A presidenta do ADIF: «Entendo que a xente non nos crea, no AVE a Galicia houbo moitas mentiras»
GALICIA
Isabel Pardo de Vera certifica que as obras do último tramo do novo acceso ferroviario están case acabadas
29 novs 2020 . Actualizado ás 05:00 h.A enxeñeira galega Isabel Pardo de Vera (Lugo, 1975) acariña xa o final das obras do AVE a Galicia como presidenta do ADIF, despois de ter traballado nelas practicamente desde o principio. Apenas queda un mes para rematar un longo camiño que empezou co principio deste século. Os 117 quilómetros entre Pedralba e Ourense, o último tramo para completar a liña de alta velocidade, está xa con remátelos.
-De verdade estamos no final?
-Estamos na fase final, a falta da variante de Ourense. Está rematado o despregamento da vía e os trens auscultadores empezarán a percorrela a finais de decembro. As probas de carga están a rematarse e pretendemos energizar xa a liña. Xa se despregou todo o sistema de seguridade e sinalización, incluído o ERTMS, do que faremos tamén probas en laboratorio.
-Entre Zamora e Pedralba complicóuselles a posta en servizo, non pasará o mesmo agora?
-En realidade houbo que afrontar tres postas en servizo. O ERTMS nivel 2 entre Madrid e Olmedo, e entre Olmedo e Zamora, que se abriu en ASFA. Aí tivemos que adaptar este tramo á interoperabilidad actual, algo que non é baladí. A complexidade era tremenda, pois tivemos que revisar todos os subsistemas. Ata houbo que modificar neoprenos nos viadutos. Foi unha posta en servizo moito máis complexa.
-Non haberá problemas entón para pór en servizo a liña completa no segundo semestre do ano que vén?
-Non me atrevo a dicir que somos optimistas porque se toma de cabeza de turco aos técnicos polos atrasos. Non podo dicir canto vai tardar a posta en servizo e as probas, pero creo que será máis doado que o tramo que acabamos de pór en marcha.
-Teme que algo se torza?
-Creo que non se pode falar de marxe de erro. O compromiso está cumprido. A pesar das dúbidas, que eu entendo.
-Entende que a xente estea cansa de compromisos que non se cumpren?
-Hai un descrédito porque no AVE a Galicia hai unha historia con moitas mentiras. Entendo que a xente non se crea o que digamos agora, porque vimos diso. Pero intentamos ser transparentes.
-Sorprende que diga tan claramente que eran mentiras e non erros de cálculo...
-Eran mentiras. Pero non só en Galicia. Estando escavando os túneles de Pajares en setembro díxose que ían estar en servizo en xullo do ano seguinte. Se iso non é unha mentira... Podemos ter unha marxe de erro, pero non mentiras. En Galicia as obras estaban totalmente paralizadas e os contratos non había por onde collelos. Hai un período nefasto no ADIF entre o 2012 e o 2015, por unha falta de transparencia e por unha intoxicación da sociedade ao utilizar como ferramenta de confrontación a planificación de infraestruturas. Isto desmoralizó á organización. O ambiente era nefasto. A honestidade é esencial para non utilizar isto como materia de conflito.
-Nese pasado de mentiras inclúe ao PSOE ou só ao PP?
-Non vou facer unha distinción política aquí. Aínda que a gran parálise das obras produciuse entre o 2012 e o 2015.
-Era ministra Ana Pastor.
-É unha persoa á que lle teño cariño e volvín a esta empresa grazas a ela. As miñas discrepancias eran co equipo directivo do administrador naquel momento. Foi un erro de xestión absoluto do equipo que dirixía o ADIF. O noso enfado non era tanto coa política, senón coa forma coa que se xestionou a crise na empresa. Podíase ter feito doutro modo. Por exemplo, optar pola vía única para escatimar nalgúns tramos supuxo sobrecustos. Houbo que modificalo todo.
-Está a recomporse a relación coa Xunta e coa conselleira Ethel Vázquez tras os últimos desencontros?
-A conselleira é colega de profesión, pero tivo unha traxectoria política, diferente á miña e á doutros compañeiros. Hai tensión porque levan as infraestruturas a unha confrontación política. Pero estou convencida de que no fondo coñecen a xestión que se levou a cabo, e talvez isto viuse agudizado polos momentos electorais. O presidente da Xunta coñece a preocupación que temos por Galicia e o traballo de fondo que facemos.
-Como galega, que sente ante a perspectiva de pór en marcha o AVE o ano que vén?
