades ten DeWayne Russell?

— Unha das cualidades que ten que ter un base é facer chegar o balón onde ten que chegar no momento adecuado. Russell é unha mestura de base director e base anotador. Ten moi bo manexo de balón e iso dálle marxe e tranquilidade para dirixir ao equipo, non ten que estar pendente de poder perder o balón. Pasa moi ben e, ao mesmo tempo, pode anotar. Sempre estivo por amais dos 14 puntos de media en cada tempada en Europa. Nesta última tempada estivo nun equipo turco (Petkim Spor) onde había moitos primeiras espadas, moitos xogadores importantes, tamén soubo facer menos tiros e dedicarse a facer xogar ao equipo, pero sempre por amais das cinco asistencias e cun bo cociente de asistencias/perdas.

—En que compleméntase con Dominik Mavra e con Erik Quintela?

—Erik é máis experto. Ten un traballo difícil, que é xogar pouco e facelo ben. É un bo defensor, un xogador que perde poucos balóns, moi vertical moitas veces. Dominik é un base director, é un base de 1.94 e, entón, ve moi ben o xogo porque é alto, pasa ben, domina o xogo do pick and roll, pero é un pouco máis lento que DeWayne. DeWayne é máis rápido, explosivo, xoga moi ben o pick and roll, gústalle moito xogar en toda a pista, pódenos dar ritmo. Pode haber un cambio de ritmo no equipo cun base ou con outro.

—A renovación de Dominik Mavra foi a primeira renovación e positivamente sorprendente. Foi difícil convencerlle?

—Sorprendentemente non foi demasiado difícil (sorrí), eu pensei que ía ser máis difícil. El está moi contento. Integrouse moi ben na idea de Luis Casimiro. Coincidiu coa lesión de Charlie (Moore) e a chegada de Dae (Dae Grant) e el fixo esa transición. Deunos moita estabilidade, moita seguridade. El atopou o seu sitio na liga. Non foi difícil a renovación.

—Arturs Kurucs priorizou o contexto e o seu rol no Breogán por amais do diñeiro á hora de renovar?

—Si. Hai dous tipos de cotas: as cotas que están por ser cotas e os que están para xogar. Arturs viña de estar para ser coubo en Murcia, un papel secundario. Aquí atopouse a si mesmo, sentiuse xogador. Chegou nun momento que coincidiu coa lesión de Aranitovic, coa lesión despois de Atic, tivo máis minutos, logo foise Hilliard e puido mostrarse. A idea de xogo de Luis Casimiro permite bastante liberdade ao xogador, pero que cumpra con defensa. Tanto Dom como Arturs son dese estilo. O erro en ataque está permitido e iso dáche outra dimensión. Arturs fixo un esforzo para quedarse aquí porque estaba para equipos de máis categoría, pero el quere completar a súa formación.

—Arturs Kurucs díxome en varias entrevistas que ten predilección por aprender dos bases. Ver nesa posición nalgún momento? Están a traballar especificamente con el neste ámbito?

—Si, iso é o que lle falta: manexo de balón, un bo control do dribbling, xogar mellor o pick and roll, asistir, ter máis seguridade co bote. Nesa dirección traballou a tempada pasada desde que chegou a Lugo. El sabe que se mellora iso vai ser un xogador completo e doutro nivel.

—Eu vexo similitudes entre el e Tyler Kalinoski. Vostede?

—Si, si. É un bo defensor, un bo tirador e é un bo reboteador, ten intuición para o rebote. E despois é un gañador, é un xogador que transmite, quizais un pouco máis Arturs que Tyler. Os dous son moi bos xogadores de equipos.

—Por que a fichaxe de Francis Alonso?

—Porque os outros dous aleiros eran (Aleksandar) Aranitovic e (Keandre) Cook, que son dous aleiros finalizadores, aínda que Cook é manejador. Queriamos un escolta porque Arturs estaba só nesa posición. Queriamos un escolta experto, a poder ser que o noso adestrador o coñecese e neste caso xa o adestrara. E que non se asustase, que tivese a capacidade de saír á pista dez minutos e ter presenza, que coñecese a liga. Francis xogou en Unicaja. É un xogador desta liga. Ten moita ilusión por volver a esta liga, o que lle fai máis interesante. Temos un bo tirador, debe mellorar nalgúns aspectos, pode defender aínda mellor, ha de buscar o seu espazo, gañar minutos a través da súa defensa. Se Arturs (Kurucs) ten un día malo, temos a Francis.

