Así cambiará o teu corpo se deixas de fumar agora: nunha semana mellorará a túa pel, nun mes respirarás mellor e nun ano diminuirá o risco de infarto
VIDA SAUDABLE
Contámosche todos os beneficios que suporá cumprir este famoso propósito de Aninovo
20 ene 2025 . Actualizado á 14:37 h.Se se propuxo deixar de fumar neste 2025, quizá lle axude saber que podería estar a sumar minutos de vida. Cada cigarro fumado pode restar uns vinte minutos, segundo un estudo realizado pola University College de Londres. Concretamente, os investigadores apuntan que, por sexos, as mulleres perden 22 minutos e os homes 17 con cada cigarro. Iso significa que, se unha persoa fuma un paquete de vinte, a vinte minutos por cada un supoñen case sete horas de vida perdidas. Aínda que non fai falta pór a vista tan a longo prazo para vivir de primeira man todos os beneficios que supón deixar o hábito. Contámoslle todos os cambios que experimentará o seu corpo ao longo das horas, os días, as semanas e os anos.
Deixar o hábito en xaneiro, unha boa decisión?
«Está claro que calquera data é boa para deixar de fumar», avanza Carlos Rábade, neumólogo do Hospital Clínico de Santiago de Compostela (CHUS). «Pero si que é verdade que para deixalo, o importante é que sigan a recomendación dun profesional sanitario. Que conten cunha serie de ferramentas que lles poden ser útiles. O tabaquismo é unha enfermidade adictiva e, por tanto, en moitos casos requírese tratamento farmacolóxico. Neste caso, as posibilidades de que o consiga son de tres a catro veces superiores», engade o especialista.
Rábade remarca en varias ocasións que o primordial é intentalo e que non conseguilo non é un fracaso, senón un chanzo máis. «A recaída é un proceso normal do abandono, a clave é a perseveranza». Nese sentido, propón seguir un plan de acción realista. «Establecerse un día no que vas deixar de fumar e dicir: ''Non sei que vai pasar mañá, pero hoxe non vou fumar''. E repetilo cada día». Así mesmo, propón escribir nun caderno os momentos que máis se asocian ao tabaco, para intentar cambiar rutinas. «Costumes que ten o fumador que lle levan a querer fumar: ir a un determinado local, estar nunha determinada contorna ou preto de estímulos como o café ou o alcol. Por iso o fundamental é o compromiso con querer deixalo».
O quen é quen dun cigarro
Durante a combustión de tabaco orixínanse máis de 4.000 produtos tóxicos diferentes. Entre eles, destacan polo seu perigo:
- Os alcatráns, responsables de distintos tipos de cancro.
- O monóxido de carbono, que favorece as enfermidades cardiovasculares.
- Os irritantes como os fenoles, os amoníacos e o ácido cianhídrico, responsables de enfermidades respiratorias como a bronquite crónica e o enfisema pulmonar.
- A nicotina, que causa a dependencia ao tabaco. Aínda que ten unha vida media de dúas horas, a medida que diminúe a súa concentración en sangue, aumenta o desexo de fumar.
- Tamén poden existir outros compoñentes como o arsénico, o cadmio, o níquel, polonio, acetona ou metanol.
Fonte: Ministerio de Sanidade
Ás horas: o monóxido de carbono baixa á normalidade
O monóxido de carbono que hai no tabaco pasa ao sangue a través dos pulmóns. É o responsable do dano no sistema vascular, aumenta a frecuencia cardíaca e a posibilidade de arritmias. Tamén produce a diminución do transporte de osíxeno aos tecidos do noso organismo. Produce fatiga, tose e expectoración. A longo prazo, o consumo de tabaco incrementa nun 70% o risco de morrer prematuramente por diversas enfermidades. Ademais, provoca alteracións no aspecto físico, problemas de fertilidade e incluso un enfraquecemento do propio sistema inmunitario. A boa noticia: todo se reverte no momento no que se apaga o último cigarro.
Ao redor dos vinte minutos posteriores da última calada, a presión arterial e o ritmo do pulso baixan á normalidade. Sobre as doce horas de deixalo, tamén se rebaixan os niveis de monóxido de carbono. «Ademais, ás horas desa última calada tamén melloran dous sentidos: o gusto e o olfacto. Empézanse a saborear mellor os alimentos», resalta Rábade.
Á semana: os cambios son perceptibles na pel
«Só polo feito de deixar o tabaco, esa persoa vai estar máis mozo e vai ter mellor aspecto», avanza Rafael Vázquez, coordinador do grupo de traballo de Tabaquismo da Sociedade Galega de Patoloxía Respiratoria (Sogapar). A pel está exposta para os efectos do cigarro por dúas vías: por contacto do fume ambiental coa pel e por vía sanguínea, coa chegada de substancias tóxicas procedentes do fume do tabaco inhalado. A nicotina tamén dana as células da pel: diminúe a súa activación, capacidade de migración, proliferación e remodelación. Así, prodúcense engurras prematuras e tanto o cabelo como a pel están máis secas. Pero unha vez deixado o hábito, son perceptibles os cambios.
