Titan, os catro días de agónica procura do submarino que era «máis seguro que cruzar a rúa»
INTERNACIONAL
O operativo continúa céntrase agora en recuperar pezas menores do sumergible con robots subacuáticos para aclarar como se produciu a implosión
24 jun 2023 . Actualizado ás 13:19 h.Empezou o loito e acabáronse as conferencias de prensa, pero non a procura. O monumental operativo internacional que levaron a cabo polo menos tres países para intentar rescatar aos cinco tripulantes dun sumergible Titán, que facía turismo entre os restos do Titanic incluía nove barcos estadounidenses, canadenses e franceses, algúns dos cales se retiraron xa da zona. Outros, con todo, aínda continúan na zona.
Tras anunciar o xoves que atoparan probas dun accidente tan «catastrófico» do que non podían ter quedado sobreviventes, o contraalmirante da Garda Costeira estadounidense John Mauger informou que nas seguintes 24 horas produciríase a «desmovilización». O Pentágono calcula que custaba decenas de miles de dólares a hora, polo que a factura final se estimará en varios millóns. Un avión P3 Orión de turbopropulsión, un P8 Poseidón con capacidades submarinas e un Hércules C-13 oteaban a superficie do mar en busca de restos, coa esperanza de que o sumergible saíse á boia cos seus ocupantes. Agora o que prevalecerá serán os robots subacuáticos operados remotamente que seguirán baixando ao fondo do mar en busca doutras pezas menores de o Titan. A súa análise posterior permitiría elaborar un detallado informe sobre a implosión que acabou coa voyerística experiencia de escudriñar os restos do cruceiro afundido en 1912.
Unha industria en cuestión
É unha cuestión de orgullo para a industria submarinista, que se prezaba de non ter tido ningún accidente parecido no medio século. E había unha razón para iso. Os estándares do sector eran ríxidos, tratábase dunha cuestión de vida ou morte que o fundador de OceanGate desprezaba. «Quero que se me lembre como un innovador», dixo Stockton Rush nunha entrevista para un documental dunha televisión mexicana. Estaba tan convencido de que baixar a 3.800 metros ao fondo do mar no seu Titan era «máis seguro que cruzar a rúa», que mesmo chegou a afirmar que el mesmo pilotaría a nave e converteuse así na vítima da súa propia fantasía. En todo caso, ninguén dubida de que cría firmemente no que dicía. Outra cousa é que tivese razón. O seu sumergible estaba fabricado con fibra de carbón e titanio, materiais que non estaban aprobados precisamente para esas profundidades porque con cada inmersión os parafusos íanse abrindo un pouco máis, ata que se produciu a implosión fatal. O feito de que se atoparon tanto a proa como a popa, que protexían a cabina, espalladas a gran distancia dá conta do ocorrido.
Unha embarcación, perigosa?
As adiñeiradas familias das vítimas, no entanto, terán diante un caso complexo se queren levalo aos tribunais, porque cada tripulante asinou un documento de tres páxinas no que se mencionaba a posibilidade de morte en ata oito ocasiones. Con todo, se demostran que OceanGate era consciente de que a embarcación era perigosa, ese prego de descargas podería perder a súa validez legal. «Creo que foi o xeneral MacArthur o que dixo 'lembraranche polas regras que teñas roto'», rememorou o empresario. «Eu creo que as rompín con boa enxeñería. Fibra de carbono e titanio? Si, hai unha regra de que non podes facer iso e eu fíxeno», presumía.
Pero os sumergibles constrúense habitualmente con aceiro, non con fibra de carbono, por moito grao aeroespacial que tivese. Ademais, con iso eliminaba a necesidade de comprar unha espuma sintética moi cara e duradeira que se usa para os sumergibles. «Elixindo as regras que queres romper engades valor a outras e á sociedade», explicaba convencido. Non se sabe canto de todo isto chegou a pescudar o mozo Suleman Dawood, pero a súa tía Azmeh contou en varias entrevistas que estaba «aterrorizado» pola viaxe no que lle embarcaba o seu proxenitor, o multimillonario de orixe paquistaní Shahzada Dawood. Este mozo de 19 anos aceptou a experiencia ao fondo do mar nunha claustrofóbica cabina porque era o Día do Pai en EE UU. Ambos compartirían algo que lles uniría para sempre, a morte. Desde fóra, quen coñecían a industria non tiveron dúbidas desde o primeiro momento de que o sumergible sucumbira á presión do mar. O director de cine James Cameron, un namorado do Titanic que fixo 33 inmersións aos seus restos, ademais dunha oscarizada película, contou á cadea BBC que «coa tecnoloxía que estaban a usar» el nunca se meteu nese submarino. «OceanGate non debería ter estado facendo o que facía, creo que iso está bastante claro», engadiu. O Titan «non estaba certificado porque sabían que nunca pasaría o proceso», aseverou.
«Unha gran mascarada»
Ao pouco de que se interrompesen as conexións coa nave abastecedora que o trasladou ata a zona do naufraxio, un sofisticado sistema militar de detección acústica que a Marina estadounidense utiliza desde a Segunda Guerra Mundial para vixiar os océanos detectou unha gran explosión, segundo publicou este venres o diario The Wall Street Journal. A Marina comunicoullo á Garda Costeira, que non podía facelo público para non comprometer a seguridade nacional. Os gardacostas decidiron entón continuar a procura como unha operación de rescate que, a xuízo de Cameron, converteuse «nunha gran mascarada, porque todos sabiamos o que pasara».
Desde que a noticia da explosión capturada polos sensores difundiuse entre o pequeno círculo de exploradores marítimos, a conta atrás das 96 horas de osíxeno que se atribuían á nave irritou a moitos. «Sabiamos instantaneamente que o xogo se acabou», contou Cameron. «Sentín que era prolongar unha mascarada de pesadelo na que a xente ía por aí falando de ruídos metálicos e osíxeno extinguíndose», lamenta agora o cineasta. Na mesma semana na que tres países unían os seus recursos máis sofisticados para rescatar a cinco millonarios, unha humilde embarcación con máis de 700 inmigrantes afundiuse nas costas de Grecia. A Garda Costeira estadounidense non ten permitido cargar ás familias co custo das súas operacións, porque a vida non ten prezo. Outras axencias gobernamentais si o farán, cando se peche unha factura que será millonaria.
As familias das vítimas poderían demandar á firma Nova York
O longo prego de descargas que os pasaxeiros de o Titan asinaban para eximir á súa propietaria, a empresa OceanGate, de calquera responsabilidade en caso de accidente podería non servir á compaña para protexerse fronte a posibles demandas das familias das vítimas. Iso dependerá, en boa medida, dos detalles que guinde a investigación sobre a causa do desastre, pero expertos legais xa puxeron a posibilidade de denunciar sobre a mesa.
«Se houbo aspectos do deseño ou a construción que se ocultaron ou se se operou a pesar da información de que (a nave) non era adecuada para a inmersión, iso iría absolutamente en contra da validez da exención», expón Matthew D. Shaffer, avogado e experto en Dereito Marítimo con despacho en Texas. Os familiares das cinco vítimas aínda non se pronunciaron sobre unha posible demanda, pero tampouco se sabe se OceanGate posúe fondos suficientes para asumir unhas hipotéticas indemnizacións ou mesmo se conta cunha póliza de seguro.