—Como valora a Keandre Cook?

—É un dous e medio en canto a físico, mide 1.96 ou 1.97. É un xogador capaz de xogar en todas as posicións: pode manexar, xogar ben pick and roll, pode rebotear, pode anotar desde fóra, pode defender. É un xogador completo e tamén con moita ilusión. En Australia xogaba no equipo de Batemon e el era o máximo anotador do equipo. A liga australiana é unha liga importante. En Israel xogou os últimos 10 partidos de liga e non baixou de 20 puntos en cada partido.

—Como describe a Bakary Dibba?

—É unha aposta de presente e futuro. Esta tempada foi o seu primeiro ano nunha primeira liga, en Alemaña, e xogou en Heidelberg, xogou semifinais de liga contra o Bayern. O adestrador de Heidelberg é especialmente listo. Bakary é moi atlético, moi rápido, pode xogar de fóra cara a dentro, pode axudar ao rebote. Do mesmo xeito que Arturs, pode puír cuestións. No caso de Bakary, quizais pode mellorar a súa estabilidade no tiro. Pode sorprender na liga. O rol vai cambiar un pouquiño, vai pasar de xogar 26 minutos a ningún menos. Vai dar velocidade, atleticismo. Pódenos axudar na posición de aleiro.

«Temos un presuposto marcado e de aí non nos pasamos nin un euro»

Tras as primeiras chegadas, Díaz debulla a planificación deportiva do cadro celeste para esta tempada.

—Dos catro escoltas-aleiros o tres máis puro é Keandre Cook?

—Si, quizais. No equipo australiano, Batemon era o escolta e Keandre Cook xogaba de tres. Tamén pode xogar de dous porque o fixo en Australia cando Batemon foise e en Israel tamén chegou a xogar de dous. Na posición de tres vai estar cómodo porque é forte, ten moi bo físico. Podemos ser moi grandes cando el xogue de dous, (Bakary) Dibba de tres e (Dominik) Mavra, por exemplo, de base. E podemos xogar moi rápido con el xogando de tres. (Alekansar) Aranitovic atópase cómodo xogando de tres porque de fóra cara a dentro pode castigar a xogadores máis lentos, pode defender a treses porque é moi forte. Os dous son moi bos reboteadores, que vai ser moi importante, e ademais teñen talento.

— Que perfil buscan para a posición de á-pivote?

—Temos un presuposto marcado e de aí non nos pasamos un euro, é unha máxima do club. O Breogán é presente, pero ten que ter futuro. Dibba é un tirador irregular porque é mozo. Buscamos un tirador máis sólido, que deixe espazo para que poidan xogar os nosos bases, os nosos «centers» (pivotes) e os nosos aleiros, e que axude tamén no rebote. Toni Nakic era sólido, moi bo en defensa, colocábase moi ben, tiraba, pero non era un gran reboteador.

— E que perfil busca no posto de pivote, de «cinco» puro?

—Buscamos algo que Dragan Apic e Jordan Sakho non fan. A tempada pasada diciamos que nos faltaba un pivote grande e chegamos a ter ata tres e ningún encaixou porque ten que encaixar co estilo do adestrador. Se pode ser, que teña tiro a cinco metros ou a seis metros ou que teña moi bo poste baixo. Buscamos un xogador móbil, capaz de saír nos bloqueos, volver, que protexa ben o aro en defensa e que en ataque déanos cuestións que Jordan e Apic dannos menos. Que sexa bo finalizador e bo defensor xa o son Jordan e Apic. Xogadores como (John) Egbunu, EX (Onu) e Boubacar (Touré) non remataron de ter o seu espazo porque Jordan e Apic non lles deixaron. Incluso ver tamén a posibilidade de dous pivotes xogando xuntos. Na posición de base e na de pivote metemos tres xogadores porque son dúas posicións moi importantes.

