Os artigos de Julio Camba non caducan, parecen escritos fóra do tempo, habitar a actualidade do ser humano, coma se o señor de Vilanova de Arousa tomase a distancia suficiente dos seus coetáneos, coma se vise todas os seus cuitas e aplicáselles un coeficiente reductor de intensidade e importancia. E de ironía.
En C. teño un exemplar da cidade automática descolorido por esa luz abrasiva que alaga o meu pombal. A miúdo ábroo ao azar para gozar da súa mirada, da súa prosa, do seu humor.
Nun titulado Moscova e Detroit asegura que lle dá o mesmo a dominación capitalista americana que a dominación comunista rusa porque «ambas representan a máquina contra o home, a estandarización contra a diferenciación, a masa fronte ao individuo».
Tamén di que en América o estado, que é Ford ou Rockefeller, «sácalle ao cidadán todo o rendemento posible e subviene directamente as súas necesidades», isto último ao seu interese, por suposto.
Imaxinábase ela na súa estancia en Nova York que en poucos anos o diñeiro de América estaría en mans de seis ou sete persoas e que, inevitablemente, os ricos investirían nas mesmas cuestións que o Estado, non porque fosen especialmente xenerosos, senón porque é imposible gastar de forma egoísta despois de ter gastado de forma persoal cantidades obscenas de diñeiro.
Os millonarios de agora seguen gozando da estandarización dos homes, pero resístense a que toda esa inxente pasta que posúen de tanto repetirse xa non lles sirva para gran cousa, e por iso andan enfervorecidos buscando o xeito de chegar ao espazo. En realidade, o que buscan desesperadamente é a inmortalidade, que, quen sabe, talvez estea máis preto en Marte.
Mentres tanto, teñen a bóveda celeste tan enche de satélites perdidos que calquera día non nos deixarán ver as estrelas.
Por agora, a parca ten o costume de igualarnos uns a outros, e para pasar o intre da vida (e sen diñeiro) podemos ler a señores que tiveron o gusto de non tomarse demasiado en serio e morrerse elegantemente nun hotel.