Razóns para unha xestión integrada autónoma da zona costeira
GALICIA
Reabriuse nestes días o debate sobre a xestión dos títulos de ocupación do dominio público marítimo terrestre e a zona costeira, en parte dos cales se alza a nosa cadea mar alimentario. É dicir: quen, con que requisitos, e baixo que criterios interpretativos da Lei de Costas debe decidir se prorroga, outorga ou renova a un establecemento de acuicultura, unha depuradora, un cocedero ou unha procesadora de peixe a súa concesión de ocupación do espazo litoral que habita e do que capta directamente a auga do mar necesario para os seus procesos.
Subxace aí un dobre debate: un moi técnico, de procedemento, no que me declaro partidario da tese de que Galicia xa ten transferida a competencia para a ordenación do seu litoral, e o que queda pendente é recibir os medios e as funcións executivas necesarias para exercitar esa competencia propia; e outro máis valorativo condicionado pola sorprendente variedade de interpretacións que a miúdo admite un mesmo precepto legal. É o caso do requisito de que só poden ocupar dominio público as actividades “que non poden ter outra localización”, o que permite autorizar ou non unha instalación segundo onde coloque a autoridade o listón do que se pode ou non se pode facer (e a que custos) nunha leira privada lonxe do mar do que capta a auga. E cónstanme casos nos que unha instalación foi autorizada en dominio público, e outra idéntica rexeitada por entender que pode desenvolverse en terreos privados. Ninguén actuou de mala fe; simplemente decidiu sobre a base dunha percepción persoal tan lexítima como subxectiva coa súa particular vara de medir un concepto xurídico indeterminado.
Aí está a clave. Sorprende fose que galegos de moi diversa procedencia coincidan en reivindicar autonomía para a xestión integrada da nosa zona costeira, aínda sabendo que a costa seguirá sendo un ben de titularidade estatal. Pero é de sentido común: a laxitud interpretativa provoca inseguridade cando concorre cunha mirada estraña á realidade socioeconómica e cultural do colectivo a regular, no noso caso un sector co arraigamento e a contrastada sustentabilidade ambiental que atesoura a cadea produtiva do mar, tan presionada desde todos os ámbitos, e tan necesitada de proximidade.
Por iso, debates legalistas á parte, canto máis próximo estea un centro de decisión, maior será a priori o seu coñecemento da realidade sociolóxica que ten detrás, e maior o poder de representación duns administrados conscientes das súas raíces, dos seus argumentos e da forza social que emana deles. Todo dentro da legalidade e sen máis premisa que temperar o rigor na interpretación de certos artigos, polo demais moi amplos, á realidade operativa e á viabilidade socioeconómica do sector crave na nosa economía litoral. Actualizando normativas se for necesario.
Unha esixencia que, quede claro, non distingue: reclamarémola hoxe e sempre tanto na xestión de competencias estatais como autonómicas, veña de onde veña a decisión. Vai a vida niso.