«Sakho non explotou todo o seu potencial»

Dragan Apic afirmou nunha entrevista en marzo que estaría disposto a renovar co Breogán. Díaz, pola súa banda, defende o traballo do serbio: «Xogadores como Dragan quéroos sempre. É un xogador de equipo, fai absolutamente todo o que lle manda o adestrador. Foi un dos primeiros xogadores que Luis Casimiro e eu quixemos renovar. E non precisamente por ser un súpers anotador. Dragan é capaz de cambiar un partido co seu esforzo defensivo e o seu ritmo».

—Jordan Sakho ten contrato con soamente cláusula de saída por parte do club. Tivo algunha intención de marcharse?

—Iso habería que preguntarllo a el (sorrí). El ten un contrato asinado. Ti non podes reter a un empregado se non quere. Pasounos con Paco Olmos. É un caso distinto. Jordan ten que centrarse en facer unha boa tempada porque aínda non explotou todo o seu potencial. Empezou a facelo connosco a tempada pasada, sobre todo coa chegada de Luis (Casimiro). En Murcia estaba moi tapado, como Arturs (Kurucs). Agora conta coa confianza de Casimiro. E o próximo ano terá un futuro extraordinario. Todas as aspiracións son lexítimas. Se explota, o seu próximo equipo será moi importante.

—Como está a situación de Èric Vila?

—Non está descartado. Fáltanos unha á-pivote. Èric tirou moi ben cando non estaba Toni (Nakic) curiosamente. Lembro o partido en Andorra ou en Lugo contra o Unicaja e o Barça. Converteuse nun xogador importante cando facía falta. É un xogador con futuro. Non o descartamos. Temos ata o día 7 para incluílo en tenteo. No seu momento, fixémoslle unha oferta, pero el quería agardar, estivo coa selección. Nós chegamos ata onde chegamos, de aí non nos podemos pasar. Non está descartado, pero estamos a ver tamén outras opcións porque, ao fichar a Francis Alonso, xa temos as catro cotas. Pero sempre é un plus quen xogase a tempada anterior connosco e estou moi contento pola continuidade de seis xogadores e todo o corpo técnico.

—Van incluír a Èric Vila no dereito de tenteo?

—Bo, aínda non o decidimos. Estivemos a falar disto onte (xoves 3) e hoxe (venres 4) seguiremos falando disto. Esta mañá (venres 4) estiven a falar co seu axente. Dependerá do mercado. Tamén depende do «center» (pivote). Se conseguimos un «center» que tirase ben de fóra se cadra tamén axudaba a que continuase. Queremos compensar ben ao equipo.

—Que ocorreu para a non renovación de Edin Atic?

—A Edin pasáronlle moitas cuestións tristes no tramo final da liga. O seu pai faleceu á finalización dun partido no que todo era celebración porque se clasificaban para o Eurobasket. Logo veu aquí, lesionouse, era unha lesión que lle molestaba, que non acababamos de saber que tiña, pero era como un coitelo que se lle cravaba no xeonllo, quizais tamén influído polo seu estado anímico. Eu víao triste, non o vía como ao principio, non lle vía ilusionado e unha das condicións para xogar aquí é estar absolutamente convencido e ilusionado. Díxenlle: «Edin, se non estás convencido o mellor é non continuar porque ao primeiro tropezo que haxa vas querer ir». E decidimos as dúas partes separar os camiños. Estámoslle moi agradecidos. Eu teño unha relación persoal moi boa con el, é moi amigo de (Dzanan) Musa, Musa ten unha relación moi especial con todos nós. Un xogador que non está convencido non debe estar.

—Houbo conversacións para o regreso de Darrun Hilliard?

—Por suposto que houbo. Cando acabou en Rusia, o primeiro que fixen foi falar cos seus axentes e dicirlles que o queriamos, que nos gustaría que continuase no Breogán. Sabiamos que ía ser difícil porque pasaba a ser residente e, para que el gañase o mesmo, teriamos que pagarlle moito máis. Fixémoslle unha oferta ao límite das nosas posibilidades. Non foi suficiente. Os seus axentes dixéronnos que era imposible. Queriamos que seguise. Tiñamos unha relación excepcional con Darrun. Foi un dos xogadores que foi cara arriba coa chegada de Luis. Os seus fillos e a súa muller adaptáronse a Lugo. Estaba ben en Lugo.

