O último disparate da T.I.A. que puido ver Ibáñez en vida

Pouca sorpresa agárdase cando un abre un cómic de Mortadelo e Filemón. Unha sucesión de personaxes coñecidos —os dous protagonistas, o Súper, Ofelia e Bacterio—, unha sucesión de gags máis ou menos enxeñosos, talvez algún cameo, e unha estrutura en páxina de entre 10 e 12 viñetas por páxina, sen grandes ferros. É todo tan previsible que é encantador por iso. Din que unha serie infantil engancha en televisión aos pequenos cando estes xa saben como vai acabar —xeralmente ben—, porque rexeitan o azar. E posiblemente nos cómics de Francisco Ibáñez esa mesma técnica axudou a que quedasen prendidos no cerebro de millóns de lectores, adictos ás súas historias desde nenos. Todo é previsible, e iso é un punto, aínda que o que fixo grande a este home foi crear uns personaxes icónicos desde hai máis de 60 anos. Tamaña resistencia está ao alcance de poucos. 

Mortadelo e Filemón levan detrás máis de 200 historietas, todas orixinais. A número 220 leva por título Mundial de baloncesto 2023, seguindo o ronsel doutras que asinou Ibáñez sobre grandes acontecementos deportivos (olimpíadas e campionatos de fútbol). Pero esta ten unha dimensión sentimental diferente: é a última que puido presentar en vida Francisco Ibáñez. Faleceu a mediados de xullo, apenas unhas semanas despois de que este traballo chegase ás librerías. En realidade, o campionato de básquet comezou estes días en Asia, pero ao debuxante sempre lle gustaba adiantarse uns meses e recrear o que pasaría se nun encontro internacional así se coase a T.I.A., xa saben, a axencia do Superintendente, os seus Técnicos de Investigación Aeroterráquea, unha parodia da CIA en cuxa persoal de investigadores só coñecemos a Mortadelo e Filemón.

 E que servizos precísanse da T.I.A. neste campionato? Pois se lles require para destapar unha rede que usa un gas para encoller aos xogadores de baloncesto e así favorecer a un dos equipos participantes.

A aventura non se desenvolve en Asia, sitúase na cidade —que nunca se desvelou— sede da T.I.A. durante os adestramentos das diferentes seleccións. O dúo de investigadores darao todo para intentar resolver o caso, con resultados disparatados esperables (volvemos ao da previsibilidad). Ibáñez recorre a unha narrativa branca, sen dobres interpretacións, para que a historieta a poida abordar desde un primeiro lector de Mortadelo ata un veterano, de avós a netos, sen distorsiones. Evita neste caso invitar a personaxes de actualidade —e iso que unha competición así se presta a iso— e opta por ir esparciendo máis golpes (literalmente) de humor, con mellor ou peor fortuna. Non é o mellor Ibáñez no seu guion, pero segue sorprendendo a facilidade coa que monta as viñetas, recrea aos seus personaxes, reproduce escenas de fuxida, e disfraza a Mortadelo cada vez que se dá a ocasión. Con 87 anos presentou esta aventura coa mesma intensidade que se tivese 20, e iso é algo que merece ter presente.

Foi o último cómic de Mortadelo e Filemón que viu Ibáñez, si, pero será o último novo que vexan os seus lectores? Posiblemente non. Un creador tan prolífico —a un ritmo de entre tres ou catro álbums por ano— é moi probable que deixase material inédito, e algo ha ir deslizando o seu editorial. E sempre quedará a saída de recorrer a debuxantes e guionistas externos para preservar a franquía. Fíxose con Curto Maltés e con Astérix, por citar dous exemplos de creacións internacionais, con máis acerto no primeiro caso que no segundo. Pero non sucedeu con Tintín. Deste último caso falaba así Ibáñez: «Un día lía que Hergé dicía que cando el morrese non se faría máis [Tintín], pero eu non o vexo así, non hai porqué». Atentos.

---

---

---