Os efectos de Kirk en Galicia: refachos de 181 quilómetros por hora, ata 91 litros de choiva por metro cadrado desde medianoite e problemas de tráfico e en colexios

La Voz REDACCIÓN

GALICIA

Rexistráronse 565 incidencias na comunidade, só ata media mañá; hai habido problemas con voos e trens e varios centros escolares tiveron que suspender as clases

09 oct 2024 . Actualizado á 18:57 h.

Naceu como furacán e Kirk, convertido xa en borrasca, deixouse  notar este mércores en Galicia en forma de moita choiva e forte vento. Segundo o 112, este episodio meteorolóxico deixou máis de 565 incidencias na comunidade entre as seis da tarde de onte e as once da mañá de hoxe (o peor tramo da xornada), sobre todo ramas e árbores caídas sobre estradas e inundacións. As provincias atlánticas acumulan o groso das intervencións, 304 en Pontevedra e 162 na Coruña.

Aínda que as circunstancias meteorolóxicas foron mellorando co paso das horas, preocupa a suma de precipitacións sobre uns ríos xa ao límite en puntos como Barbanza, Ferrol, Vigo, Santiago ou o interior de Pontevedra. A Axencia Galega de Emerxencias, a través do Plan Inungal, manteñen baixo especial vixilancia por posibles desbordamentos os ríos Tambre, Mandeo, Mendo e Dubra (na provincia da Coruña), Verdugo, Lérez e Tea (Pontevedra), e Landro, Ladra, Masma e Ouro (Lugo). Recoméndase non realizar ningún tipo de actividade fluvial nestes ríos e non achegarse no posible aos seus cursos, sexa a pé ou en vehículo. Ríos como o Sar ou o Anllo xa se desbordaron nalgunhas zonas, alagando os seus arredores.

Ata as doce da mañá toda a comunidade estivo en alerta laranxa por fortes ventos, choivas e ondada. Na costa de Pontevedra o aviso elevouse a vermello. As consecuencias notáronse  no tráfico ferroviario. Interrompeuse  a circulación entre Redondela e a bifurcación de Arcade pola caída dunha árbore sobre a vía, afectando os trens entre Pontevedra e Vigo-Guillarei. Tamén afectou trámoa entre O Porriño e Louredo-Valos pola caída de varias árbores, afectando os convois que circulan entre Guillarei e Redondela-Vigo. Ao principio da mañá tamén estivo cortada a circulación ferroviaria entre Padrón e A Escravitude sentido Vigo pola caída dunha árbore. Afectou a, polo menos, tres trens rexionais. O convoi 12411 tivo que retroceder en Padrón e acceder a Vilagarcía pola vía de alta velocidade. Tamén se viu afectado o tráfico ferroviario en sentido A Coruña. A vía convencional estivo bloqueada, e afectou as paradas de Padrón, Pontecesures e Catoira. O tren que arrincaba de Vigo ás 6.50 xa non saíu da estación. Persoal de ADIF traballou sobre a vía para liberala. A circulación puido retomarse pouco antes das once da mañá.

Pero ademais, os fortes refachos de vento tamén obrigaron a limitar a velocidade á que circulan os trens pola liña de ancho estándar Olmedo-Zamora-Ourense, repercutindo nos tempos de viaxe.

Os distintos incidentes xeraron atrasos nos desprazamentos en tren. Por exemplo, o convoi procedente de Vigo que debía chegar á Coruña ás 11:35 fíxoo con 74 minutos de dilación, o do traxecto inverso que debía chegar a Urzaiz ás 9:26 acumulou 71 minutos de atraso, os mesmos que o tren de Ourense que tiña que chegar a Vigo ás 12:27. Case dúas horas retardouse a chegada á  cidade dAs Burgas do tren que partiu de Vigo. Tiña prevista a súa entrada ás 11:09 e fíxoo á unha da tarde. Ademais, a AVE que debía partir cara a Madrid desde Santiago ás 10:34 non o fixo ata as 12:21.

Únete á nosa canle de WhatsApp

Entre as incidencias ao tráfico rodado, unha das máis notables foi o corte do corredor Brión-Noia por un desprendemento da estrada que levou a cortar os dous carrís, en dirección Santiago ao pasar Lousame. Vivíronse retencións e atascos, sobre todo á primeira hora, en estradas de toda a comunidade: Bertamiráns, Ponteareas, A Coruña... Entrar este mércores pola mañá co coche á  cidade herculina converteuse nunha odisea para centenares de condutores. Un dos puntos máis complicados a nivel de tráfico durante as primeiras horas deste mércores foi o acceso a Pocomaco. Co ramal de entrada ao polígono cortado en sentido entrada á cidade, os condutores que querían chegar ata alí víanse obrigados a facer un cambio de sentido.

