Iara está a someterse a unha terapia experimental para o seu cancro ultrarraro: «Aínda que empeorase, quería morrer cun tratamento no meu corpo»
ENFERMIDADES
A coruñesa cóntanos como evolucionou a súa loita desde a última vez que falamos con ela
21 may 2025 . Actualizado á 13:19 h.Hai unhas semanas a coruñesa Iara Mantiñán lamentaba nestas mesmas liñas que, despois de descubrir que tiña seis metástase na cabeza, o abano de tratamentos pechábase e o equipo médico trasladáralle a posibilidade de que entrase en paliativos. Non era esa a súa vontade. Ela quería seguir loitando ata o final. E non foi doado porque nestes días tivo que superar numerosos obstáculos, pero conseguiuno. Desde o pasado martes 13 de maio, está a someterse a un novo tratamento experimental no Hospital Clínico San Carlos de Madrid. «Aquí seguimos, coa miña lema: insistir, persistir e nunca desistir», relata alén do teléfono.
O pasado mércores 7 Iara celebraba unha festa con familia e amigos polo seu aniversario. «Chameille festa funeral, porque a pesar de todo, quería facelo divertido. Que os meus risen, que llo pasasen ben». E así foi. Pero esa noite, a súa situación empeorou. «Cando se foron todos, empecei cun sangrado pulmonar», conta. A súa mellor amiga, Sonia Estévez, a axuda para relatar o que sucedeu: «O seu irmán Ramón e toda a súa familia mobilizáronse para levala ao hospital; entrou directamente en críticos».
Unha vez alí, confirmáronlle que padecía unha hemoptisis alveolar (sangrado dentro dos alvéolos) mesturada cunha posible pneumonía. «Ademais dun tumor grande no pulmón que me ocupa máis do 60% de este», describe Iara. «No Chuac xa non lle ían a dar máis medicación para o cancro polo que, se había unha hemorraxia masiva, xa non ían a embolizar. Ían deixar que a progresión da enfermidade continuase e, no momento en que ela estivese peor, ir sedando», engade a súa amiga.
Neses días, Iara estivera falando sobre as súas posibilidades co doutor Antonio Casado, xefe de Oncoloxía do Hospital Clínico San Carlos de Madrid e experto en sarcomas, que coñeceu o caso da coruñesa cando esta era presidenta de Asarga (Asociación Sarcomas de Galicia). Con esa idea presente, non dubidou en pedir o seu traslado a Madrid: «Dixéronme que alí si que me ían a tratar contra o cancro. Na Coruña non o tiñan claro porque había unha progresión e a doutora Rosario García Campelo —xefa de oncoloxía do Complexo Hospitalario Universitario da Coruña (Chuac)— , á cal adoro, díxome que non ía administrar nada que me fixese empeorar», expresa. «Pero a decisión é do paciente e eu, aínda que empeorase, quería morrer cun tratamento no meu corpo. Ese era e é o meu desexo, morrer pelexando».
En España existen centros de referencia neste tipo de cancros raros. Así se lles denomina a aqueles hospitais de España que cumpren con excelencia no manexo dos sarcomas. O Grupo Español de Investigación en Sarcomas (GEIS) destaca o Gregorio Marañón, A Paz e San Carlos en Madrid (no que se atopa ingresada agora mesmo); Hospital Sant Pau, o Vall d'Hebron e de Bellvitge en Barcelona; o Virxe do Rocío de Sevilla e o Politècnic A Fe en Valencia. «Aínda que o Chuac non conte cos medios que teñen estes hospitais tan grandes, tiven moitas oportunidades de tratamento porque me derivaron a outros centros», dicía Iara o pasado xaneiro.
A odisea a Madrid
Iara pediu a alta voluntaria para trasladarse a Madrid nunha ambulancia medicalizada privada. «Teño que dicir que o servizo de oncoloxía do Chuac portouse xenial, explicoulle á enfermeira —non se contaba cun médico no vehículo— como tiña que ir e actuar ante calquera situación. Unha aventura, pagamos 4.000 euros».
Na ambulancia foron Iara, Sonia —a súa mellor amiga e o outro sostén destas liñas—, e o seu irmán Ramón, que coñece toda a súa historia clínica. «Había moito risco e iamos cunha xiringa preparada para, en caso de hemorraxia masiva, picar. Cousa que non pasou e por iso estámolo contando». Sen chegar a separarse uns cantos metros, en coche, realizaron a viaxe a súa nai, a súa outro irmán e o seu noivo, Adrián.
«Chegamos a Madrid. Non falecera. Primeiro reto conseguido, porque vira a morte de fronte. Na ambulancia ía drogada e non me decataba de nada. Só quería chegar porque tiña medo a falecer esa mesma noite», indica Iara. Coas consecuencias que iso suporía. «Se ten unha hemorraxia masiva e ningún de nós pícalle morfina para o seu falecemento, hai que levantar ateigade e ábrese unha investigación para saber se foi vontade da persoa ou un homicidio», amplía a súa amiga.
Ingresou en urxencias no hospital San Carlos de Madrid con hemoptisis, pero chegaron os obstáculos. «O xefe que estaba de garda nese momento estaba a cero, non coñecía o meu historial. Aí o meu irmán díxolle que tiña toda a información nun USB, pero este contestoulle que eles utilizaban CDS. Ese é o problema de ter 17 sistemas sanitarios diferentes, unha por cada comunidade autónoma, que non comparten datos», opina Iara, ao que engade: «A primeira información que tiveron foi por teléfono, co Chuac. E con iso, cortaron a hemorraxia».
Mentres Iara atopábase en urxencias co seu noivo, Adrián, os seus irmáns e Sonia reuníronse co doutor Casado para expor todo suceder. «Quería saber cal era a situación actual de Iara e establecer a folla de ruta de todo o que iamos facer. Estudar o caso para intentar salvarlle a vida e empezar un tratamento inmediatamente», relata Sonia.
«O doutor Casado xa quería empezar o tratamento ese mesmo venres que chegamos a Madrid, pero como sufría a hemoptisis tívose que atrasar ata o martes», di Iara. Así, leva unha semana someténdose a esta terapia experimental que consiste na combinación de pembrolizumab (unha inmunoterapia) e ciclofosfamida (un medicamento de quimioterapia). Ten entre 40 e 50 metástase no seu corpo, o 60% do seu pulmón é tumor e seis metástase cerebral.
«Dentro da súa situación, está a evolucionar ben e hai que ver a resposta —expresa Sonia—. Xa sae a dar paseos polo hospital aínda que se fatiga moito e está a comer moi ben». Contan que no momento no que chegaron a Madrid na ambulancia, preguntoulle a Iara: «Como estás?». E que ela, aínda convalecente, contestou: «Feliz, porque se respectou a miña vontade».