La Voz de Galicia

Corenta anos despois dos últimos comicios libres, os colexios electorais volveron abrirse para elixir os representantes nas Cortes que debían elaborar a Constitución. Así o contou La Voz

Quen hoxe se lembran a si mesmos depositando a súa papeleta nunha urna o 15 de xuño de 1977 pasan xa dos 60. Igual que os españois que aquel mércores buscaban nos recunchos da memoria a última vez que puideran elixir os seus representantes nas Cortes.

Aquel día é o punto medio entre o acontecemento máis transcendental da historia contemporánea do país e o presente. Corenta anos pasaran desde o inicio da Guerra Civil e corenta pasaron desde entón. Tras catro decenios de ditadura, España fixou definitivamente o rumbo cara á democracia.

A mesma xornada electoral, La Voz recollía na súa primeira páxina as palabras do vicepresidente primeiro do Gobierno, Manuel Gutiérrez Mellado, pedíndolles aos españois que non dubidasen en «cumprir o deber de cidadanía» que, dicía, supuña depositar o voto. «Os resultados das eleccións deben permitir coñecer de verdade o que pensan e queren os españois nestes momentos cruciais da súa historia», dicía o tenente xeral sobre uns comicios nos que se elixiría o Parlamento do que debía nacer unha nova Carta Magna, a oitava desde 1812.

«Que os Gobernos do futuro sexan o resultado da libre vontade da maioría»

O camiño cara ás Cortes constituíntes comezara apenas un ano antes. Pero foi un lapso suficiente para liquidar o réxime desde arriba. A sorpresiva elección de Adolfo Suárez como presidente do Gobierno foi o primeiro movemento sólido. O rei nomeouno cun obxectivo claro: desmontar o Estado franquista para, en palabras do propio xefe do Executivo, «que os Gobernos do futuro sexan o resultado da libre vontade da maioría dos españois». En menos de catro meses, Suárez logrou os apoios para sacar adiante a Lei para a Reforma Política, que en decembro sería ratificada en referendo con máis do noventa por cento dos votos a favor.

O 9 de abril seguinte, tras a legalización de numerosas formacións políticas da oposición, foi a quenda do Partido Comunista de España. A súa saída da clandestinidade consumouse non sen resistencia por parte, sobre todo, dun sector amplo das Forzas Armadas. Seis días máis tarde convocáronse as eleccións. Suárez anunciou o 4 de maio que se presentaría aos comicios «sen privilexio ningún de organización, sen apoio dos órganos do Gobierno e, por suposto, sen ningún apoio da Coroa». Con todo, o mesmo día constituíuse a Unión de Centro Democrático coa intención de «ofrecer aos electores unha posición moderada para apoiar nas próximas Cortes a política do presidente Suárez na consolidación da democracia», segundo explicaba o seu representante, Leopoldo Calvo Sotelo.

Alta participación

Máis de dezaoito millóns de maiores de 21 anos, o 78,83% do censo electoral, acudiron a votar o 15 de xuño. Con excepción dos comicios de 1982, é ata a data a participación máis alta nunhas eleccións xerais. O reconto das papeletas foi lento, pero os datos iniciais daban xa a vitoria a Suárez. «Claro triunfo do Centro», titulaba o xornal do xoves 16. Os españois apostaron pola continuidade e pola moderación, porque se entre os conservadores saíron derrotadas as opcións situadas máis á dereita, o electorado progresista deu un maioritario apoio a un PSOE rexuvenecido en detrimento do PCE.

Nun primeiro escrutinio as urnas outorgaron á UCD 168 deputados, mentres que os socialistas obtiveron 116, por 19 dos comunistas e 17 de Alianza Popular. Habería que agardar a xullo para coñecer os resultados definitivos, que guindaron lixeiras variacións. Pola mesma orde, a repartición de escanos entre as catro primeiras forzas foi o seguinte: 165, 118, 20 e 16.