Somos máis sedentarios do que pensamos: «Camiñar pode servir para non estar tan mal, pero non para estar ben»
VIDA SAUDABLE
Os expertos alertan sobre a falta de movemento non percibida e matizan canto exercicio mínimo debemos facer á semana
08 sep 2025 . Actualizado á 12:09 h.Sobrevaloramos a nosa capacidade física. Consideramos que nos atopamos en forma por facer unha ou dúas veces exercicio á semana, cando a maior parte das horas do día pasámosnolas/pasámonolas sentados. «A maioría das persoas subestima o tempo que pasa sentada ao longo do día. Estudos que utilizaron dispositivos como acelerómetros que demostraron que, aínda que moita xente que se move o suficiente, en realidade permanece sentada entre nove e doce horas ao día, especialmente en países industrializados», expón Javier Butragueño, doutor en Ciencias da Actividade Física e o Deporte.
O fenómeno ten un nome: sedentarismo non percibido. «Ir ao ximnasio unha hora non compensa as moitas que nos pasamos sentados fronte ao computador, vendo televisión, conducindo ou incluso comendo. Por iso tamén recomendamos os snacks de exercicio», amplía o experto. Menciona un informe publicado en The Lancet Global Health, que estima que máis do 25% dos adultos no mundo non acada os niveis mínimos de actividade física recomendados. «Esa porcentaxe ascende ata o 80% en adolescentes. E o máis preocupante é que moitas destas persoas cren que son activas simplemente porque camiñan algo ou fan exercicio ocasional».
O problema é «que o sedentarismo é un factor de risco independente, é dicir, prexudica incluso se un fai exercicio pero o resto do día está inactivo», comenta Felipe Isidro, catedrático de Educación Física. Este relaciónase «cun maior risco de enfermidades cardiovasculares, diabetes tipo 2, cancros (especialmente de colon e mama), deterioración cognitiva, fraxilidade muscular e sarcopenia, depresión e inquedanza», enumera. «Por tanto, reducir o sedentarismo é unha forma directa de previr múltiples enfermidades crónicas e aumentar a calidade de vida».
Pola súa banda, Butragueño, engade: «Diversas investigacións identificaron que o sedentarismo está asociado con máis de 35 enfermidades crónicas non transmisibles. O máis alarmante é que estes riscos persisten incluso en persoas que fan exercicio, se pasan o resto do día inactivos». É dicir, ir unha hora ao ximnasio non anula os efectos negativos de estar dez horas sentado. «Así o reflicten estudos publicados en revistas como The Lancet ou JAMA, que demostraron que o sedentarismo prolongado multiplica o risco de morte prematura, independentemente doutros factores como o peso corporal ou a dieta».
Debemos preocuparnos por como está estruturado o noso movemento ao longo do día. «Pequenos xestos como levantarse cada trinta minutos, camiñar mentres fala por teléfono ou usar escaleiras en lugar de ascensores poden parecer irrelevantes, pero en termos de saúde metabólica e cardiovascular, marcan a diferenza».
Canto exercicio debemos realizar como mínimo
Segundo a Organización Mundial da Saúde (OMS), todo adulto debe realizar como mínimo 150 minutos semanais de actividade física aeróbica moderada (como camiñar a paso rápido), ou 75 minutos se é actividade vigorosa (como correr, nadar ou subir costas). «Estas cifras poden combinarse de forma flexible ao longo da semana. Equivale a uns vinte ou trinta minutos diarios de actividade física moderada, cinco días á semana. Esta é a “dose mínima eficaz” para obter beneficios na saúde cardiovascular, metabólica, mental e funcional», manifesta Butragueño.
Camiñar está ben, pero é insuficiente. «É a nosa forma de desprazarnos e, por tanto, unha excelente actividade física, sobre todo se se fai a paso lixeiro en sesións de polo menos dez a quince minutos varias veces ao día. Pero é insuficiente e ineficiente para conservar a nosa saúde e independencia funcional», remarca Isidro.
Propón complementar a camiñada con exercicios de forza, equilibrio e mobilidade. «Camiñar pode servir para non estar tan mal, pero non para estar ben. Coida o noso corazón, pero adestrar forza e mobilidade preserva a nosa autonomía, prevén caídas e prolonga a nosa funcionalidade a longo prazo», conclúe o experto.