«Aos sete días, xa vai haber unha melloría na pel, está máis hidratada», asegura Rábade. «Cando un deixa de fumar aumenta o fluxo sanguíneo a todos os tecidos e á pel tamén, por suposto. Aumenta a achega de osíxeno, de nutrientes e deixa de destruírse o coláxeno. Co cal, é como unha crema antiedad marabillosa», engade Vázquez. Nun prazo máis longo, seguirán notándose máis cambios dermatolóxicos. «Como a desaparición de manchas que aparecen na pel en relación ao consumo de tabaco», comenta o membro de Sogapar.
Ás tres semanas de deixalo, aumenta a función pulmonar (aínda que tamén aparece a inquedanza)
«O monóxido de carbono é un gas tóxico que ten o tabaco que provoca que chegue menos sangue aos tecidos e que, por tanto, a vascularización periférica sexa menor. Cando a presenza deste redúcese no organismo, diminúe o cansazo e esa sensación de debilidade xeneralizada; ese malestar que adoita ter o fumador», explica Rábade. Nesas primeiras semanas, tamén mellora a tose. «O fumador acostuma ter o de forma matutina, e incluso persistente. Pero no momento no que se deixa o hábito, esta, mellora», indica Rábade.
Con todo, a nivel de saúde mental, estes días resultan críticos. Pode haber nerviosismo e irritabilidade. A síndrome de abstinencia dura unhas dúas ou tres semanas e adoita ser un período complicado para o fumador porque aumentan as súas ganas de volver ao hábito. «Pode darse insomnio, máis ganas para comer —por iso pódese aumentar de peso, aínda que é reversible—. As familias incluso din: ‘‘Por favor, que volva fumar porque non hai quen o aguante», comenta Rábade. Esta síndrome pódese prolongar durante os primeiros tres meses, debido a esa dependencia que xera a nicotina e outros compoñentes do tabaco no sistema nervioso», afirma Rábade. A boa noticia, proporciónaa el mesmo: «Todo ese conxunto de síntomas son evitables co tratamento farmacolóxico ou o apoio psicolóxico adecuado».
De febreiro a outubro: a dificultade para respirar mellora
Nun tempo dun a nove meses, a función pulmonar segue mellorando. Os pulmóns e as vías respiratorias terán máis capacidade de manexar as mucosidade, limpar os pulmóns e reducir o risco de infección. «Máis do 60% das patoloxías respiratorias, máis do 60% das cardiovasculares e máis do 60 ao 70% de todos os cancros que se producen no noso medio son producidos polo tabaquismo. Co cal, as posibilidades de evitar todas esas enfermidades van ser enormes», resalta Rábade.
Tamén mellora a tolerancia para facer exercicio: «Van notar que poden someterse a cargas de esforzo maiores. E no fondo, sénteste máis libre e empeza a mellorar a túa autoestima».
En xaneiro de 2026, o risco de enfermidade cardíaca redúcese á metade
Despois de preto de doce meses sen un cigarro na man, o risco de enfermidade cardíaca é a metade que o de alguén que segue consumindo tabaco. E continúa descendendo co paso do tempo. «A medio prazo, o risco de desenvolver enfermidades cardiovasculares como un infarto de miocardio diminúe de tres a catro veces», confirma o doutor. Despois de dous a cinco anos de deixalo, o risco de sufrir un ictus pode reducirse ao mesmo nivel dunha persoa que non fuma.
En xaneiro de 2026, aproximadamente, tamén serán perceptibles os cambios na saúde dental. Sobre todo, nas enxivas. «Adquiren un mellor aspecto porque temos menos placa bacteriana, desenvólvense menos infeccións periodontales e incluso melloran os beizos, xa que se ven moito máis hidratados», explica Vázquez.
En 2030, o risco de padecer cancro diminúe á metade
A lista de cancros que se relaciona co tabaquismo é extensa: de esófago, páncreas, vexiga urinaria, cavidade bucal e larinxe, de mama, fígado, estómago, cérvix, colon e recto e incluso se relacionou con leucemia mieloide aguda. «As substancias disoltas no fume pasan ao torrente sanguíneo. Por iso o pulmón é o primeiro órgano afectado directamente, pero despois isto compoñentes tóxicos distribúense por todo o organismo e poden ir a outros órganos», explica Ángel Esteve Fernández Muñoz, catedrático de Medicina Preventiva e Saúde Pública, neste artigo. Pero aos cinco anos de deixar o hábito —no 2030 se se empeza este xaneiro—, o risco de padecer cancro de boca, garganta, esófago e vexiga redúcese á metade. O risco do cancro de cérvix redúcese ao mesmo nivel que unha persoa que non fuma.
En 2035, o risco de morrer por cancro pulmonar diminúe á metade
Aos dez anos de deixar o hábito, os riscos de morrer por cancro pulmonar son preto da metade en comparación con aquelas persoas que aínda fuman. E aos quince, en 2040, o risco de enfermidade cardíaca é o mesmo que o dunha persoa que non fuma.
«Todos os fumadores pódeno conseguir. O que teñen que saber é que dispoñen dunha serie de ferramentas que lles van a axudar a deixar de fumar e que, se recae, non pasa nada. Analizar cal foi a causa e volver intentalo», expresa Rábade. É dicir, esta entra dentro do proceso normal de abandono do hábito. «E se se consegue, tampouco se debe baixar a garda. Que un leve uns anos sen fumar e, por calquera circunstancia fumarse un cigarro e volver recaer no hábito», engade Vázquez.