Requisan centos de arquivos de Resistencia Galega no agocho dos seus líderes desde 2015

Javier Romero Doniz
JAVIER ROMEU VIGO / LA VOZ

GALICIA

Non se localizaron explosivos, pero si un fusil de asalto, un revolver e cartuchería

02 dic 2022 . Actualizado ás 16:28 h.

Pálido, pausado, impávido, delgado e de mirada, aparentemente, perdida. Nunca esquiva, nin ante a cámara. Perilla e lentes, xersei de la e vaqueiros. As mans xuntas e esposadas pola súa consideración de líder de Resistencia Galega, a única organización terrorista activa en España. Así reapareceu, onte, Antón García Matos, Toninho, tras 13 anos fuxido (foi detido o día 15 en Vigo). Ao seu lado, Asunción Losada Camba, parella sentimental, compañeira de loita e de fuxidas desde o 2006. Máis delgada aínda que Toninho, pelo curto e canoso. Cabeza gacha e esquiva. As mans, tamén esposadas pola súa consideración de segunda ao mando de Resistencia Galega.

El traslado desde o cárcere da Lama completouse ás oito da mañá. Primeiro baixouse el do coche, altamente custodiado pola Garda Civil (uns 30 axentes dos Servizos de Información de Galicia, USECIC e Criminalística de Madrid). Avanzou tranquilo, á expectativa. Detrás, a poucos metros, ela. Ambos escoitaron á secretaria xudicial que tutelou o rexistro do que foi o seu agocho desde o 2015 na aldea abandonada de Baños, en Fornelos, pero a escasos 200 metros do municipio da Lama. Trece horas de inspección nas que os detidos non colaboraron. O balance principal inclúe centos de documentos impresos e en cedé que os axentes almacenaron en máis de 25 bolsas grapadas. Ademais atoparon un fusil de asalto Cetme LC, unha arma detonadora, un revolver do calibre 22, diversa cartuchería, unha funda que podería corresponder a unha arma longa e diñeiro en metálico.

Papeis escritos por Toninho da súa propia man. Textos relacionados con Resistencia Galega, ou sobre as súas impresións facía onde debe dirixirse o que no seu día foi unha loita armada que, segundo datos oficiais, entre o 2005 e o 2014 rexistráronse 43 atentados relacionados coa organización. As probas confiscadas serán analizadas para comprobar datos e o alcance real do seu contido, do mesmo xeito que o material informático requisado noutros rexistros anteriores da mesma investigación (bautizada operación Lusista).

«Homer»

A procura incluíu explosivos, por iso é polo que o perímetro da casa estivese precintado nun radio de 200 metros, ademais de por risco de destrución de probas. De olfatear encargouse, sen éxito, Homer, un can («ten un carácter moi parecido ao do personaxe da serie», di o seu custodio) especializado neste labor. Se se observou que os axentes de Criminilástica incautaron numerosos efectos. «Bastante tiñan con esconderse e sobrevivir». E é que os cinco anos de Toninho e Asunción nesta aldea foron de todo menos idílicos. Sen apenas diñeiro e limitando as súas comunicacións, sobrevivindo día a día.

Unha pequena placa solar era a única fonte de enerxía directa que tiñan, polo que a súa realidade, en boa parte do ano, era bastante crúa. Penumbra, frío, humidade, choiva, alimentos escasos, falta de diñeiro ou de calquera medio motorizado. Pouca auga quente e electricidade, só bombonas de butano que o repartidor, previo acordo, ía deixando detrás do cemiterio de San Martiño de Verducido, o indicio de civilización máis próximo. A cobertura de telefonía aparece e desaparece como o Guadiana, e un coche utilitario, xa forzando os seus baixos, queda, como moito, a 1,8 quilómetros da vivenda okupada na que malvivían, rodeados de precariedade, os dous detidos por orde do Xulgado Central número 6 da Audiencia Nacional. Os outros detidos no mesmo operativo, Juan Manuel Sánchez e Miguel García Nogueiras, serían colaboradores tras dar a talla previamente en movementos radicais e separatistas como Unidade Popular ou Asemblea dá Mocidade Independentista.

Científica

O meticuloso traballo dos axentes de Criminalística chegados de Madrid (tamén participaron no caso Diana Quer) para recoller todo tipo de probas, incluídas as de ADN, demorou a inspección dos axentes que levan décadas loitando pola desaparición de Resistencia Galega. A vivenda, con planta baixa e unha altura, presenta un buraco no tellado que se parcheó cunha lona fixada con pedras, Dentro, na planta baixa, un antigo cortello reconvertido en taller con ferramentas. «Iso tamén levará tempo, a ver que sae de aí», escoitábase dicir aos axentes ao acceder para a primeira incursión.

Xa na planta superior, varias estancias. Cociña e salón separados e unha ducha «artesanal», todo bastante limpo, aínda que decadente. Xa fóra, dúas bañeiras a modo de lavadoiros baixo un bosque de carballos. No mesmo contorna, un horto e leña cortada, apilada e cuberta por outra lona. Seguindo o camiño, a 80 metros, varias casas, algunhas ocupadas. Onte, dous mozos que residen na zona e tiñan relación Toninho e Asunción, explicaban a La Voz: «Ela dicía que era programadora informática, o apenas falaba e nunca dixo a que se dedicaba. A verdades é que non fai moito, e despois de vivir tres anos preto, díxenlle a ela que apenas nos coñecíamos. Agora entendo...».

Mestura de galego e luso

Tamén os lembran no bar-tenda máis próximo. José Luis, o propietario, expono con luz e taquígrafos: «Ela apenas viña, é brava, o si, compraba cebolas e patacas. Pouco máis. Ou que se falaban era medio portugués, un día díxenlle que se viviran en Portugal e non me puxo boa cara». O motivo respondería a que a parella usou o país veciño durante anos para esconderse se viñan mal dadas. Finalmente apostaron por Venezuela, refuxio histórico de etarras (Toninho recibiu formación de explosivos no País Vasco), para acabar regresando, tras uns anos aínda por determinar, debido á inestabilidade política no país caribeño. Usaron pasaportes falsos para aterrar nalgún aeroporto de Portugal. Logo, tras unha tempada acazapados, entraron en Galicia para esconderse nunha casa abandonada e escondida en montes de Pontevedra.

Antón García e Asunción Losada foron representados, tras a súa detención de fai oito días, por letrados de oficio. Onte, xa no rexistro e por indicación dos seus achegados, asistiunos Manuel Quintáns López, condenado por terrorismo (pertenceu ao Exército Guerrilleiro do Povo Galego) que aproveitou o tempo entre reixas para licenciarse en Dereito. Hai que lembrar que Toninho tamén militou na mesma organización, polo que foi condenado para, ao saír, dar forma a unha perigosa e violenta idea bautizada Resistencia Galega. Unha relación que se remonta décadas e que explica que onte, tras non verse durante anos e ao reencontrarse na vivenda co rexistro xa iniciado, ambos se saudasen afectuosa e recíprocamente cun sonoro «como estás camarada».