Localidades sen luz

A empresa Naturgy reportou cortes de luz en polo menos 50 puntos da comunidade. Segundo os datos das oito da mañá, as incidencias afectan a uns 23.000 clientes en Galicia: 11.700 en Pontevedra, 5.600 en Ourense, 5.200 na Coruña, e 760 en Lugo. Á primeira hora da mañá os municipios máis afectados eran Tomiño, Oia, Moaña, Marín, A Estrada e Gondomar, na provincia de Pontevedra; Entrimo, Ribadavia, Nogueira de Ramuín, na de Ourense; e Neda, na da Coruña. A distribuidora eléctrica da compaña, UFD, informou de que mobilizou desde onte a unhas 500 persoas, entre brigadas e operadores de rede, para facer fronte a estes problemas de subministración, despregando ademais medio centenar de grupos electróxenos por se fosen necesarios.

Mapa de incidencias de Naturgy a las 8.45 horas
Mapa de incidencias de Naturgy ás 8.45 horas Naturgy

Rexistros de choiva e vento

En canto ás choivas, ata as catro da tarde Rois superaba os 91 litros por metro cadrado caídos só desde medianoite (máis de 200 desde onte); Forcarei sumaba 86,7 litros; Pedrafita do Cebreiro, 85,4; Manzaneda, algo máis de 85 litros; e Fornelos de Monte, 83,4 litros por metro cadrado. Precisamente en Rois, a ponte  de Codesido, sobre o río Sar está completamente excedido pola auga, cortando o paso á aldea. O mesmo río, fóra da súa canle, está a deixar numerosas incidencias en varios puntos deste concello e de Padrón, onde segundo o 112 Galicia a subida do río impedía saír aos hóspedes dunha casa rural. Ademais, Naturgy anunciou que vai abrir as comportas da presa do Tambre, por espazo de seis a doce horas.

Inundaciones en Rois y Padrón. Al fondo, el polígono empresarial de Pazos
Inundacións en Rois e Padrón. Ao fondo, o polígono empresarial de Pazos Uxía López

Respecto ao vento rexistráronse refachos de 181 quilómetros por hora en Carballeda de Valdeorras, ás nove e vinte desta mañá, pero tamén hai habido rexistros moi destacados en estacións a pouca altitude. A da Gándara, en Vimianzo, rexistrou 149,3 quilómetros por hora ás cinco menos dez da madrugada; en Oia houbo un refacho de 147,6 ás oito e media; e nAs Neves rexistráronse 144,7 quilómetros por hora ás 8:50 horas.

Así as cousas, os servizos de emerxencias están desbordados en moitas localidades. En Santiago e a súa comarca as incidencias multiplícanse, polas fortes choivas e o vento, que incluso deixou un refacho de máis de 114 quilómetros por hora na cidade e imaxes moi rechamantes.

Caída del tejado del conservatorio de música, en Santiago
Caída do tellado do conservatorio de música, en Santiago Paco Rodríguez

Marquesina derribada en Teo
Marquesiña derrubada en Teo

Desde Protección Civil e a Policía Local contaron máis de 40 incidencias na cidade só durante a noite. Ás balsas de auga en distintas rotondas únese a caída de ramas, tellas ou árbores por distintas zonas do municipio, con especial incidencia no rural compostelán. Na propia capital galega hai, polo menos, dúas rúas cortadas por caída de árbores e tellas. Na rúa Betanzos, a escasos metros do colexio público Santiago Apóstol, a caída dunha árbore sobre a vía pública danou varios coches, e a carballeira de San Lourenzo perdeu un das súas árbores centenarias. Na rúa Monte dous Postes quedou cortado un dos carrís de circulación pola caída de placas do tellado do conservatorio de música, que tivo que suspender as súas clases. No Ensanche a Policía Local e os bombeiros piden que se extreme a precaución á hora de circular tanto en coche como a pé debido á continua caída de tellas.

Ademais, a forte borrasca deixou tres voos cancelados e catro desviados no aeroporto Rosalía de Castro-Lavacolla. Como anécdota, o Pazo do Hórreo, que este mércores acolle un pleno do Parlamento de Galicia, está a sufrir algunhas pingueiras, e a sesión de control arrincou con vinte minutos de atraso porque o presidente da Xunta estivo atrapado nun atasco provocado pola caída dunha árbore.

