Un estudo da Fundación Mapfre e da Asociación Española da Estrada expón medidas de baixo custo para reducir os accidentes de tráfico
11 abr 2024 . Actualizado á 05:00 h.«A resignación non é unha opción». Con esa idea forza péchase o informe elaborado pola Fundación Mapfre e a Asociación Española da Estrada co que se pretende plasmar a necesidade de mellorar as estradas convencionais para reducir o número de accidentes e de mortes. Segundo o estudo, incorporando unha serie de medidas de baixo custo poderíanse salvar 300 vidas ao ano e máis de 800 feridos de diversa consideración en España. Esas melloras suporían un investimento de 1.782 millóns de euros, que o informe reparte entre a rede convencional local (de concellos e deputacións), con 1.076 millóns; a intermedia (das comunidades autónomas), con 502 millóns, e a convencional principal (do Estado), na que serían necesarios algo máis de 202 millóns de euros. Os autores do proxecto indican que a redución de accidentes suporía un retorno socioeconómico do investimento nun prazo de entre dous e catro anos.
«Aínda que pareza un investimento moi alto, reducir ao máximo o número de vítimas mortais e graves a custo cero non é realista», asegurou Jesús Monclús, director de Prevención e Seguridade viaria de Fundación Mapfre, durante a presentación do estudo, nun acto no que estaba acompañado polo director xeral de Tráfico, Pere Navarro. «Non investir ou investir pouco supón miles de traxedias ao ano», explicou Monclús. O informe advirte que o estancamento no investimento en estradas supuxo só un 1% de redución no total de falecidos en accidentes entre os anos 2019 e 2023 e un aumento das vítimas mortais nas vías interurbanas en España no que vai deste 2024 respecto ao mesmo período de tempo do ano pasado.
Aínda que as autovías e autoestradas son as que máis tráfico soportan (65% do total), ao redor da metade dos sinistros prodúcense en vías convencionais. Estas son as vías dun só carril por cada sentido de circulación e sen mediana de separación. Son as máis numerosas e representan o 89% dos quilómetros da rede viaria española, como a N-6, onde o martes morreron dúas persoas nunha colisión nun cruzamento. As medidas que propón o informe céntranse en actuar nesas estradas sobre as saídas de vía pola dereita, os atropelos, as saídas de vía pola esquerda e as colisións frontais e frontolaterales, así como a aplicación de sistemas seguros para protexer os usuarios vulnerables: peóns, ciclistas e motoristas.
A redución agardada
O informe expón as medidas en función da categoría das vías convencionais e coas porcentaxes de redución da sinistralidade agardada. Na rede principal, e para as saídas de vía pola dereita, expón a colocación de captafaros led (-37%), pavimentos de alta fricción (-35%) e balizamento e cebreado en beiravías (-13%): Para a rede intermedia, engade a instalación de guías sonoras de bordo (-21%) e barreiras de seguridade (-47%), mentres que para as estradas da rede local aconsella a incorporación de fitos de aresta (-13%), cunetas de seguridade e adecuación dos taludes (-6%), e tamén guías sonoras e barreiras de protección, coas mesmas porcentaxes de redución que nas outras vías.
Para evitar as saídas de vía pola esquerda e as colisións frontais, expón guías sonoras de separación dos dous sentidos (cunha redución agardada da sinistralidade dun 21%) e franxas de separación de sentidos con pintura ou balizas (-40%). E para reducir choques nos cruzamentos, o estudo propón pavimento pigmentado (-35%), ordenación do tráfico en glorietas (-30%), acougado do tráfico en cruces (-20%) e iluminación de interseccións (-35%).
As medidas de baixo custo fronte aos atropelos céntranse na iluminación de tramos próximos a vías urbanas (-60%) e a creación de senllas peonís (-75%), como fixo a Xunta en Galicia, e beiravías e espazos compartidos (-70%).
Tamén se propoñen melloras para motoristas e ciclistas. No primeiro caso exponse sistemas de contención, pinturas antiescorregadizas e tramos piloto de trazada segura. Para ciclistas proponse sinalizacións de presenza, fixas e dinámicas, e pinturas antiescorregadizas.
Respectar a velocidade
Ademais das reformas na infraestrutura, o informe tamén destaca a importancia do comportamento dos usuarios das estradas. Así, o estudo reflicte que se todos os condutores cumprisen os límites de velocidade, a mortalidade podería reducirse aproximadamente un 20%. Outro estudo apunta que se a velocidade media reducísese nun 10% evitaríanse o 35% das vítimas mortais. E un dato moi recente que se menciona no estudo da Fundación Mapfre e da Asociación Española da Estrada: polo menos tres dos falecidos en accidentes ocorridos na pasada Semana Santa que non usaban o cinto de seguridade salvarían a vida.