—Como van planificar a tempada se necesitan xogadores para adestrar? Situacións como Albert Ventura ou Jonathan Araujo cando viñeron adestrar a tempada pasada ou Adrián Chapela na campaña anterior? Xogadores do Ensino júnior? Xogadores do Chantada?

—O primeiro que ten que darnos un xogador é nivel físico. É difícil que un xogador júnior dea o nivel físico para completar ben os adestramentos. Cando Albert Ventura veu, o equipo seguiu adestrando igual porque é unha xogador ACB. Si que durante a tempada poden ir vindo xogadores para traballar en aspectos de técnica individual, non tanto físico de cinco contra cinco. Na ACB cada vez é máis importante o físico.

—Descartan un persoal de 13 xogadores ou non?

—Non, eu nunca descarto nada. Debemos estar preparados para todos os escenarios. A nosa idea é 12 xogadores, pero quen nos di que non vén un xogador que queira vir, compleméntanos ben e facémolo. 

—Que sentiu cando Ben McLemore foi declarado culpable de violación, penetración sexual ilícita e abuso sexual? Tristeza? Decepción? Enfado?

—No seu momento, nós respectamos un dereito constitucional, que é a presunción de inocencia. De feito, poderíannos demandar de non facelo así por non deixar traballar a un traballador que un xuíz deixara libre. De feito, esta tempada xogou en Turquía. Condenamos absolutamente calquera acto de violencia. Dixémolo no seu día nun comunicado. Se ten que ir a prisión, que cumpra a pena polo delito que cometeu. Que quede absolutamente claro. No seu momento, non fora condenado. Quen somos nós para contradicir ao xuíz? Demandaríanos! Se volvese pasar con outro xogador volveriamos facer porque é un dereito inalienable porque o contrario sería facer xustiza pola túa man. O noso apoio absoluto á vítima. Cando nós o asinamos non se sabía nada deste suceso. Logo, estando connosco, foi a un xuíz, declarou e o xuíz declarou que estaba libre e podía traballar. Entón, nós seguimos o principio de presunción de inocencia. Agora que foi declarado culpable, se se confirma a sentenza, que cumpra a pena. Sen dúbida, por amais de todo, o Breogán manifesta o máis absoluto rexeitamento a calquera tipo de violencia. E non a imos a permitir cando se demostra, non antes.

—Decepcionoulle que el non vos tivese comunicado a situación antes da súa fichaxe porque entendo que el estaba ao corrente?

—Estaba ao corrente, pero non saíra. El creo que lle dixo algunha vez a alguén que pensaba que non ía haber denuncia, que na NBA pasaba moitas veces iso. Cando nós fichamos a Ben non se sabía nada disto. Chegamos a falar coas súas avogadas. O Breogán quere proclamar o seu máis absoluto rexeitamento a calquera tipo de violencia. Se aquí mañá un espectador sae e pégalle a alguén non volve entrar no Pazo. É así. Iso está claro, salvando as distancias, que non ten nada que ver un caso co outro. E solidariedade coa vítima, por suposto. 

—Vostede sempre concede entrevistas e sempre responde os medios. Non é habitual nun director deportivo e xeral. Cre que unha entrevista ou unha rolda de prensa é unha oportunidade para explicarse?

—Si, porque nós estamos para servir. Son breoganista e directivo do Breogán. E, en segundo lugar, porque hai que facer polo baloncesto. Eu estoulle moi agradecido ao baloncesto, o baloncesto fíxome o que son, tamén a nivel persoal. O baloncesto debemos promocionalo, que se fale moito de baloncesto. É un deporte marabilloso e, por desgraza, non é o primeiro deporte neste país. Quero achegar sempre ao Breogán, que se saiba como funciona, somos un club de traballadores e humilde. Non temos ningún segredo. É moi importante ser transparentes e promocionar o baloncesto. Teño que axudar á súa difusión. Oxalá me entrevistasen todos os días! O Breogán é máis que un club en Lugo, ten unha función social. 

