Alicia González, psicóloga: «A etapa de namoramento adoita durar entre un e dous anos»
VIDA SAUDABLE
A experta asegura que é posible recompor un vínculo despois dunha traizón, pero advirte que isto require compromiso e traballo
22 ene 2025 . Actualizado á 11:22 h.Alicia González é psicóloga especializada en terapia de parella. O seu interese polas relacións humanas e o desexo de acompañar ás persoas na reparación de vínculos que deixaron de funcionar foron o motor que a levou a esta rama da psicoterapia, pero tamén a explorar formas de divulgar información sobre estes temas en redes sociais. Hoxe, conta con máis de medio millón de seguidores en Instagram e a súa comunidade de saúde mental integral non para de crecer grazas ao seu enfoque próximo e persoal. No seu novo libro, Parellas mellores (Montena, 2025), ofrece algunhas claves para construír relacións sas, fortes e duradeiras.
—Por que moitas veces repetimos o mesmo patrón en diferentes relacións?
—Todo o mundo coñece a alguén que tropezou mil veces coa mesma pedra nos seus vínculos, sexa porque elixe a persoas que se parecen ao seu ex ou porque, por exemplo, gústanlle as persoas que están casadas ou que non están dispoñibles. É algo que pasa sobre todo no plano inconsciente porque cando somos conscientes diso dificilmente sigámolo mantendo. Porque esta compulsión xéranos sufrimento. Pero dá a sensación de que somos escravos diso, porque é algo que opera nese plano inconsciente ao que non podemos acceder. Non é así. O único que fai falta é intentar traer á consciencia todo iso que pasa na nosa vida e procesar toda esa información con curiosidade. Entón podemos cambialo.
—Cales son algúns elementos que non poden faltar nunha boa relación?
—A resposta hai que dividila por fases. Hai elementos que non poden faltar nun inicio e outros que non poden faltar cando xa fixemos o traspaso do namoramento ao amor de verdade. No principio, ten que haber un equilibrio entre a ilusión e a conciencia. Eu teño amigas que saíron de relacións tóxicas e din: «Eu intento non ilusionarme ao principio». Pero é que te tes que ilusionar. Outra cousa é que sexa importante á vez chegar á túa casa e porte a pensar en como foi esa cita, en que pasou e se nalgún momento sentícheste incómoda. Pero ten que haber ilusión.
—E na seguinte fase?
—Cando pasamos dese namoramento ao amor de verdade, e cando digo de verdade é porque ao principio enchemos os ocos que non coñecemos desa persoa coas nosas ilusións e expectativas, cando iso cambia, empezan a verse eses ocos e empezan a encherse do que realmente é esa persoa. Nese momento, é moi importante lembrar para que quero eu unha relación. Cando eu desenvolvo o meu autoconocimiento, podo buscar que haxa un equilibrio entre o que quero e o que necesito. E logo cando pasamos a ese amor e coñecémonos en profundidade, xa nos dá medo que a rutina se torne en monotonía. Nesa etapa é moi importante entender á miña parella e a miña relación como algo máis alá de min, máis aló do que eu como ser individual necesito, e iso é o que me vai a axudar, cando haxa conflitos ou haxa discusións ou cando esteamos nunha fochanca, a poder sostelo.
—Como é esa transición do namoramento ao amor?
—Polo xeral, a etapa de namoramento adoita durar entre un e dous anos, aínda que hai parellas que teñen relacións a distancia ou que por diferentes motivos vense moi pouquiño e neses casos pode alongarse máis. O traspaso ao amor é unha crise, porque son as primeiras decepcións que te levas. Pero esas decepcións son as que constrúen a realidade da persoa que estás a coñecer. E son necesarias porque son o que che permite ver quen é o outro en lugar de imaxinar como queres que sexa. Con isto poden aparecer os primeiros conflitos.
—Como podemos mellorar a resolución de conflitos na parella?
—Algo que non tivemos en conta como profesionais da saúde é que as parellas teñen que coincidir na súa linguaxe comunicativa. Adoitamos dicir que hai que falarse ben no momento da discusión, pero ese non é o maior dos problemas que pode haber. O gran problema comunicativo aparece cando non temos a mesma forma de discutir. Hai parellas que, se cadra, non discuten de xeito saudable pero que funcionan ben porque os dous son iguais e entón enténdense. Se cadra pasan de cero a cen nun minuto, pero así tamén pasan de cen a cero nos tres seguintes e non consideran que haxa un problema na súa comunicación. O problema é cando non hai coincidencia. Cando, por exemplo, son moito máis ansiosa e necesito discutir no momento e solucionar no momento as cousas, e a miña parella é máis evitativa. Entón xéranse dinámicas que xeran moito sufrimento e malestar porque ningún dos dous satisfaise.
—Como se poden compatibilizar eses modos de comunicación de cada un?