A xestión por parte da Xunta de Galicia deste temporal foi moi criticada polo subdelegado do Gobierno en Pontevedra, Abel Losada. Tras lembrar que «ten as competencias exclusivas en materia de emerxencias á hora de tomar medidas», sostivo que «quedou de espectadora». «Non se pode entender que non se suspendera a actividade docente nos colexios, non se pode entender que circularan os autobuses escolares e os autobuses de transporte regular de pasaxeiros nunhas estradas en condicións estremas», sostivo.

Goteras en el Parlamento de Galicia
Pingueiras no Parlamento de Galicia XOAN A. SOLER

As inclemencias meteorolóxicas tamén terán consecuencias no campo. Desde o sindicato Unións Agrarias advertiron das perdas masivas que pode provocar Kirk na provincia da Coruña na colleita de millo, en municipios como Trazo ou Ordes, onde arrasou plantacións completas, tombando ao chan as plantas.

Clases suspendidas

Polo menos tres centros escolares tiveron que suspender as clases. Trátase do IES As Bizocas, do Grove, despois de que o vento fixese voar parte da súa cuberta, o colexio de Pontecesures, onde a caída dunha árbore de grandes dimensións cortou o acceso ao centro e voou parte do tellado. As incidencias multiplicáronse por toda a comarca, aínda que non se cancelou a Festa do Marisco do Grove.

En Outes, pola súa banda, a planta baixa dun centro alagouse, obrigando a desaloxar ao alumnado que utilizaba o servizo de madrugadores e aos traballadores que os atendían. O 112 Galicia tamén destaca incidencias nun colexio en Monforte, onde se desprendeu o falso teito da entrada, e a caída dunha árbore á entrada doutro centro en Redondela, que impedía o acceso.

Os bombeiros de Vigo recibiron máis de cincuenta chamadas nunha hora, durante o punto álxido das alertas, entre as oito e nove da mañá. O transporte marítimo da ría está suspendido, igual que algúns voos con orixe ou destino Peiteadora. Air Europa anunciaba onte que cancelaba as frecuencias entre Madrid e Vigo das 6.40 e 10.40 horas, así como dúas á inversa que saían ás 8.40 e 11.25 horas. Así mesmo, decidiu non operar a conexión entre Madrid e A Coruña das 6.40 horas e A Coruña-Madrid ás 11.10 horas, e as dúas que conectan a capital española co Porto (Portugal) ás 6.35 e 11.35 horas e o regreso ás 7.35 e 11.35 horas. Voos doutras compañas tiveron que ser desviados, como o de Vueling que debía chegar a Vigo procedente de Barcelona ás 7.55 ou o de Iberia procedente de Madrid, que tampouco puido tomar terra en Peinador ás 9.20. Desde o aeroporto vigués tampouco sairá ás 12.35 o voo destino Madrid.

En Neda, onde sofren frecuentes inundacións, as precipitacións caídas manteñen ao límite o caudal dos ríos Belelle e Basteiro. Moitos veciños, cuxas casas sufriron graves inundacións o pasado novembro, pasaron a noite sen durmir, percorrendo e vixiando distintas zonas do río. E é que os fortes ventos e as choivas foron continuas durante toda a noite na comarca de Ferrolterra, aínda que non deixaron incidencias graves.

A noite e o comezo da mañá tamén están a ser complicadas para os servizos de emerxencias da comarca de Pontevedra. Árbores caídas, colectores desprazados e bolsas de auga en estradas están a ser as principais incidencias. Na cidade do Lérez houbo que pechar a avenida de Buenos Aires e o acceso ao Pazo dá Cultura por Rafael Areses para retirar os troncos que o vento precipitou ao chan. Tamén se cortou o carril dereito da autovía de Marín. Noutros  municipios vixíanse os ríos. En Ponte Caldelas ameaza con desbordar en Chan dá Barcia e en Caldas de Reis vixíase de preto o Umia, mentres desagua o encoro da Baxe.

En Sanxenxo, a praia de Silgar acusou a alerta vermella que esta mañá afectou á costa das Rías Baixas e pode verse como falta bastante area nalgunhas zonas deste coñecido enclave turístico. Tamén a ondada acabou por facer varar noutra praia de Sanxenxo, a de Pampaído, o cadáver dunha balea de gran tamaño que a fin# de semana se vira en augas da ría de Pontevedra. 