—Ve moitos partidos ou ten un ollo especialmente rápido para captar?

—Teño o disco ríxido bastante cheo porque vin e xoguei moitos partidos. Móvome tamén polas primeiras sensacións. Estou a ver moitos partidos. Gústame ver os xogadores no contexto global do partido, pero tamén en defensa de "isolation" (defensa de aclarados dun contra un), bloqueos directos, en situacións concretas. Gústame moito. Pero fíome moito das miñas sensacións. 

—Vostede ten unha idade segundo a cal xa podería estar xubilado. Que motívalle para seguir traballando?

—Levo seis anos e medio aquí e non tiven ningún día de vacacións. Móveme a ilusión e a paixón polo baloncesto e polo Breogán. Cada vez son máis útil porque cada vez teño máis información. Cando detecte que me custa vir aquí ou irme co meu equipo de viaxe chegaría o momento de irse. Cando? Non o sei. De momento, teño toda a ilusión e as pilas cargadas. Non é doado estar moito tempo nunha cidade de baloncesto como Lugo porque hai que tomar decisións e asumir responsabilidades. Unhas veces acertas e outras te equivocas. E logo teño ao meu lado xente marabillosa como Carmen Lence, a presidenta, un asesor económico como Julio Díaz-Freijo, a Salva Arco como director xeral e traballar con Marcos (Fernández Torres) ou Javi Morandeira, que son xente moi preparada. Son un luxo. Facemos un moi bo equipo. Aquí estou feliz. Se algún día pésame máis a familia e volver a casa direi que «ata aquí». 

«Gustaríanos ter 6.000 ou 6.500 asentos, estaría moi ben»

«A última parte do canon dividímola en dúas partes. Entón, faltan 250 mil euros. Temos, iso si, a débeda practicamente a cero, e iso é o mellor de todos estes anos. Acabamos todos os anos sen déficit. Temos un obxectivo deportivo dentro dun obxectivo económico. Temos que manternos e ser un club solvente. E, paralelamente, un obxectivo social porque cada vez vén máis xente ao Pazo, cada vez a lista de espera é máis grande. A mellora que mellor lle viría ao Pazo é un pouquiño de ampliación para que non quede xente fóra, dános pena. Temos 5.317 asentos. Gustaríanos ter 6.000 ou 6.500 asentos, estaría moi ben. Cada ano crecemos un pouquiño en presuposto», afirma, sobre o pago do valor de participación na elite do básquet español.

—Que importancia ten Julio Díaz-Freijo na xestión económica do día a día?

—Xullo é un economista de recoñecido prestixio. Foi o que trazou o plan. A nós veunos moi ben o covid porque parou todo. Daquelas era eu o director xeral. Xullo e eu estabamos tres ou catro horas diarias de computador ordenando todo o club, sacando toda a débeda que había, preparando un plan de viabilidade, e iso trazouno el. E logo é o que marca as pautas no día á día no tema económico. Eu non podo saírme nin un euro do presuposto. Estou a falar da confección do persoal e o corpo técnico, as viaxes, o material médico, de todo. É moi importante nun club que haxa un economista que controle a parte económica e Xullo faio perfectamente. E desinteresadamente. É un luxo para o Breogán.

—A Breogán Academy pode ser unha iniciativa para a medio prazo ter unha canteira propia do Breogán?

—Pode ser. En primeiro lugar, é para que os xogadores de Lugo saiban que o Breogán está a velos e o exemplo é Néstor Viño, que fixo o ano pasado a pretemporada connosco e este ano vólvea a facer. E o ano pasado sendo primeiro ano de júnior. O Breogán fai un seguimento, fíxase neles. E, neste caso, formal e real. Empezando polos infantís que van á Minicopa seguindo polos cadetes e polos júniores. Mentres esteamos en ACB é difícil dar o salto do equipo júnior á ACB. Seguiremos controlando aos xogadores nos seus equipos. Erik Quintela foise a Portugal, Cambados, Logroño e Palma de Mallorca e volveu ao Breogán.

---

---

---