Os 23 gardiáns do Parlamento galego

Manuel Varela Fariña
Manuel Varela SANTIAGO / LA VOZ

GALICIA

XOÁN REI | EFE

A Cámara será disolta o martes e quedará só a deputación permanente, con funcións de control limitadas ata finais de marzo, cando se abrirá a decimosegunda lexislatura

23 dic 2023 . Actualizado ás 05:00 h.

O Parlamento galego celebrou este mércores o último pleno do ano e, como a maioría de deputados advertían, tamén da lexislatura. O presidente Alfonso Rueda anunciou a convocatoria de eleccións apenas quince horas despois de que a vicepresidenta Elena Candia pechase a sesión ata a volta de Nadal. Pero no pleno respirábase xa un ambiente de despedida, con máis dun parlamentario sabedor de que xa non ía ocupar o seu escano na próxima lexislatura. Este martes, coa publicación no DOG da convocatoria electoral, a Cámara autonómica quedará disolta e 30 deputados deixarán de selo, perdendo tamén co seu asento as súas retribucións e dereitos políticos. 

A partir de entón entrará en funcionamento a deputación permanente, que xa ía facelo durante estas vacacións ata o inicio do novo período de sesións, a mediados de xaneiro. Pero a disolución do Parlamento manterá en activo este órgano de control, con funcións limitadas, ata finais do mes de marzo, un mes despois das eleccións do 18 de febreiro, momento no que se celebrará a sesión constitutiva da nova lexislatura. 

A deputación permanente está formada por 20 membros, cun órgano de goberno encabezado polo presidente do Parlamento, Miguel Santalices, coa popular Elena Candia como vicepresidenta, e Montse Prado, do BNG, como secretaria. En total, 23 parlamentarios máis 22 suplentes, que tamén manteñen os seus dereitos e salarios. Os vogais de cada partido asígnanse en proporción ao número de membros de cada grupo.

Quen son

O PP conta cunha maioría absoluta de once dos vinte integrantes deste organismo. Entre eles, o presidente Alfonso Rueda e o vicepresidente Diego Calvo, os dous únicos membros da Xunta con acta de deputados. Tamén están o portavoz popular Alberto Pazos; a secretaria xeral do PPdeG, Paula Prado; e Marisol Díaz e Raquel Arias. Esta última substituíu o mércores a Adrián Pardo, expresidente de Novas Xeracións, un movemento que desde da oposición advertiran como significativo á hora de prever un posible adianto electoral, como así sucedeu.

Como segunda forza, o BNG dispón de cinco vocais: a portavoz nacional, Ana Pontón; os viceportavoces Olalla Rodil, Luís Bará e Rosana Pérez (que substituíu a Manuel Lourenzo despois de que este cesase como deputado para ser alcalde de Soutomaior), e Noa Presas. No PSdeG son catro: o portavoz Luis Álvarez, e os viceportavoces Leticia Galego, Begoña Rodríguez Rumbo e Julio Torrado.

Estes 45 deputados conservarán a súa condición de parlamentarios ata que se renove a actividade lexislativa coa renovación do pleno na próxima lexislatura tras as eleccións.

A deputación ten unhas funcións moi acoutadas, polo que lle corresponde exercer, sobre todo, tarefas de control. O regulamento permítelle autorizar orzamentos ou créditos extraordinarios, sempre por petición da Xunta, razón de urxencia ou necesidade xustificada, coa maioría absoluta dos seus membros. Unha vez constituído o novo Parlamento, estes deputados deberán dar conta no primeiro pleno dos asuntos tratados e acordos adoptados.

Medio ano en pandemia

Non pode, por exemplo, tramitar, debater ou votar leis —todas as que entrasen no Parlamento decaen co final da lexislatura—, por iso é polo que o 2020 fose un ano sen produción de normas. O Parlamento quedou disolto durante seis meses cunha primeira convocatoria electoral, posposta a xullo pola pandemia.

Alberto Núñez Feijoo, a su llegada al acto de constitución de la diputación permanente del Parlamento de Galicia, en el 2020.
Alberto Núñez Feijoo, á súa chegada ao acto de constitución da deputación permanente do Parlamento de Galicia, no 2020. ÓSCAR CORRAL | EFE

En todo ese tempo se mantivo activa, ata a sesión constitutiva de agosto, a deputación permanente. Foi un feito insólito en corenta anos de autonomía, xa que a tarefa fiscalizadora e lexislativa do Parlamento quedou pausada mentres a Xunta si mantiña a súa función executiva. Isto obrigou aos deputados do Hórreo a apurar trámites no arranque da nova lexislatura para dar luz verde no 2021 a 18 leis.