Playa de Silgar, en Sanxenxo, la mañana de este miércoles bajo los efectos del Kirk.
Praia de Silgar, en Sanxenxo, a mañá deste mércores baixo os efectos do Kirk. Marcos Gago

En Porto do Son, Kirk tirou parte do polideportivo do instituto, onde hoxe non hai habido clase. Persoal do GES de Noia, bombeiros do parque de Ribeira e membros de Protección Civil de Porto do Son trasladáronse onte á noite á zona para comprobar os danos, que afectaban principalmente á parede frontal da construción, que colapsou por completo. Témese que co paso das horas poderían virse abaixo as paredes laterais e o tellado. Neste mesmo concello, voluntarios de Protección Civil tiveron que retirar un poste que impedía o acceso a unha vivenda.

Noutros puntos da comarca da Barbanza houbo cortes de tráfico, por exemplo, un tramo da estrada Muros-Louro, por unha fervenza de auga nun dos taludes que provocou unha balsa de auga na calzada que chegou a atrapar a un vehículo, sendo necesario evacuar á súa condutora. En Muros un tronco caeu sobre un coche, aínda que o seu condutor saíu ileso. Na parroquia de Asados, en Rianxo, desbordouse o río Té, obrigando a cortar varias estradas municipais.

Segundo información do 112 Galicia, ademais do caso de Muros, tamén caeron árbores sobre vehículos ocupados en Mos e en Cerdedo-Cotobade, en ambos os casos sen danos persoais.

En Vimianzo onte unha manga mariña internouse varios quilómetros terra dentro provocando danos en varios núcleos, levantando tellados de vivendas e naves industriais, arrincado árbores e incluso desgajando o carballo centenario de Sanfíns.

A pesar de que o interior da comunidade acusou algo menos os primeiros efectos da borrasca, tamén na Ribeira Sacra e O Courel houbo estradas cortadas por árbores caídas, e en Folgoso de Courel foron suspendidas as clases no colexio da localidade, onde desde principios de curso xa se rexistran protestas das familias por falta de seguridade no transporte escolar. 

En Ourense cidade, os oito bombeiros do parque municipal tiveron que empregarse a fondo esta mañá, coa caída de árbores e ramas con incidentes protagonistas, aínda que tamén se derrubou un farol. Destacou o derrubamento dun tronco dun parque próximo ao colexio Salesianos, cando os nenos estaban a piques de entrar en clase. Os problemas repetíronse por toda a provincia.

En Lugo cidade e en concellos da montaña lucense, o paso de Kirk tamén deixou algunhas inundacións, árbores desgajados e pecháronse algúns parques por precaución

Bombeiros do  Porriño sen servizo

No medio deste escenario, os sindicatos advirten que os once municipios que dependen do parque de bombeiros do Porriño estarán sen servizo en pleno temporal. Desde a representación sindical de bombeiros de Ou Baixo Miño, que abarca a cobertura dos concellos do Porriño, Mos, Redondela, Salceda de Caselas, Salvaterra, Tui, Tomiño, O Rosal, As Neves, Mondariz, Mondariz-Balneario, ademais de ser apoio importante nos municipio da  Guarda, Gondomar, Nigrán, Baiona e Ponteareas advertían onte que «a pesar de que se prevé un importante temporal que posiblemente deixe centos de incidencias, o parque permanecerá pechado».

300.000 persoas sen electricidade e unha familia desaloxada por Kirk no norte de Portugal

Brais Suárez (Porto)

O norte de Portugal foi a rexión máis castigada por Kirk, coa área metropolitana do Porto, Viana, Braga e Aveiro como as zonas máis afectadas. Na mañá deste mércores, máis de 300.000 persoas estaban sen electricidade, o que provocou o peche dalgunhas escolas.

En total, rexistráronse 567 incidencias, a maioría relacionadas co vento, con 404 árbores caídas, 14 inundacións, 20 vías obstruidas e 116 estruturas urbanas caídas e movementos de terra en 13 puntos, segundo Protección Civil.

Unha familia tivo que ser desaloxada en Gaia a causa da caída dun guindastre de construción. Con todo, non se rexistran feridos nin contratempos significativos máis aló de vehículos particulares danados por desprendementos e numerosos postes de electricidade caídos.

As estradas interurbanas continuaron funcionando, pero o tráfico ferroviario si se viu interrompido parcialmente, provocando atrasos no Douro, Vouga, Minho e proximidades de Braga. Ademais, foi cortada unha das principais avenidas do Porto e varios accesos á cidade, o que provocou grandes atascos. Mobilizáronse case dous mil operarios e máis de 600 vehículos de apoio.