Unha onda silenciosa de renuncias arrasa o Exército de Israel tras romper a tregua en Gaza

Paula bernabéu TEL AVIV / EFE

INTERNACIONAL

Un grupo de palestinas reciben comida de una cocina benéfica en Beit Lahia, en el norte de la Franja de Gaza
Un grupo de palestinas reciben comida dunha cociña benéfica en Beit Lahia, no norte da Franxa de Gaza Mahmoud Issa | REUTERS

A cifra de soldados voluntarios derrubouse nunha sociedade cansa e que ve na guerra unha cruzada política do Gobierno de Netanyahu

08 may 2025 . Actualizado á 18:43 h.

Os días que seguiron ao ataque de Hamás do 7 de outubro do 2023, a asistencia de soldados reservistas no Exército de Israel disparouse: quen recibía a chamada á reserva acudían a servir e, quen non, presentábanse voluntariamente nos cuarteis. A 19 meses do inicio da ofensiva en Gaza, a cifra derrubouse nunha sociedade cansa e que ve na guerra unha cruzada política do Gobierno.

O Exército elude achegar as cifras de quen acode ao seu chamado: «Non hai habido un cambio drástico nos índices de alistamiento», apunta ao ser preguntado por unha escaseza de tropas cada vez máis presente na prensa nacional. Ao requirir a cifra concreta do índice, limítanse a responder: «Polo momento non temos máis comentarios».

A cadea pública israelí Kan apuntaba en marzo a que este índice caeu ata o 60%, a metade do que era en outubro do 2023. Entón, 300.000 foron chamados a filas e acudiron decenas de miles máis.

«Decidimos facer isto para deter as mortes innecesarias [en Gaza], traer de volta a todos [os reféns] e pór fin a unha guerra que continúa por intereses políticos», explica a Efe na súa casa, baixo condición de anonimato, un reservista de 24 anos que decidiu renunciar.

Entre xuño e xullo do 2024 formou parte dunha «unidade clasificada» (como se refire a ela por seguridade) na ofensiva en Gaza. Acudiu a filas a pesar de participar nos meses previos en manifestacións propalestinas: «Dicíame que había inimigos da paz en Gaza e que tiñamos que combater contra eles».

«Neses dous meses deime conta de que servir no Exército é un ‘consenso'. En Israel dáse por feito que estamos rodeados de inimigos e que tes que servir para manter a salvo o teu fogar. E isto pódese utilizar dun xeito moi cínico para conseguir obxectivos políticos que non teñen nada que ver coa seguridade a longo prazo», engade.

Alegando un «problema médico», este reservista aparece agora como ‘non dispoñible' nas listas de combatentes do Exército, pero renunciará activamente cando lle chamen a filas. Recorrer a motivos médicos ou a saír do país converteuse entre moitos israelís nunha forma pasiva de evitar combater.

Os reféns, abandonados

Agora non ve como a ofensiva pretende cumprir co obxectivo de recuperar aos 59 reféns cativos en Gaza, especialmente despois de que Israel rompese o cesamento do fogo (que auspiciou a liberación de 38 deles) o 18 de marzo.

O 21 de abril, o ministro de Finanzas, o ultradereitista Bezalel Smotrich, aseguraba nunha entrevista que «recuperar aos reféns non é o máis importante» para o Goberno. A pesar do balbordo causado, o primeiro ministro, Benjamin Netanyahu, seguiulle pouco despois, asegurando que, aínda que os cativos son importantes, «o obxectivo final» da ofensiva é destruír a Hamás.

Netanyahu «sabe que, se decide parar a guerra, quedará sen Gobierno, porque os ministros de extrema dereita ameázano, chantaxéano con abandonalo», di nunha chamada telefónica Guy Poran, piloto retirado que en abril encabezou a redacción dunha carta esixindo o final da ofensiva e o retorno inmediato dos cativos con case mil asinantes entre militares retirados e reservistas.

Israel aprobou o 5 de maio expandir as súas operacións en Gaza e pasar a ocupar máis territorio no enclave. Para esta nova fase, o Exército está a chamar a decenas de miles de reservistas que na súa maioría serán destinados á fronteira con Líbano ou Cisxordania, co fin de que os soldados regulares sexan recolocados na Franxa.

A reserva militar creouse para que Israel poida mobilizar rápido a combatentes para conflitos puntuais de curta duración cos seus veciños —minimizando as baixas e buscando non afectar á economía—, pero a guerra en Gaza contradí a súa natureza: a ofensiva suma 19 meses e hai reservistas que serviron desde que empezou, segundo Poran.

O Exército estendeu ademais en febreiro por catro meses a duración do servizo militar obrigatorio (de polo menos 32 meses para os homes e 24 para as mulleres maiores de 18 anos), facéndoos computar como tempo na reserva.

Cando os israelís rematan o servizo pasan a formar parte deste corpo. Antes da guerra en Gaza podían ser recrutados ata os 40 anos, no caso dos soldados, e os 46, no dos oficiais, unha idade máxima que xa se ampliou nun ano no verán do 2024.

Ante un Exército que elude pronunciarse pola escaseza de combatentes, pero busca recrutar a miles deles, o reservista entrevistado reivindica a súa decisión. «Vémonos como auténticos patriotas que aspiran á paz e a seguridade de todos os que viven nestes territorios», asevera. «Sentimos que as políticas que se seguen nesta guerra van contra os intereses de Israel e facemos isto porque nos preocupa o lugar no que nacemos, no que queremos vivir en paz e seguridade».