Hoxe cúmprese un ano do falecemento do artista universal de Castroverde
11 oct 2022 . Actualizado ás 05:00 h.«Eu exploro no subconsciente pero non fago cadáveres exquisitos. Iso é tarefa de desocupados». Iso opinaba Paco Pestana, falecido fai hoxe un ano, da pretendida influencia que o surrealismo exercía nas súas creacións.
Surrealista ou non, o Pestana que hoxe lembro un ano despois, era un ser atípico e un artista difícil de encaixar nos canons inventados. Un individuo gravemente alérxico a calquera tipo de clasificación.
Escultor, pintor e poeta, considerábase un aldeán namorado do seu país, «un país fodido de xente fodida, con tendencia a baixar a cabeza». Un amante do campo e as bestas, ansioso de perderse no monte co seu can Precipicio, apoiado nun bastón improvisado e cunhas botas de goma como única indumentaria.
Paco absorbía, procesaba e recreaba canto vía ao seu redor. Ávido explorador de paisaxes e suxeitos, exhibía unha capacidade implacable para arrincarlle a alma a canto lle axexaba. Fabricante de esencias rurais, pivotaba necesariamente sobre as súas raíces, profundamente enterradas no municipio lucense de Castroverde . Alí asistiu, impactado e abraiado, aos salvaxes rituais do agro galego de outrora. Os seus ollos de neno se petrificaron co brillo do sangue quente recollido nas matanzas e batida despois para facer filloas. O seu olfacto afiado forxouse entre o heno fumarento e os restos de galiñas vellas, momificadas nos losados convertidos en arrepiantes depósitos de cadáveres, talismáns contra a mala sorte.
Nada é casual na vida nin na arte. Tampouco a obra de Paco. A súa historia, groseramente aquilatada en breves biografías, é tan extremadamente angulosa que non admite resumo. Cada vivencia deixou pátina na súa pel e estampouse mordazmente nas súas creacións.
Quen as define ou clasifica? Quen pode adxectivalas con uniformidade estilística? Se esculturas, cadros e poemas son auténticos excesos, tsunamis nados no fondo do corazón. Non hai contornos nin regras. Nin previsión nin mestres. Tampouco discípulos.
Simple acracia. Un ditame imposible nun tribunal sen xuíz. Fascinado polas performances, buscou con impaciencia a transgresión. Ou máis que iso, xerouna. Levábaa no seu sangue, a mesma que transfundió ás súas tallas de madeira nobre, ás súas trazos irreverentes e ás súas letras ingobernables.
Aborreció as equidistancias, as influencias academicistas e os dogmas. E desde o cucharón dunha escavadora foi devoto do pregón de festa parroquial. Agasallou aos seus amigos con ramos de grelos no canto de rosas. E, sempre, todo ao redor dunha mesa redonda na que o santo graal foi a narcótica maxia da súa terra, sempre en busca e captura. Sempre no corazón.
Este home vivido e viaxado, transeúnte de revolucións e comunas, pioneiro de sistemas agrarios solidarios, lastrado unicamente polo amor ao seu país, atopou de forma case patolóxica, inspiración nas bestas e na natureza. O seu tributo foi para elas. Á súa nobreza, á súa beleza, á súa poesía.
O seu caos de animais disecados, flores de plástico trituradas polo tempo e cadros alegóricos do natural, cohabitaron con xoguetes desclasados e bonecas inchables.
Estampas de natureza morta. Un tributo ao absurdo. Un desafío á vida partindo da morte. Un esperpento. Conciencia animalista e erotismo. Provocación.
Nada que engadir.
Marga López Blanco. Orfa do amigo e o mestre.
