As claves do debate da autonomía: máis gasto social e baixada de impostos

Domingos Sampedro
domingos sampedro SANTIAGO / LA VOZ

GALICIA

Ana Pontón, Alberto Núñez Feijoo y Gonzalo Caballero, en el Parlamento
Ana Pontón, Alberto Núñez Feijoo e Gonzalo Caballero, no Parlamento XOÁN A. SOLER

Feijoo afronta a cita parlamentaria prometendo orzamentos e unha nova rebaixa fiscal, Pontón pedirá o reforzo dos servizos públicos e máis autogoberno, e Caballero apostará por unha «saída da crise pola esquerda»

12 oct 2021 . Actualizado ás 23:14 h.

A pesar de todo o ocorrido nos últimos días, a Xunta aprobará en tempo e forma o proxecto de Presupostos para o ano próximo. Fíxoo sempre, ano tras ano, mesmo cando a recadación se derrubaba debido á crise e cando nin sequera había un marco contable de referencia a nivel de Estado, como ocorreu os últimos tres anos, para prever os ingresos que recibiría Galicia. Así que o falecemento repentino do conselleiro de Facenda, Valeriano Martínez, non atrasará o procedemento, pois o propio Feijoo avanzou este martes que o xefe das finanzas autonómicas «xa tiña ultimados» uns orzamentos construídos sobre dous alicerces: un incremento do gasto social e unha nova rebaixa de impostos, que se concretará na correspondente lei de acompañamento.

O mandatario galego abre este mércores o debate sobre o estado da autonomía -o décimo que afronta desde que asumiu as rendas da Xunta- decidido a transmitir unha imaxe de estabilidade, de que as cousas seguen o seu curso, pese ao racho emocional que supuxo o falecemento de Valeriano Martínez para todos os membros do Goberno.

Alberto Núñez Feijoo utilizou a súa conta de Twitter para dar conta dalgúns elementos que incorporará á súa intervención inicial do debate, para a que dispón de tempo ilimitado, aínda que nos últimos anos non se estendeu moito máis alá de entre 90 e 100 minutos. Confirmará a súa vontade de aprobar a próxima semana o proxecto de Orzamentos, pero tamén profundará na próxima presentación do Plan Estratéxico 2021-2030 para reforzar a idea de que o PP e o seu Executivo teñen proxecto para a próxima década.

Feijoo, preparando el debate, en una imagen distribuida este martes por la Xunta
Feijoo, preparando o debate, nunha imaxe distribuída este martes pola Xunta

O efecto da pandemia

No entanto, a intervención do presidente non poderá escapar á análise da xestión da pandemia, que é algo no que se propoñen facer fincapé as forzas da oposición para mostrar os tropezóns que puido cometer a Xunta neste terreo. Consciente de que é o primeiro debate de política xeral que ten lugar desde a declaración da pandemia, Feijoo non poderá evitar esta parte do debate e xa deslizou que «haberá tempo de falar de melloras na sanidade, nas residencias de maiores e na educación», e tamén aproveitará a súa intervención parlamentaria para anunciar o levantamento da urxencia sanitaria, declaración vixente desde o 13 de marzo do 2020, que marcará o final simbólico da pandemia.

Máis aló da crise sanitaria e os orzamentos, o xefe do Executivo galego tamén meterá no debate non poucas cuestións que entran na esfera de competencias do Goberno central. Entre eles figura a «crise industrial e a necesidade de poñer en marcha medidas para o mantemento do emprego», cita Feijoo, en referencia indirecta á axenda de transición ecolóxica.

Os proxectos que optarán aos fondos Next Generation da UE, que desde a oposición consideran indefinidos, completarán a intervención do presidente da Xunta no décimo debate autonómico que afronta.

Reforzar os servizos públicos e máis autogoberno, o binomio do «tempo novo» que invocará Pontón

Ana Pontón, durante la preparación de su intervención en el debate sobre el estado de la autonomía
Ana Pontón, durante a preparación da súa intervención no debate sobre o estado da autonomía BNG

Ana Pontón non se desviará un chisco da liña discursiva mantida desde que se declarou a pandemia de coronavirus que, na súa opinión, agravou algúns problemas que xa arrastraba Galicia e «acelerou os retos e desafíos de futuro». É por iso que a portavoz nacional do BNG converterá o primeiro debate sobre o estado da autonomía de éraa poscovid nunha especie de moción de censura ás políticas aplicadas por Feijoo desde a Xunta, á vez que invocará «un tempo novo» sustentado no reforzo dos servizos públicos e o avance do autogoberno.

