Unha aldea do Courel, escenario dun plan piloto de rexeneración forestal
FOLGOSO DO COUREL
Cinco municipios, dous en Galicia, participan no proxecto Natur Smart
17 feb 2025 . Actualizado á 05:00 h.Os municipios de Folgoso do Courel e Piñor foron seleccionados como zonas piloto para o proxecto Natur Smart, unha iniciativa impulsada pola Fundación Biodiversidade —dependente do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico— para fomentar a rexeneración forestal e o aproveitamento sostible dos montes. Para estas actuacións elixíronse cinco áreas en total. As demais atópanse nas provincias de León, Segovia e Cuenca. Segundo explican os promotores do proxecto, as zonas piloto caracterízanse por ter ao mesmo tempo «baixa demografía e especial interese ecolóxico». Todas elas pertencen ademais á Rede Natura.
No caso da comunidade galega, as áreas de actuación foron seleccionadas por técnicos da Asociación Forestal de Galicia (AGF), unha das entidades que participan no proxecto. En Folgoso do Courel actuarase en terreos do monte comunal da localidade de Vilar, que foi gravemente afectada polos incendios forestais que sufriu a serra no verán do 2022. En Piñor, a zona piloto abarca terreos privados pertencentes a diversos propietarios que actualmente están sen uso.
A actuación prevista en Vilar abarcará unha superficie dunhas trinta hectáreas, segundo explica Braulio Molina, enxeñeiro forestal da AGF que coordina estas actividades en Galicia. Os traballos comprenderán, por unha banda, unha restauración parcial do souto da aldea, queimado en gran parte no 2022. «Tamén se rexenerará un piñeiral de piñeiro silvestre que non se recuperou tras o incendio —sinala— e revitalizarase unha zona de pasteiro». Así mesmo, realizaranse plantacións de especies aromáticas e medicinais.
No municipio ourensán de Piñor actuarase sobre unha superficie de 35 hectáreas. Neste caso preténdese realizar rozas en zonas que agora están cubertas de maleza, así como organizar un piñeiral a fin de que teña unha densidade suficiente de árbores para que se poida aproveitar comercialmente a madeira. A actuación tamén comprenderá o acondicionamento dunha fraga ou bosque autóctono que presenta un bo estado de conservación. «A fraga está case perfecta e só fai falta limpala», di Molina.
Economía e ecoloxía
O proxecto Natur Smart, indican así mesmo os responsables, busca por unha banda favorecer a conservación de espazos de especial interese ambiental e por outro, desenvolver fórmulas de aproveitamento económico para que estes terreos forestais sexan rendibles para os seus propietarios. «Os resultados traduciranse nun incremento da biodiversidade e a resistencia dos sistemas agroforestais fronte a incendios, pragas ou outros desastres naturais e a longo prazo, no mantemento da poboación», apuntan.
No caso de Folgoso do Courel, agarda que se poidan obter beneficios da madeira de piñeiro e do cultivo de plantas aromáticas e medicinais. En Piñor poderase aproveitar a madeira. As actuacións sobre o terreo na aldea de Vilar comezarán esta primavera, mentres que as de Piñor se levarán a cabo entre o verán e o outono.
A iniciativa, por outra banda, tamén pretende fomentar a creación de asociacións de propietarios dos terreos nos que se realizarán as actuacións, a fin de facilitar a súa xestión no futuro. Con este obxectivo xa se organizaron varias reunións nos municipios incluídos no proxecto.