-Isto foi o froito dun traballo moi eficiente dun gran equipo, dá igual quen o inaugure.
-Refírome a como vive como galega un momento que vai ser histórico para o seu país.
-Xa me emocionou moito a apertura de Zamora-Pedralba. Que chegue a Galicia despois de tantos anos... Moita xente comprobará que esta comunidade é un paraíso, e sin duda o AVE abrirá moitas oportunidades, como fixar poboación aquí. Vainos sorprender o seu éxito.
«Temos claro que a saída sur de Vigo cara a Portugal é prioritaria»
O corredor atlántico de mercancías debe tomar a vez do AVE para mellorar a rede convencional.
«Para acometer estas obras é necesario ter antes os proxectos. Co corredor atlántico está a intentarse enfrontar ao leste e ao oeste do país, cando ambos se complementan. Os corredores de mercancías non se conciben sen os portos, por iso intentamos planificar con eles. O mesmo sucede coas plataformas loxísticas, para que non haxa duplicidades».
-Existe o plan director do corredor atlántico?
-Existe. Primeiro elaborouse un diagnóstico do corredor noroeste con Ineco. Fíxose unha presentación que a chamaron powerpoint, pero o documento é moi extenso e non se trata de expolo na súa totalidade. Contaminouse todo porque estabamos en período electoral. Cuestionaríase, por exemplo, que non estea a saída sur de Vigo e non está porque se está estudando a súa viabilidade.
-Hai que facer tantos estudos para a saída sur de Vigo a Portugal cando parece obvio que a estación de Urzaiz debe ser pasante cara ao sur?
-Temos claro que a saída sur é prioritaria. Parouse porque Portugal paralizou a súa conexión pola crise. Hai unha disfuncionalidad tremenda en Vigo, pero hai que velo cos plans de porto, e a zona que vai atravesar, con moitos problemas orográficos e de poboación consolidada. Por iso é necesario un novo estudo. O estudo informativo que se fixo no seu momento non vale porque os requirimentos ambientais son agora moi diferentes.
-Son conscientes en Madrid da importancia que ten Portugal para Galicia?
-Cada vez máis. Os lazos culturais e económicos son moi importantes e creo que Portugal fai ben ao priorizar a liña do norte.
-Aproveitará Renfe a alta calidade do AVE galego? Agora non se están cumprindo os tempos comprometidos.
-Esta liña ten unha velocidade de deseño a 300 quilómetros por hora e hai que aproveitala cos trens adecuados. Se en distancias longas non se aproveita estamos convertendo unha liña feita co diñeiro de todos en ineficiente. Os tempos actuais están condicionados polas obras e unha parada técnica de sete minutos que se suprime en Olmedo, pero como administrador damos os tempos segundo as características da liña.
-Ademais do que supuxo en seguridade, que aprenderon con Angrois?
-Que tiñamos que ter mostrado máis sensibilidade. Era o que facía falta ante un trauma así.
«Nunca financiamos un acceso a un porto»
Pardo de Vera fala a miúdo de planificar a estratexia loxística cos portos. Pero para isto deben conectarse á rede ferroviaria.
-Que pensa facer para que o porto exterior da Coruña teña conexión ferroviaria?
-Todas as Administracións creo que se deron conta agora de que pola vía da confrontación e a falta de transparencia non se vai a solucionar o problema. Ofrézome a unha relación franca e honesta, tras o cambio na presidencia do porto. Aínda que nunca nos reclamaron oficialmente unha reunión, iso é mentira. Pero agora hai unha oportunidade para sentarnos a aclarar a situación económica tras o tremendo investimento realizado pola autoridade portuaria. É un porto que todos sabemos que está crebado, onde se fixeron investimentos faraónicas. Haberá que ver canto vai achegar ao ferrocarril, a planificación, a viabilidade económica. Só despois de saber todo isto se pode buscar unha solución para un porto que se concibiu sen ferrocarril. Quen concibe iso?
-Por interese de país non debería o ADIF asumir esa obra?
-Nós estamos abertos a unha reunión para pór amais da mesa o problema e buscar unha solución, non por competencias, pois nunca financiamos accesos a un porto, iso fano as autoridades portuarias. ADIF finánciase con orzamentos xerais e a data de hoxe temos unha conta de resultados con 500 millóns de perdas.
-É un proxecto que claramente podería recibir fondos da UE.
-Por iso hai que pór todas as cartas sobre a mesa. Con pouca transparencia non imos a ningún sitio en Europa. Estamos dispostos a axudar.
