O fin da exención militar dos ultraortodoxos pon contra as cordas a Netanyahu

Mikel Ayestaran ISTAMBUL / COLPISA

INTERNACIONAL

Un ultraortodoxo en la oficina de reclutamiento, en Jerusalén.
Un ultraortodoxo na oficina de recrutamento, en Xerusalén. ABIR SULTAN | EFE

O fallo do Supremo israelí chega despois de anos de disputas legais e políticas

25 jun 2024 . Actualizado á 22:07 h.

O Tribunal Supremo de Israel aprobou por unanimidade que o Exército comece a chamar a filas aos ultraortodoxos e argumenta que o servizo militar é obrigatorio para homes e mulleres no país e debe aplicarse a todos os cidadáns por igual. A decisión chega despois de oito meses de guerra en Gaza na que as Forzas Armadas sufriron unhas 600 baixas e abre a porta á mobilización de 67.000 estudantes de escolas relixiosas. Os dous partidos ultraortodoxos que forman parte da coalición de Gobierno mostraron o seu enfado, pero de momento non mencionaron a posibilidade de abandonar o Executivo. A súa saída suporía o final da era Benjamin Netanyahu porque os escanos que achegan Xas (formación de xudeus sefardíes) e Xudaísmo do Unido do Pentateuco (formación de xudeus askenazíes) son fundamentais para que o primeiro ministro manteña o poder.

O fallo do tribunal determina que o Estado levaba a cabo «unha aplicación selectiva inválida, o que representa unha grave violación do Estado de dereito e do principio segundo o cal todos os individuos son iguais ante a lei». De momento descoñécese cando entrará en vigor esta decisión, pero desde o Movemento por un Goberno de calidade en Israel, organismo que elevou a petición á Xustiza, consideraron que a aplicación debe ser «inmediata». Esta plataforma cualificou o fallo dos nove maxistrados de «decisión histórica». A sentenza recolle tamén a orde de conxelar os fondos das institucións relixiosas que non cooperen co Exército a partir do 1 de abril.

De momento, a fiscala xerala do país, Gali Baharav-Miara, xa ordenou á cúpula militar que recrute «inmediatamente» a 3.000 ultraortodoxos. O ministro de Asuntos de Xerusalén, Meir Porush, membro de Xudaísmo Unido da Torá, mostrou o seu desacordo. Porush advertiu de que «non hai poder no mundo que poida obrigar a unha persoa cuxa alma anhela estudar a Torá a absterse de facelo». O responsable de Vivenda e compañeiro de partido, Yitzhak Goldknopf, recorreu a X para expresar que «o Estado de Israel foi establecido para ser un fogar para o pobo xudeu cuxa Torá é a base da súa existencia. A sagrada Torá prevalecerá». O líder de Xas, Aryeh Deri, dixo que a Torá «é a nosa arma secreta contra todos os inimigos. Non hai poder no mundo que poida deter os xudeus do seu estudo».

Pulso entre seculares e relixiosos

Este debate sobre a chamada a filas dos relixiosos leva moito tempo aberto e dirixentes políticos como Yair Lapid, agora líder da oposición, erixíronse en defensores da súa aplicación. Trátase dunha reivindicación da clase media secular do país, pero a solución non será sinxela. Os privilexios dos relixiosos remóntanse a 1948, data da creación do Estado de Israel, e ningúns jaredíes alertan incluso do risco de guerra civil entre relixiosos e seculares. Os relixiosos consideran que eles deben cumprir cunha misión divina que é o estudo da Torá e hai que respectalo e protexelo como parte do ADN do Estado xudeu.

Segundo os datos do estudo anual que realiza o Instituto da Democracia de Israel, calcúlase que no 2030 os ultraortodoxos suporán un 16% da poboación xudía de Israel e no 2065 a porcentaxe elevarase ao 40%. Un crecemento baseado na media de 6,9 fillos que ten cada muller ultraortodoxa, moi superior ao 2,4 do resto de mulleres non jaredíes.