A líder do principal grupo da oposición, que disporá de 45 minutos para darlle a réplica ao presidente da Xunta, ultimou este martes os detalles dunha intervención na que combinará o pau e a cenoria, e na que é probable que aflore algunha referencia ao seu futuro político como líder do Bloque.

No que atende ao pau -informa o BNG-, Pontón ten previsto abordar as consecuencias que tiveron as políticas do Goberno do PP en diferentes ámbitos, que van desde os servizos públicos, como a deterioración na atención sanitaria, ata a perda de tecido industrial ou a insuficiencia financeira. E ao mesmo tempo, e esta é a parte da cenoria, a dirixente nacionalista mostrará a súa cara máis dialogante nas 40 propostas de resolución que promoverá cada forza política.

Para o BNG, o debate de política xeral será unha oportunidade para examinar a xestión da pandemia, pero tamén para debuxar na lousa algúns trazos dun programa da alternativa de Goberno. Tanto é así que Pontón insistirá en debullar as medidas para «erguer Galiza e abrir un tempo novo», no que se sitúe no centro do debate o reforzo das políticas públicas e dos servizos esenciais, pero tamén o avance no autogoberno, tendo en conta que os nacionalistas creen que este é un dos puntos débiles da etapa de Feijoo a cargo de a Xunta, un período de 12 anos no que Galicia non conseguiu a transferencia dunha soa competencia a maiores das que xa tiña no 2008.

Confía o BNG que o grupo maioritario do PP, neste momento de crise pospandemia, «aposte polo diálogo e pola negociación, en lugar de utilizar a súa maioría como rodillo absolutista como é habitual». Entenden que os datos dos últimos debates avalan este retrato do PP, pois das 200 resolucións defendidas polo BNG nos últimos doce anos, o grupo maioritario só aceptou cinco.

Gonzalo Caballero pon en pausa as primarias e pedirá «a saída da crise pola esquerda»

Caballero levantó un pie de la campaña de las primarias socialistas para preparar el debate
Caballero levantou un pé da campaña das primarias socialistas para preparar o debate

O secretario xeral do PSdeG, Gonzalo Caballero, porá en pausa a axenda das eleccións primarias na que están inmersos os socialistas para participar no debate sobre o estado da autonomía, o segundo que afronta desde que é deputado. Este martes restrinxiu ao máximo a súa actividade para poder preparar o seu discurso, que do mesmo xeito que o de Pontón será de 45 minutos, así que a media de entre tres e catro actos diarios que viña mantendo quedou só nun, nunha visita vespertina á agrupación de Cedeira .

Os eixos da intervención de Caballero foron definidos por el mesma na comparecencia de prensa que acostuma celebrar cada luns no Parlamento. O líder do PSdeG intentará construír a imaxe dun Goberno galego que se viu «superado» pola pandemia e «carente de estratexia» para facerlle fronte. Entende que o Goberno de Feijoo deixou á cidadanía «orfa fronte ao desastre e a inacción das políticas do PP», mostrándose incapaz de defender o sector público, reforzar os servizos básicos ou de clarificar os proxectos que optarán aos fondos europeos de recuperación.

Á reprobación seguiralle a proposta, e o outro eixo do discurso de Gonzalo Caballero consistirá en «amosar como se poden facer políticas de defensa do público e de apoio á cidadanía» máis vulnerable, como se pode avanzar na loita contra as desigualdades e como se pode xerar máis emprego e modernizar as estruturas económicas.

Sánchez, como modelo

Todo iso sen perder de vista a axenda de decisións do Goberno de Pedro Sánchez, que o líder do PSdeG apoiou en todo momento, e que en gran medida toma como referencia para o seu programa político en Galicia. Niso consiste o proxecto alternativo ao PP que intentará debullar Caballero, un proxecto «centrado na defensa do estado do benestar, na xeración de emprego de calidade e na modernización necesaria e imprescindible da nosa economía para afrontar os retos poscovid».

Como os demais grupos, o PSdeG rexistrará 40 propostas de resolución para profundar nestes asuntos, sobre todo na mellora efectiva dos servizos públicos.