De enfermeira en quirófano á primaria: «É a porta de entrada ao sistema sanitario»
GALICIA
Ánxela Soto, que iniciará a súa residencia en maio, foi finalista nunha bolsa cun proxecto sobre feridas crónicas
11 may 2024 . Actualizado á 05:00 h.Nunha época na que atención primaria parece converterse no patito feo do sector sanitario, hai quen aposta por forxar o seu futuro nun centro de saúde. É o caso de Ánxela Soto Rodríguez (Ourense, 1988), que ao longo de maio iniciará a súa formación como enfermeira interna residente en familiar e comunitaria.
Soto rematou os seus estudos na escola de Enfermaría de Ourense no 2014. Dous anos máis tarde comezou a traballar «con contratos precarios, de días soltos ou semanas, por diferentes servizos» ata que no 2022 conseguiu unha vacante que a levou aos quirófanos do Hospital de Ourense. Pero quería estar en primaria e, ademais, especializarse, así que decidiu preparar o exame que lle deu acceso á súa praza de residente. «Sempre me gustou a promoción de hábitos saudables e a prevención de enfermidades. E a atención primaria é a base do sistema sanitario. É a porta de entrada dos pacientes e hai moitísimo que facer», remarca.
Precisamente por iso dedicou o seu labor investigador (o que puido, porque denuncia a falta de apoio) a temas relacionados cos servizos que se ofrecen en atención primaria. Acaba de ser finalista na bolsa Na pel da enfermeira, impulsada polo Consello Xeral de Enfermería. O seu proxecto foi un dos tres elixidos polo xurado para optar ao premio de entre os trinta presentados. Finalmente levouno un traballo sobre promover a autonomía de persoas con discapacidade intelectual. A ourensá propoñía experimentar un novo tratamento nas feridas crónicas. «Son moi prevalecentes e a pesar dos avances, as taxas de cicatrización non son as esperadas», explica. Fixo unha revisión bibliográfica nas bases científicas e presentou a idea de combinar dous aparellos que se están utilizando noutros países, por separado, para ver se mellora os resultados.
O obxectivo era analizar un dispositivo de desbridamiento mecánico (EZ-Debride) e íase a avaliar guiado por imaxes por fluorescencia con MolecuLight, un «dispositivo que permite analizar a carga bacteriana das feridas en tempo real e facilita a identificación de cales son as mellores zonas para desbridar».
«Era un ensaio clínico en pacientes con feridas de máis de catro semanas de evolución», explica. Os elixidos dividiríanse en dous grupos. Ao de intervención aplicaríase nas curas o desbridamiento mecánico. En artigos científicos demostrouse que era unha forma segura de eliminar o tecido non viable con mínimas molestias de xeito similar ao desbridamiento cortante, que é o máis efectivo. Ao grupo de control faríaselle o desbridamiento máis sinxelo, aplicando pomadas.
Investigar desde a enfermería
Ao comezo e ao final do ensaio realizaríase unha valoración exhaustiva da ferida a través de MolecuLight e cun cultivo para ver se é tan efectivo o desbridamiento mecánico co EZ-Debride. «De momento queda no tinteiro porque fan falta de recursos», remarca Soto, xa que sería necesario adquirir os aparellos para poder facer os tratamentos. «Pero o seguirei intentando», avanza.
Asegura que estar entre as finalistas dálle ánimos para seguir. «As enfermeiras estamos a empezar a ser recoñecidas como investigadoras en sanidade». Ademais, considera un gran paso que a escola de enfermería de enfermería de Ourense pase a integrarse na Universidade de Vigo. «Vai favorecer que se cree o máster propio de enfermería e o acceso a programas de doutoramento e isto vai supor que haxa procesos selectivos transparentes e que entre persoal docente e investigador que cumpra os requisitos da Aneca, que é a axencia nacional de avaliación da calidade da educación superior».