«Ofrézome a limpar sepulturas, é un traballo e unha forma de rescatar historia»

Sergio Martínez Cotos é graduado en ciencias políticas, pero tamén historiador afeccionado. Encántalle repasar arquivos para atopar as orixes de monumentos desaparecidos e investigar genealogías antigas, incluída a súa. De 34 anos e nado e residente en Barcelona, pero con raíces familiares en Monforte  e O Saviñao, esa tendencia súa a pescudar cousas sobre o pasado da súa familia levouno fai non moito a retirar a capa de sucidade e vexetación que había ido enterrando aos poucos a sepultura da súa tatarabuela nun cemiterio do Saviñao. Ao ver o resultado tivo a idea de ofrecerse a limpar tumbas antigas e cobrar por iso. Se lle sae ben, fará diso unha ocupación estable e mudarase a Galicia.

«Ofrézome a limpar sepulturas —explica—, é un traballo e tamén unha forma de rescatar anacos da historia local». Anacos de historia como a da súa familia, unha de cuxas ramas el sospeitaba que podía estar emparentada cos fundadores dunha familia hidalga da parroquia de Mourelos, a da coñecida como Casa de Torno. E efectivamente, así era. No proceso de investigar esa parte do pasado da súa familia, volveu unha vez máis ao cemiterio da parroquia de Louredo, tamén no Saviñao, onde está enterrada a súa tatarabuela, Manuela Somoza Gómez, falecida en 1945. E reparou en que a lápida que a cubría estaba cada vez máis negra.

Sergio Martínez coñecía esa sepultura desde as súas vacacións na terra dos seus pais cando era adolescente e deuse conta de que a vía cada vez máis escurecida polo tempo. Sabía como se facía, porque seguía desde facía tempo nas redes sociais a persoas que nos Estados Unidos dedícanse profesionalmente a limpar sepulturas. Tiña nocións do método a empregar e sabía que era economicamente alcanzable, así que un día se decidiu. Levoulle só dous mañás. O resultado publicouno en diferentes grupos de Facebook das comarcas de Monforte e Chantada.

Xunto coas fotos do antes e o despois da tumba da súa tatarabuela, Sergio Martínez pregúntase na súa mensaxe «se hai alguén que teña interese en recuperar a sepultura dalgún familiar ou antepasado seu a cambio dunha achega económica». Se fose así, engadía, «á parte de gozar desta nova afección tan estendida en países anglosaxóns, poderei sufragar gastos e pasar máis tempo ‘na terriña», onde se dedica a «investigar, escribir e publicar traballos sobre as casas e familias da zona e a súa historia».

«Coas tumbas nas que xa nin se len os nomes porque ninguén as coida sucede como coas ruínas das casas, que non é o mesmo saber que existían que velas en pé», argumenta Sergio Martínez. Levaba tempo dándolle voltas á idea de dedicarse de forma máis ou menos profesional á limpeza de sepulturas, pero non sabía ben como expolo. «Está claro que de primeiras soa raro», recoñece. As fotos do antes e o despois da lápida da súa tatarabuela déronlle a escusa perfecta.

O prezo e o mármore

En canto á tarifa que pide por facer este traballo, depende fundamentalmente do tempo que requira. Os produtos que ten que comprar custan entre 30 e 35 euros e a iso hai que engadirlle as horas que supoña cada encargo.

A sepultura da súa tatarabuela levoulle unhas cantas horas repartidas en dous mañás. Outras poden ser máis complicadas. «Unha lápida de mármore normal pódese facer en talvez catro horas, pero se o mármore está coidado é máis doado porque é menos poroso», explica.

Tamén inflúe a colocación do sepulcro, porque cunha inclinación apropiada acumúlase menos líquido e a deterioración é menor.

O máis complicado é lidar co que el chama brión negro. «É o máis complicado, porque con ese brión non abonda aplicar o produto, senón que hai que fregalo ata que se vaia», di.

---

---

---