—Cando eu considero a miña relación como algo máis grande que ti e que eu, é como entrar nun templo, porque sabes que é un sitio que require un respecto. Se tratas á túa relación con esa solemnidade, hai un filtro moi grande de cousas que non vas dicir. Axúdate a ter prudencia, a ter autocontrol, a non danar a relación dicindo cousas que, por moito que logo pida desculpas, costa moito esquecer. Vas filtrar o desprezo e a crítica. Vas evitar ser hostil. En segundo lugar, se eu non síntome escoitada, validada ou tida en conta, é moi difícil que teña unha comunicación de equipo. É moi importante esa empatía, esa validación e esa compaixón. Esas cousas, se as fomentamos, cando un queira comunicar algo, vai poder facelo desde a calma.
—Unha das crises máis frecuentes ocorre cando se dá unha infidelidade. Que motivos poden levar a unha persoa para cometela?
—Hai tantos tipos de infidelidade como persoas. Por exemplo, algo que eu vin moitas veces é que cando unha persoa chega a ser infiel é porque sentiu que necesitaba cousas ás que non podía acceder ou gozar na súa relación e saíu fose buscalas, pero tamén pode ser por crises persoais que non teñen nada que ver coa relación, ou por descoidar a relación, por sentirse só ou soa, ou por falta de comunicación na parella. Ás veces, unha persoa pode ter unha crise vital na que sinta que non gozou de certas etapas da súa vida, entón, pensa que se é infiel vai poder recuperar eses anos de mocidade. A isto súmase a química sexual que xera o segredismo. Como a infidelidade é algo prohibido que pasa por detrás da relación, hai unha especie de morbo e unha excitación, un erotismo que xorde cando estou a falar con alguén que non é a miña parella.
—É posible recompor a relación tras unha infidelidade?
—Eu vino. Vin a parellas saír moito máis fortalecidas, cunha relación máis honesta, despois dunha infidelidade. Se se sae, sáese con todas as cartas amais da mesa. En ocasións, unha infidelidade invita á parella para falar de cousas das que xamais falara antes ou a tocarse de xeitos nas que non se tocaran, con total transparencia. Vin a parellas rexurdir, pero é moi complicado. Require moitísimo traballo e compromiso.
—Outras crises frecuentes das que fala no libro son as relacionadas coa repartición de tarefas no fogar. Que recomenda para evitar sobrecargar a unha das partes, que adoita ser a muller?
—O gran problema é a carga mental. Realmente, a muller é a que adoita estar sobrecargada neste sentido, e é porque aínda hai un machismo integrado na sociedade que nos carga a nós non soamente coa realización das tarefas, senón coa repartición desas tarefas. A muller é xefa de obra no fogar, aínda hoxe. Entón, o home considera que se colabora na casa xa está a facer o seu traballo, pero non é así. Unha cousa é axudar e outra é ser corresponsable.
—Que implica esa corresponsabilidade?
—Esta é a parte que menos gusta cando falo diso, porque non nacemos sabendo fregar ou cociñar, alguén nos ensinou. Normalmente, a nosa nai. Imaxinemos que eu estou queimada porque estou sobrecargada de tarefas, estou a fregar os pratos e estou a pensar en que despois hai tres lavadoras por pór, temos que chamar ao da caldeira, hai que pasar o ferro o uniforme da miña filla... Vou a terapia e a miña psicóloga dime que para que isto cambie, eu vou ter que ensinar primeiro. E iso é frustrante. Pero se non ensino, o que pasa é que lle digo á miña parella que fregue e chego a casa e está fregado fatal, entón, enfádome o dobre, porque te tiven que asignar esa tarefa e, amais, tiven que repasar despois de que ti o fixeches. Aí é cando che digo que paso, que xa o fago eu.
—Como se resolve este problema?
—Aínda que toque moito os narices, para que haxa un cambio no fogar, teremos que facer unha lista de tarefas e iso vaime a tocar a min. Non podo pretender que se á miña parella non lle molesta ver os calcetíns da miña filla tirados, de súpeto moléstelle. E en segundo lugar, teño que deixar claro que é para min fregar os pratos. Moitas veces pasa que, cando eu frego, tamén limpo a cociña e a encimera, pero cando frega o meu marido, só frega os pratos. Hai que deixar claro que implica cada tarefa e buscar un equilibrio, porque o que a muller sexa tradicionalmente a xefa de obra no fogar non significa que as cousas se teñan que facer ao gusto dela. E neste proceso hai que ter paciencia, porque é un camiño lento, pero ten que ir en subida.
—Como podemos reconectar a nivel sexual cando hai habido unha etapa de baixa libido?
—O sexo pode ser unha das cousas que máis reparan unha relación, pero tamén das que máis danan. O importante é entendernos e comunicarnos acerca do que para cada un significa o sexo e a intimidade. Porque cada persoa é diferente. Para algunhas persoas, o sexo significa que son importante para a miña parella, que aínda nos queremos. Estes son mensaxes moi poderosas, pero se cadra, para a outra persoa, o sexo ten outro significado e se nunca falamos diso non nos imos a entender. Esas conversacións non adoitamos telas. Logo, recomendo falar de cales son os nosos aceleradores e os nosos freos para o desexo. Se cadra, para min é un acelerador que a miña parella sexa corresponsable e para el é un freo que o critique. Son cousas que non suceden durante o sexo, pero están relacionadas coa libido.