O nome en clave da invasión turca do Kurdistán sirio é «Primavera de paz». Obviamente, nin estamos na primavera nin isto ten demasiado que ver coa paz, así que uno xa se fai unha idea. Os turcos xa se apoderaron no seu momento do cantón kurdo de Afrin. Agora aseguraranse de liquidar toda posibilidade dun Estado kurdo independente na súa fronteira, creando unha franxa de seguridade de 30 quilómetros de profundidade. Non é moito, pero contén case todo o trazado da autovía M4, o que lles dará o control táctico de todo o norte de Siria .
Para os kurdos é unha traxedia. Para os turcos é pura lóxica e, en ningún caso, é unha sorpresa. Como tampouco o é que Estados Unidos teña dado luz verde á invasión e teña deixado vendidos aos kurdos, os seus aliados durante anos na loita contra o Estado Islámico. Falar de cinismo ten pouco sentido cando todos sabían que ía ser así. O que non se entende facilmente é como os líderes kurdosirios poden ter sido tan inxenuos ou tan ambiciosos, ou as dúas cousas. Foi unha boa idea colaborar con Estados Unidos na loita contra o Estado Islámico, porque isto favorecía a ambos. Pero era evidente que Washington non ía apoiar a independencia kurda á conta da súa propia alianza con Turquía . Os kurdos terían que anticiparse e abandonar eles aos norteamericanos para buscar unha alianza de conveniencia con Bachar Al Asad. Ao longo destes anos de guerra, houbo moitos momentos nos que o ditador, debilitado, puidese comprometerse a un estatuto de autonomía, incluso un estado federal.
Pero hai algo teimudo e utópico nos kurdos de Siria que contrasta co pragmatismo conservador dos seus irmáns os kurdos iraquís, que si souberon aproveitar as súas oportunidades. Eles apoiáronse primeiro nos norteamericanos para lograr a súa autonomía, pero tiveron o bo xuízo de non romper amarras con Iraq , e seguiron facendo política dentro do sistema, consolidando aos poucos a súa soberanía. Non se converteron nun país independente, pero déixanlles en paz. Os kurdos sirios, en cambio, han fantaseado co seu idealizada Rojava, unha república comunista e nacionalista, anacrónica ideoloxicamente e cunhas ambicións territoriais excesivas, un proxecto nada realista nunha veciñanza tan tensa como Oriente Medio, onde as forzas que determinan os acontecementos son demasiado poderosas para ignoralas sen máis.
De momento, os guerrilleiros kurdos están dando a batalla. Pero nun terreo tan chairo están a mercé dos blindados turcos. Aínda que poden facer moito dano a Ankara coa súa guerra de guerrillas, a perda de localidades craves porá fin ao seu proxecto autónomo. A súa próxima oportunidade chegará cando o Goberno de Siria remate a súa guerra cos yihadistas -é cuestión de meses-. Entón poida que Ankara véxase obrigada a evacuar a zona de seguridade. Os kurdos libraríanse dos turcos e talvez Al Asad, por temor a máis problemas, fágalles algunha concesión. Pero son demasiados futuribles.
